40 yaşından sonra yapılması gereken testler

11.04.2022
266
40 yaşından sonra yapılması gereken testler

İstatistikler ülkemizde beklenen yaşam zamanının vasati 78 sene olduğunu gösteriyor. Her ne kadar kadın ve erkek arasında 5.4 senelik bir değişiklik olsa da bu neticeler yaşam zamanının uzadığını gösteriyor. Yaş mevzusu aynı zamanda hastalıklarla da yakından alakalı. Özellikle 40 yaş ve sonrasında bazı hastalıklarda tehlike de çoğalıyor. Bu sebeple bu yaştan sonra kumpaslı hakimiyetler koşul. Acıbadem Kadıköy Sağlık Kurumu Aile Hekimliği Uzmanı Dr. Şirin Parkan, hem tedbir almaya, hem de erken tanıya takviyeci 40 yaş üstü yaptırılması gereken 10 testi anlattı.

1- Açlık kan şekeri takibi

Dünyada evrensel bir salgın olarak ilerleyen diyabet, özellikle 45-65 yaş arasında 3 kat, 65 yaş üzerinde ise 4 kat çoğalış gösteriyor. Bu sebeple hiçbir şikayet ve hekimi şüphelendirecek bulgular olmasa da, yetişkin yarıyılda kumpaslı aralıklarla açlık kan şekerinin hakimiyet edilmesi diyabetin erken tanısı için çok büyük ehemmiyet taşıyor. Dr. Şirin Parkan, fazla kilo veya ailede diyabet geçmişinin varlığı gibi tehlike etkenleri bulunmayan herkesin 45 yaşından sonra her üç senede bir diyabet açısından değerlendirilmek üzere hekime müracaat etmesi gerektiğine işaret ediyor. Şayet tehlike etkeni varsa bu taramanın daha erken yaşlarda başlaması ve sıklığının da artırılması gerekiyor.

2- Tansiyon hakimiyeti

Tek başına ehemmiyetli bir mesele olmakla beraber, diyabet, kalp gibi bir hayli kronik hastalık açısından da tehlike oluşturabilen hipertansiyonun erken tanısı için yalnızca kumpaslı tansiyon hakimiyetleri yeterli olabiliyor. Ülkemiz de her üç şahıstan birinin meseleyi olan hipertansiyon tehlikeyi yaşla beraber ciddi çoğalış gösteriyor. 45-55 yaş arası erkeklerde 1.5, kadınlarda ise 2 kat tehlike çoğalışından söz ediliyor. Metabolik belirti, abdominal obezite, diyabet, aile hikayesi, sigara kullanımı gibi bazı tehlike etkenlerinin hipertansiyon tehlikesini artırdığı öğreniliyor. Tehlike grubunda yer alan şahıslarda 40 yaşından sonra senede bir kere tansiyon ölçüm taraması yapılması gerekiyor. 40 yaş altında son tansiyonu sıradan 130/85 mmHg altı ölçülmüş ek tehlikeyi olmayan popülasyonda ise 3-5 senede bir yinelenmesi öneriliyor. Erken tanı konulan hastalarda yaşam stili farklılığıyla ilaca gerek kalmadan hipertansiyon hakimiyet altında yakalanabiliyor. İlaç kullanması gereken hastalarda ise rehabilitasyona erken başlanarak inme, beyin kanaması ve kalp yetmezliği gibi yüksek tansiyona bağlı bazı karmaşıklıkların oluşması da önlenebiliyor.

3- Kolesterol ölçümü

Diyabet ve yüksek tansiyondan değişik olarak kolesterol yaşla beraber çok değişikleşmiyor. Herkesin genetik yapısıyla tanımlanan genel bir kolesterol seviyeyi bulunuyor ve yaşam stili farklılıkları bu seviyeyi etkiliyor. Kolesterol seviyeyi özellikle kalp damar hastalıkları açısından çok büyük ehemmiyet taşıyor. Bu sebeple, kalp damar hastalığı tehlikesini eksiltmek, dolayısıyla tehlikeli şahıslarda yaşam müddetini uzatmak ve beklenmedik ani genç vefatların önüne geçmek için kolesterol seviyesinin emin bir seviyede olması gerekiyor. Dr. Şirin Parkan 40 yaş sonrasında ise, kalp damar hastalığı tehlikeyi çok yükseldiğinden hekim tarafından tanımlanacak kolesterol takip ve rehabilitasyon programına geçimin ehemmiyetine işaret ediyor.

4- Kalp hastalıkları taraması

Kalp damar hastalıklarını tehlikeyi 40 yaşından sonra 10 kat çoğalıyor. Dolayısıyla, hastalıklar oluşmadan önleyebilmek ehemmiyet taşıyor. Bu sebeple, kalp hastalıklarına bağlı tehlikelerin hesaplanarak çok daha erken yaşlarda harekete geçmek gerekiyor. 40 yaşından sonra kadın ve erkeklerin kalp hastalıkları açısından detaylı hakimiyetten geçmesi de erken tanı açısından son derece ehemmiyet taşıyor. Yüksek kolesterol, diyabet ve hipertansiyon hastası olanlar, ailesinde kalp damar hastalığı hikayesi bulunanlar ve sigara kullanan şahıslar kalp hastalıkları açısından tehlikeli grupta yer alıyor. Dr. Şirin Parkan, bu tehlike etkenlerine sahip olan şahısların erken tedbir almak üzere 20 yaşından itibaren her üç senede bir kumpaslı hakimiyetlerini yaptırması gerektiğine dikkat sürüklüyor. Zamanla bireyin lüzumlarına göre yapılması gereken ek testler hekim tarafından tanımlanıyor. 40 yaşından sonra ise mümkün hastalık kuşkusu vaziyetinde, eforlu EKG, koroner BT, talyum sintigrafisi ve koroner anjiyografi gibi tanı yöntemlerinden faydalanılıyor.

5- Kolonoskopi ve gaitada saklı kan

Kalın bağırsak kanseri tehlikeyi 40 yaşından sonra 3 kat, 50 yaşından sonra 10 kat çoğalıyor. Erken düzeyde tutulduğunda büyük miktarda rehabilitasyon etmek olası olduğu için tanı ve tarama usullerinden zamanında yararlanmak hayat kurtayor. Bu sebeple 40 yaşından itibaren senede bir kere gaitada saklı kan ve 50 yaşından itibaren de hastanın belirtilerine göre değişecek sıklıklarda kolonoskopi ile takip edilmesi gerekiyor. Kanserin lider lezyonlarından olan bağırsak poliplerinin erken tespit etilmesi halinde tehlikeyi ortadan kaldırmak olası olabiliyor.

6- Akciğer kanserinin erken tanısında akciğer filmi

Akciğer hastalıklarında, özellikle de akciğer kanserinin ortaya çıkmasında uzun müddet sigara kullanımının tehlikeyi çok ciddi oranda artırdığı öğreniliyor. Kullanım ölçüyü ve müddet uzadıkça tehlike de yükseliyor. Dr. Şirin Parkan, özellikle sigara içen şahısların 40 yaş sonrası her sene kumpaslı hakimiyetlerini yaptırarak akciğer filmi sürükletmesi gerektiğine dikkat sürüklüyor. Akciğer kanseri, erken düzeyde rastgele bir bulgu vermediği için kumpaslı hakimiyetler hastalığın erken tanı ve rehabilitasyon galibiyetinde son derece değer taşıyor. 30 sene kutu ve üzeri kullanım varsa Düşük Doz Toraks Tomografisi ile tarama öneriliyor.

7- Meme kanseri için mamografi

Kadınlarda en sık görülen kanser cinsi olan meme kanserinde ihtiyarlama en ehemmiyetli tehlike etkenleri arasında yer alıyor. Meme kanseri tehlikeyi 40 yaşından sonra 1,5 kat, 50 yaşından sonra ise 2,5 kat çoğalış gösteriyor. Dr. Şirin Parkan, özellikle son senelerde bu mevzuda yaşanan büyümeler ve erken tanı olanaklarının çoğalması ile beraber rehabilitasyon galibiyetinin de yükseldiğini andırdırıyor. “Bu sebeple tüm kadınların 40 yaşından itibaren her 1 senede bir mamografi sürükletmesi gerekiyor” diyor. Ailesinde meme kanseri olan şahıslar ise, kanser yaşayan aile ferdinin tanı yaşından 10 sene evvelinde taramalara başlaması gerekiyor.

8- Rahim ağzı kanseri ve pap smear testi

Jinekolojik kanserler açısından ikinci sırada yer alan rahim ağzı kanseri tehlikeyi özellikle 40-50 yaşları arasında 20’li yaşlara göre 10 kat çoğalıyor. Bu sebeple 40 yaş üstü kadınların her sene kesinlikle jinekolojik değerlendirme ve pap smear testi yaptırmaları gerekiyor. Bu sayede rahim ağzı kanserinin çok erken evrede tutulabildiğini söyleyen Dr. Şirin Parkan, “Rahim ağzından sürüntü alınarak yapılan test, cinsel yaşamın başlamasından itibaren her sene yineleniyor. Şayet beş sene süresince üç olumsuz değer elde edilirse, üç senede bir olmak üzere tekerrür edilmesi gerekiyor” diyor.

9- Osteoporoz için kemik yoğunluğu ölçümü

Yaşla beraber görülme tehlikeyi artan hastalıklardan biri de osteoporoz. Kemik dokusunun zamanla bozulması ve kemiklerin zayıflaması neticeyi ortaya çıkan osteoporozun en büyük riski neden olduğu kırıklar. Kemiklerdeki mineral kaybı ne kadar fazla ise kırık tehlikeyi o denli çoğalıyor. Kadınların kemik kütlesindeki kayıp menopozla beraber sürat kazandığı için osteoporoz tehlikeyi de çoğalıyor. Bu sebeple tarama emelli olarak, kadınlarda menopozun ardından, hem kadınlarda hem de erkeklerde 65 yaşından sonra kemik yoğunluğu ölçümünün yapılması gerekiyor. Hastalık tespit etilmesi vaziyetinde ise yaşam stili farklılıkları ve ilaç rehabilitasyonuyla zorunlu temkinler alınabiliyor. Dr. Şirin Parkan osteoporoz için en iyi ilacın egzersiz olduğunu belirtiyor.

10- Prostat tetkiki

Erkeklerde en sık görülen kanserlerin başında yer alan prostat kanserinde ihtiyarlama en ehemmiyetli tehlike etkenini oluşturuyor. Bulgular ortaya çıkmadan tutabilmek için, her erkeğin 50 yaşından itibaren prostat tetkiki olması ehemmiyet taşıyor. Tehlike etkenlerine ve erkeğin gidişatına göre hekimin önereceği uygun tarama programına devam edilmesi gerekiyor.

ETİKETLER: , , , , , ,
YAZAR BİLGİSİ

maltepe escort ataşehir escort idealtepe escort anadolu yakası escort kadıköy escort bostancı escort pendik escort ataşehir escort şişli escort göztepe escort pendik escort kartal escort bostancı escort erenköy escort maltepe escort pendik escort bostancı escort ümraniye escort şerifali escort kartal escort maltepe escort tuzla escort pendik escort anadolu yakası escort acıbadem escort ümraniye escort escort bayan maltepe escort ümraniye escort ataşehir escort kadıköy eskort pendik eskort ataşehir escort ümraniye escort kadıköy escort escort bayan maltepe escort sex hikaye yeni seks hikaye gerçek sex hikaye sex hikaye seks hikayeleri sex hikayesi gerçek sex hikayeleri