Adale hastalıklarının tanısı ve rehabilitasyonu
Yokuş ve merdiven çıkma, oturulan yerden kalkma, yürüme, kolları kaldırıp yükseğe uzanma gibi hareketler sırasında eforluk yaşanması adale hastalıklarının bulguları olabiliyor. Bazen göz kapaklarını açma veya kapama, farklı istikametlere bakma, mimik yapma, çiğneme, yutma gibi hareketleri sağlayan adalelerin eforsuzluğu ile de ortaya çıkan adale hastalıklarında erken tanı ve doğru rehabilitasyon tasarılaması büyük ehemmiyet taşıyor.
Memorial Antalya Sağlık Kurumu Nöroloji Bölümü’nden Uz. Dr. Bilge Bıyıklı, doğumsal olan ya da sonradan ortaya çıkabilen adale hastalıklarının tanı ve rehabilitasyonu hakkında bilgi verdi.
Hastalık senelerce suskunca ilerleyebilir
Adale hastalıkları genetik yolla geçen bir grup hastalıktır ve her yaşta görülebilir. Anne, baba ya da her ikisinde bulunan ve hastalık taşıyan genlerin çocuklara aktarılmasıyla pek çok hastalık alana gelebilir. Aynı ailede birden fazla birey hastalıklı genleri taşıyor olabilir. Bir Hayliyi irsiyetsel olan adale hastalıklarında eforsuzluk; seneler, hatta on seneler içinde büyümektedir. Türkiye’de akraba konutluluklarının yaygınlığı adale hastalıklarının görülme sıklığını çoğaldıran en ehemmiyetli etmendir.
Kesin tanı için adale biyopsisi koşul
Adale hastalığında travmaya bağlı olmayan ve dinlenmekle geçmeyen bir eforsuzluk gidişatı yaşanır. Eforsuzluk hastalığın tipine göre değişmekle birlikte, bedenin değişik bölgelerinde görülebilir. Hastalık; merdiven çıkamama, saç tararken kollarını kaldırmada güçlük ya da yukarıyada bulunan dolaplara uzanamama olarak günlük hayatı etkileyen minik eforsuzluklarla kendini gösterebilir. Bazı tiplerinde yutma adaleleri de etkilendiği için yemek yeme ve içmede güçlük çekilebilir. Göz adaleleri etkilenen tiplerinde çift görme ya da gözde kayma olabilmektedir. Adale eforsuzluğu, adalelerde erime, incelme tespit etilen hastalarda araştırmaya genetik analiz ile başlanır. Tanı konamayan ve genetik geçiş olamayan adale hastalıklarında, adale biyopsisi büyük ehemmiyet taşımaktadır.
Adaleleri kuvvetlendirmenin usulleri
Adale hastalıklarının rehabilitasyonunda hastalığın oluş sebebi ve tipi ehemmiyet taşımaktadır. Doğumsal hastalıklarda, sağlam adale grubunun işlevlerini iyi yakalayabilmek için kesinlikle fizik rehabilitasyon programı önerilir. Adale kuvvetinin korunması veya kuvvet kaybının geciktirilmesi için egzersizler kumpaslı yapılmalıdır. Fizik rehabilitasyon programı adalelerde alana gelebilecek kısalıkları ve eklemlerdeki bozulmaları ve solunum problemlerini de önlemektedir. Adale hastalıklarının tanısının konması, genetik geçişli hastalıkların gelecek kuşaklara aktarılmasını önlemede büyük ehemmiyet taşımaktadır.