Ağır spor, bel fıtığına neden olabiliyor

Bazen hayati tehlike yaratacak kadar ehemmiyetli bir hale dönüşebilen fıtıklar hakkında Acıbadem Kozyatağı Sağlık Kurumu Genel Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Metin Ertem’den bilgi aldık.

Fıtık, karın içi uzuvların kendisini çevreleyen karın çeperinin periton oluşturduğu fıtık kesesi ile beraber, klasik anatomik yapıdan dışarıya çıkması gidişatına sınıyor. Cemiyette sık görülen meselelerden biri olan fıtığın tek bir rehabilitasyonu var; cerrahi. Sık görülmesi, değişik cinslerinin olması ve laparoskopik fıtık onarım tekniklerin büyümesi bu alandaki eğitimi de ehemmiyetli hale getiriyor. Bu sebeple Acıbadem Kozyatağı Sağlık Kurumu Genel Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Metin Ertem tarafından ilki Mayıs 2018 ayında tertip edilen ve ikincisi de Eylül ayında hakikatleştirilen International Hernia School İstanbul’da katılımcı cerrahlar yeni teknikler mevzusunda eğitim aldı; katılamayanlar ise tüm ülkelerden izlenen canlı operasyon yayınlarını uzaktan izlediler. Fıtık mevzusunda merak edilenleri de aktaran Prof. Dr. Metin Ertem, fıtığın bir hayli cinsi bulunmakla birlikte en sık tesadüfülenin karın duvarı fıtıkları olduğuna dikkat çekti.

Ağır sporlar fıtığa yol açıyor

Sık tesadüfülen karın duvarı fıtıkları yaradılışında başlıca nedenler var. Bunlar; ağır eşyaları kaldırmak veya taşımak, spor yaparken zorlanmak, kronik öksürük, kronik kabızlık, çok doğum yapmış olmak, işeme güçlüğünün olması prostat hipertrofisi vb yanında geçirilmiş operasyon kesilerinden ortaya çıkabileceği gibi tek başına ileri yaşa bağlı olarak da oluşabiliyor.

Hayati tehlike oluşturabiliyor

Ağır yük taşınması esnasında karın duvarı adaleleri kasılıyor ve karın içi tazyiki çoğalıyor. Doğuştan veya sonradan oluşan faktörlerle zayıflamış olan özellikle göbek ve kasık bölgesinde artan tazyik, yırtılmalara neden oluyor. Daha ileri aşamada fıtık kesesi içine giren uzuvlarda, ulus arasında barsak düğümlenmesi denilen ileus büyüyebiliyor. Bu gidişatta fazla kusma, gaz ve dışkı çıkaramama kollanıyor ve vefata kadar gidebilen hadiseler birbirini takip edebiliyor.

Erkeklerde daha sık görülüyor

Karın duvarı fıtıkları içinde ise en görüleni kasık fıtıkları. Ülkemizde istatistiksel bir bilgi bulunmamakla birlikte karın duvarı fıtıkları için yapılan cerrahi teşebbüsler öbür cerrahi işlemler arasında sık uygulanması açısından ilk sırayı alıyor. Bu fıtıklar arasında yeniden sık görülen kasık fıtığı, bayanlara oranla erkeklerde çok daha fazla ortaya çıkıyor.

Tek rehabilitasyon usulü: Cerrahi

Kasık fıtığının bulgularının kasık bölgesindeki apaçık şişlik, ağrı, hareket veya eğilip doğrulma sırasında kasık bölgesinde rahatsızlık olabileceğini vurgulayan Prof. Ertem, tek rehabilitasyon usulünün de cerrahi harekâtlar olduğunu söylüyor. Prof. Ertem hastaya en az hasar veren ve günümüzde en ideal cerrahi usulün ise ‘Laparoskopik Fıtık Tamiri’ deyim edilen teknik olduğuna değinerek sözlerine şöyle devam ediyor: “Laparoskopik fıtık tamiri tekniğinin, öbür fıtık tamir usullerine göre oldukça fazla ve apaçık üstünlükleri söz mevzusudur. Bu usulle yapılan operasyon sonrasında hastalar operasyondan bir gün sonra hatta aynı gün sağlık kurumundan yürüyerek taburcu olabilmektedirler. Hastalar operasyon sonrası daha az ağrı dinlemekte ve en ehemmiyetlisi merdiven çıkmak, araba kullanmak, işine erken başlamak, cinsel yaşamına seri dönebilmek gibi etkin yaşamlarına devam edebilmektedirler. Hastalığın yineleme nüks oranı da öbür tekniklere oranla çok daha azdır.”

3 ayrı kasık fıtığı var

Kasık fıtıklarının 3 ayrı tipi olduğunu söyleyen Prof. Dr. Metin Ertem, bu fıtık cinsleri hakkında şu bilgileri verdi:

İndirekt fıtıklar: Çocuklarda ve gençlerde görülüyor

Sıklıkla doğuştan oluşuyor. Erkek bebeklerde daha anne karnındayken yumurtalıklar testisler karın içerisinden bir kanal eşliğinde alt inmektedir. Yumurtalıkların yerine inmesi bitirildikten sonra bu kanalın kapanması gerekir. Kapanmadığı taktirde ilerleyen yaşlarda ağır kaldırma, spor, öksürme, kabızlık, idrar eforluğu ve zorlanma gerektiren eşi gidişatlarda kapanmayan kanal daha da açılır ve karındaki uzuvlar bu sarihlikten dışarı çıkarlar. Bu tip daha çok çocuklarda ve gençlerde görülür.

Dolaysız fıtıklar: İlerleyen yaşların hastalığı

İlerleyen yaşlarda kollajen birleşimin doku aralarındaki protein kompleksleri zayıflamasıyla oluşan fıtıklardır. Yetişkinlerde görülen bu tip fıtıklar sıklıkla ileri yaşa bağlı olarak karın duvarındaki doku cılızlığı ve birliktesiki karın içi tazyiki artıran nedenlerdir. kronik öksürük, kabızlık, idrar eforluğu, ağır kaldırma-taşıma, kronik sigara içiciliği Karın içi tazyikinin çoğalmasıyla yeniden kasık bölgesinde zayıflamış ve hafiflemiş karın duvarından fıtık büyümektedir. Sigara kullanımı ileri yaşlarda görülen fıtıkların hazırlayıcısı olabilmektedir. Sigara, kollajen birleşimini bozarak dokuların mukavemetini eksiltmektedir.

Femoral Fıtık: Sık doğum yapanlarda tesadüfülüyor

Bacak damarlarının yanında yer alan dar bir halkadan çıkan femoral fıtıklardır. Bu tip daha çok bayanlarda, özellikle çok doğum yapanlarda görülmektedir.