Anne babalar dikkat! Çocuğunuzda karne evhamı yaratmayın

Milyonlarca talebenin coşkuyla beklediği karne günü geliyor…

Uzun ve zorlu bir eğitim öğretim yarıyılının ardından çocuklar karneleriyle beraber yaz tatiline girecek. Çocukların karne anekdotuna ve galibiyetlerine gösterdikleri tepkiler çocuktan çocuğa değişikleşiyor. Kimi çocuk karnesini sevinçli, mutlu, coşkulu, heyecanlı, sevinçli karşılarken kimi çocuk ise dramatik, hayal kırıklığına uğramış, fobili, endişeli, hiddetli, naçar sezebiliyor. Bu değişikleşmeye neden olan faktörler zaferli ya da zafersiz olma gidişatı olduğu gibi karne anekdotunun çocuğun temennisine uygun olması ya da olmaması olabilir. Ancak en ehemmiyetlisi karnenin taşıdığı anlam, başka bir deyişle karnenin çocuk için ne ifade ettiğidir.

Karne çocuğunuzun zekâsını göstermiyor

Hakikatinde karne nelere daha iyi çalışmak gerektiğini çocuğa, ailesine ve hocaya anımsatır. Reel işlevinin dışında karneye yüklenen anlam; çalışkan olduğunu gösteren belge, zeki olduğunu ispatlayan belge, becerili olduğunu gösteren belge, hayat galibiyetini tanımlayan belge, yeterli olduğunu gösteren belge, Uslu çocuk olduğunu gösteren belge, geleceği tanımlayan belge vs. gibi anlamlar kapsıyorsa bu gidişat çocuk için mesele olabilmektedir. Temenniler ya da yüklenen anlam karşılanmadığında hayal kırıklıkları, yeis, evham, hiddet, özgüven düşüklüğü, içe kapanma vb. negatif duyguların yaşandığı görülmektedir.

Okan Üniversitesi Sağlık Kurumu Çocuk ve Ergen Psikoloğu Emel Güler, ”Negatif duygu ve düşüncelerin gelişiminde ebeveyn tavrı, ailelerin, çocuğun anekdotlarına ve performansına gösterdikleri tepkiler ehemmiyetlidir. Beklenmeyen karne anekdotları karşısında gösterilen fazla tepkiler, çocuklar için evham, kaygı, fobi ve kabahatliliğe neden olabilir. Çocuğun karne anekdotu üzerinden değerlendirilmesi kendilik algısı üzerinde negatif tesirler yaratarak özgüvenini yaralayabilir. Karneden temenni ne kadar yüksekse, karneye yüklenen anlam ne derece büyükse karşılanmadığı gidişatlardaki hayal kırıklığı da o derece büyüktür” açıklamasını yaptı.

Psikolog Emel Güler, ailenin karne zamanı çocuklara yaklaşımı mevzusunda ehemmiyetli önerilerde bulundu.

– Ailelerin çocuktan temennileri, çocuğun yaşına, gelişim seviyesine, alaka ve hünerlerine, mesullüklerine ve imkânlarına uygun olmalıdır. Çocuğu yargılamak, eleştirmek, mukayese etmek kendisini daha da makûs sezmesine neden olacağı için öncelikle çocuğun pozitif doğrultuları ön tasarıya çıkarılmalıdır.

– Aileler karne ve karne anekdotuyla alakalı duygu ve düşüncelerini çocuklarıyla paylaşmalı ve çocuğun da duygu ve düşüncelerini ifade etmesi için onu desteklemeli.

– Düşük anekdotlar hakkında karşılıklı konuşularak sebebi tespit edilmeye çalışılmalı, emel çocukta farkındalık yaratmaya çalışmak olmalı.

– İşbirliği içerisinde düşük anekdotların nasıl karşılama edileceği konuşulmalı, tesirli çözüm usulleri gözden geçirilmeli.

– Çocuklar kendilerini güvende sezecekleri hudutlara lüzum dinlerler. Ebeveynlerin fazla müdahale etmeden, hudutlar çerçevesinde çalışma tasarıyı oluşturmaları çocuğun kendi mesullüklerini almalarına destekçi olmalı.

– Çocuğun aldığı anekdot üzerinden değerlendirme yapmak yerine yarıyıl süresince gösterdiği mücadelesi vurgulanmalıdır.

– Dışarıdan devamlı müdahale etmek yerine, çocuğun zorlandığı alanlarda manevi motivasyonunu harekete geçirmesine müteveccih yaklaşımlarda bulunmak ehemmiyetlidir. Çocuk başka çocuklarla mukayese etilmemelidir. Her çocuk biriciktir.

– Çocukla ilişki yalnızca mektep, ders ve karne zaferi üzerinden olmamalı, her şartta beğenildiğini çocuğa sezdirmek özgüven gelişimi açısından oldukça ehemmiyetlidir.

– Pozitif doğrultuları kesinlikle methedilmeli ve desteklenmelidir.

Unutulmamalıdır ki, alınan karne tüm akademik hayatı tanımlayan tek gösterge değildir. Eğitim ve öğretim bir süreçtir ve bu süreçte zaman zaman dalgalanmalar da olabilir. Alınan karne çocukların hayatları süresince alacakları ne ilk ne de son karne olacaktır. Bu sebeple çocuğun karnedeki anekdotlarına değil, yarıyıl süresince gösterdiği performansına haysiyet edilmelidir.