Anne babalara reyin bağımlılığına karşı 7 nasihat

Uzmanlar mobil reyin bağımlılığının şiddet tutumlarını tetiklediği mevzusunda aileleri uyarıyor. Aileler çocuklarının konutta süre geçirmesi için internet, bilgisayar gibi imkânları sağlayarak caddedeki risklerden onları gözetmeyi düşünüyor. Oysa bu yaklaşım apayrı risklere yol açabiliyor.

Yeşilay İdare Heyeti Abonesi Muayenehane Psikolog Mehmet Dinç, çocukların bilgisayar başında, internet aracılığı ile hakikatinde pek çok tehdide karşı korunmasız kaldığını dikkat topluyor. Hem oyunların içeriği sebebi ile şiddet tutumları banalmiş gibi idrak ediliyor, hem de çocuk tanımadığı şahıslarla tanışarak istismar riskiyle karşı karşıya kalıyor. Dinç, “Çocuğu bilgisayar yerine sevinç alabileceği alanlara yönlendirmek, dostlarıyla toplanabileceği alanlar oluşturmaya çalışmak, bilgisayara yönlendirmekten çok daha doğru ve anlamlı” diyor.

Geçtiğimiz günlerde Rize’de bilgisayar oyunu bağımlısı bir gencin, sınıf dostunu ve kendisini bıçakladığı hadiseyi misal veren Dinç, oyunların çoğunlukla şiddet ve negatif tavırlar kapsadığını belirterek, bu oyunları uzun zaman oynayan çocuklarda şiddetin bayağılaştığını ve yanlış rol modellere maruz kaldıklarını; reellik duygusundan kopmalarıyla ileri evrelerde ne yazık ki bu tip üzücü tabloların ortaya çıkabildiğini söylüyor. Rize’deki üzücü vakada gencin bağımlılık semptomlarının aile ve hoca tarafından da fark edilmediğini dile getiren Dinç; “Tablet, telefon ya da bilgisayardan kendisini alamayan, dost etrafında agresif, sosyalleşemeyen, irtibat kuramayan çocuklar hakikatinde bu tutumlarıyla etrafa ihtar işaretlerini veriyor. Aileler ve hocalar bu vaziyete dikkat etmeli ve gereken tedbirleri almalı” dedi.

Çocukların yaşamını etkinliklerle zenginleştirin

Dinç, ailelere düşen misyonları ise şöyle sıraladı: “Ebeveynin bu noktada, kendisinin teknolojiyle olan ilişkisini denetlemesi gerekli. Şayet ebeveyn olarak çocuklara rol model oluyorsak, kendi internet kullanımımızın ne kadar fazla olduğuna bakmamız gerekir. Konuta kazanç gelmez açılan bilgisayarlar, bitmek öğrenmeyen telefon kullanımı irtibatı zati kısırlaştırıyor. Öncelikle aile içerisinde irtibatın kurulabiliyor olması, beraber zaman geçiriyor olmak, beraber geçirilen zamandan sevinç alabiliyor olmak ehemmiyetlidir. Beraber zaman geçirmekten sevinç alındığında, irtibatın güçlü olduğu noktada, teknoloji bir barınak olarak görülmeyecektir.”

Seçenek yaşam stillerinin oluşmasının bu bağımlılığın önüne geçeceğini söyleyen Dinç, “Çocuklarımızın yaşamını etkinliklerle, sporla zenginleştirmeliyiz. Reellik kırılmalarını yaşamadan çocuklarımıza sanal dünyadan sürüklemeli, reel dünyanın farkında vardırtmalıyız. Ailece yapılacak aktiflikler, dostlarla geçirilecek süre çocuğu bu cins risklerden uzak yakalayacaktır. Bu mevzuda sivil toplum kuruluşlarına ve devlet kuruluşlarına da ehemmiyetli vazifeler düşüyor” diye konuştu.

Reyin bağımlılığına karşı 7 nasihat

1. Sevgi gösterin: Şartlı iletiler vermeden çocuklara saygı ve sevgi gösterilebilir. Çocuklarla aile, akraba ve dost ziyaretlerine gidilebilir. Ziyaretlere giderken teknolojik makineler netlikle götürülmemelidir.

2. Nitelikli zaman geçirin: Ufak çocuklarla parklara ve spor merkezlerine, gençlerle sinema, tiyatroya ve maçlara gidilebilir. Beraber kitap, gazete ve mecmua okuma saatleri tasarlanabilir.

3. Reyin oynayın: Halıda, yerde ya da masada karşılıklı ya da eşli oyunlar oynanabilir.

4. İyi model olun: Anne-babalar değişik aile azalarına tutumlarıyla misal olabilir. Konutta bilgisayar üzerinden yapılan işleri ve teknolojiyi ‘çok acil’ bir gidişat varsa dahi muhakkak zaman aralıklarında ya da kısa süreli kullanmaya özen göstermelidirler.

5. Hudut koyun: Altı yaşından evvel çocukları bilgisayar, laptop, tablet ve uslu telefon ile tanıştırmamak gerekir. Altı yaşından sonra ise günde bir saat olacak biçimde yeniden anne ve baba eşliğinde eğitsel oyunlar ile zaman geçirmesi sağlanabilir.

6. Mesullük verin: Çocukların yaşına uygun, konut içerisinde yapabileceği mesullükler verilebilir.

7.Takip edin: Çocuğun tehlikesiz internet irtibatı kullanması sağlanabilir. Aile çocuklarının dostlarını yakından tanımalı ve internet kullanımını takip etmelidir.

Sanal oyunların olumsuz ve pozitif tesirleri

Pozitif tesirleri

– Mobil oyunları oynarken, çocuklar problem çözme marifeti kazanır ve algısı daha sarih olur.

– Mobil oyunları oynamak, daha süratli ve doğru kararlar almalarını gerektirir, böylece karar verme yetenekleri büyür.

– Mobil oyunlar, yarıştığı rakipleri arasında en iyisi olmak için çocuğu pratik yapmaya daha çok güçler.

– Reyin oynamak, reyin taktikleri planlamak ve kazanmak, çocuğa zafer duygusu kazandırır ve güvenini artırır.

Olumsuz tesirleri

– Saatlerce reyin oynamak obezite, uyku rahatsızlıkları, baş sızıları, kuru gözler, karpal tünel belirtiyi el bileği rahatsızlığı, adale hastalıkları ve aynı zamanda iskelet kumpassızlıkları gibi tehlikelerin çoğalmasına neden olabilir. Sağlık üzerindeki değişik tesirler, kalp süratinde çoğalış ve yüksek kan tazyiki olarak sayılabilir.

– Şiddet kapsayan mobil oyunlar ile kızgın tavırlar arasında bir ilişki mevcuttur. İçinde çokça ateş etme ve öldürme eylemi bulunan oyunlara düşkünlük, çocuklarda hiddet ve kızgın tutumların çoğalmasını tetikleyebilir.

– Mobil oyunları oynayan ve sonunda bir şeyler kazanan çocuğun özgüveni çoğalır. Bu oyunlar zorbalık, küfür etme, yaşıtlara veya kardeşlerle münazara etme gibi meyillerin çoğalmasına neden olur.

– Zamanının çoğunu mobil reyin oynayarak geçiren ve derslerini aksatan çocukların, cılız bir akademik performans gösterdikleri, mektebe gitmek istemedikleri, hatta mektebi vazgeçtikleri gözlemleniyor.