Apiterapi rehabilitasyon usulü nedir

Hastaları rehabilitasyon etme ve hastalıkları tedbire emeliyle geçmişten günümüze kadar kullanılmaya devam eden seçenek tıp uygulamalarından birisi de apiterapi… Apiterapi, bal, arı sütü, arı zehri, arı poleni, propolis gibi arı mahsullerinin sıhhatinin geliştirilmesi ve korunması, hastalıkların rehabilitasyonu ve önlenmesi emeliyle kullanılmasıdır. İlk kez beynelmilel olarak ülkemizde yapılacak ve Cumhurbaşkanlığı himayesinde asıllaştırılacak olan 1. Ananesel ve Bitirici Tıp Kongresi’nde değinilecek mevzulardan birisi de apiterapi olacak. Kurultay, 19-22 Nisan tarihleri arasında İstanbul Kurultay Merkezi’nde tertip edilecek. Apiterapi, doğrudan bal arılarından gelen mahsulleri kullanan bir çeşit seçenek tıp uygulamasıdır. Hastalıkların ve semptomlarının yanı gizeme akut ve kronik yaralanmalardan kaynaklanan ağrıları rehabilitasyon etmek için de kullanılır.

18 faal bileşen kapsıyor

Apiterapinin orijini, Antik Mısır ve Çin’e kadar uzanır. Yunanlılar ve Romalılar, eklem ağrısını rehabilitasyon etmek için arı zehri kapsayan arı mahsullerini kullanmışlardır. Bu uygulama 2 bin yaşın üzerindedir ve dünya bilimsel literatüründe arı zehiri üzerine bin 500’den fazla yazı bulunur. Arı zehiri; zengin bir enzim, peptit ve biyojenik amin kaynağıdır. Zehir içinde; melez, apamin, adolapin, hiyalüronidaz, dopamin, serotonin ve mast hücre degranülasyon proteini gibi farmasötik özelliklere sahip olan en az 18 faal bileşen vardır. Bu bileşiklerin kimileri güçlü anti-enflamatuar ve ağrı giderici tesirlere sahipken, öte yandan asap sistemini kuvvetlendirir, yara dokusunu yumuşatır ve şahsın ruh halini ve bağışıklık sistemini iyileştirir.

Nasıl uygulanır?

Sağlık Bakanlığı’nın resmi sitesinde belirttiği gibi apiterapide, arı zehri uygulaması için canlı arı iğnesi veya arı zehri kapsayan ekstraktların bulunduğu enjeksiyonlar ya da arı zehri kapsayan merhemler kullanılmaktadır. Uygulama evvelinde arı venomu alerjisi olup olmadığı test edilmelidir. Alerji vaziyetinin sonradan da büyüyebileceği usta yakalanmalı ve uygulama yerinde kesinlikle acil gidişatlarda hastaya müdahale edecek yetkili personel ve yaşam destek birimi bulunmalıdır. Ağızdan kullanılan arı mahsulleri bal, propolis, arı sütü, polen, apilarnil, vb. için kimyevi incelemeler yapılmalı ve bu mahsuller Türk Gıda Kodeksi İdaremeliği ve Türk Standardları Enstitüsü yönergelerine uygun olmalıdır. Bu mahsullerin nitelik hakimiyeti yapılmış olmalıdır. Apiterapi uygulamaları Sağlık Bakanlığı tarafından onaylı bir apiterapi birimi veya apiterapi uygulama merkezinde, apiterapi uzmanlığı sertifikalı hekim tarafından yapılmalıdır.

Apiterapi, altta yer alan değişik hastalıkları rehabilitasyon etmek için kullanılabilir:

Yaraları iyileştirebilir

Bal; antibakteriyel, anti-inflamatuar ve ağrı giderici özellikleri sayesinde hem sarih kesikler, hem de yanıklar dahil olmak üzere yaraların rehabilitasyonu için uzun zamandır kullanılmaktadır. 2008 senesinde yapılan bir araştırmada, bal kapsayan tıbbi pansumanlarla yaraları rehabilitasyon faktörün enfeksiyon tehlikesini düşürdüğü görüldü.

Romatoid artrit ağrısını gevşetir

Araştırmalar, apiterapinin romatoid artritli bireylerde şişlik, ağrı ve sertlik eksilmesine neden olabileceğini bulmuştur. Bir çalışma, ananesel ilaçların kullanılma gereksinimini eksiltebildiğini ve aynı zamanda nüks tehlikesini eksilttiğini dahi bulmuştur.

Bağışıklık sistemi kuvvetlenebilir

Apiterapi; hem bağışıklık sistemi, hem de nörolojik sisteme bağlı hastalıklar için bitirici bir rehabilitasyon olarak kullanılabilir. Misalin, Parkinson hastalığı, Alzheimer hastalığı, lupus vb. Arı zehiri bu hastalıklar için tek rehabilitasyon usulü olmamasına karşın, araştırmalar, arı zehrinin bağışıklık sistemini artırabildiğini ve bu şartların bedendeki bazı semptomlarını azaltabildiğini ispatlamıştır. Sebebi ise arı zehrinin anti-enflamatuar özelliğidir.

Sindirim sisteminin arkadaşı bir yiyecek

Bal, asidik içeriği sayesinde yüksek şeker barındırmasına karşın bakteri gelişimini yasaklayıp artmasını durdurur. Balın sindirim sistemi üzerindeki tesirlerini inceleyen bilimadamları; balın bağırsak adaleleri üzerinde tesirli olduğunu, böylece kabızlık ve ishal meselelerini gidermede tesirli olduğunu gösterdi. Su ile inceltilmiş balın, bağırsakta bulunan hasarlı bakterileri ortadan kaldırırken verimli bağırsak bakterilerinin artmasına destekçi olduğu da ispatlandı. Medikal rehabilitasyonlarda fayda sağlayan balın, çiğ bal olduğunu belirten bilimadamları; en iyi çiğ bal türünün Manuka balı olduğunu beliirtiyor. Manuka balı bulamıyorsanız, kesinlikle koyu renkli balları seçim etmelisiniz.

AFT rehabilitasyonunda tesirli

Özellikle ağızda oluşan ve ciddi rahatsızlık veren aftın rehabilitasyonunda baldan yararlanmak muhtemel. Suudi Arabistan’da bulunan Salman Bin Abdülaziz Üniversitesi’nde vazifeli bilimadamları, aft şikayeti bulunan 94 gönüllüyü bir araya getirmiş ve üç gruba ayırmışlar. İlk grup azalarının yaralarına sadece bal, ikinci grup azalarının yaralarına kortikosteroid merhem, üçüncü grup azalarının yaralarına ise reçetesiz satılan ve aft oluşan bölgeyi sanki gözetici bir katmanla kaplayan değişik bir çeşit merhem sürmüşler. Tanımlanan rehabilitasyon usulü günde üç defa uygulanmış. Sadece dört gün sonra bal rehabilitasyonu görenlerin aftları tamamen yok olurken, ikinci ve üçüncü grupta kayda değer bir iyileşme kollanmamış.

Doç. Dr. Halit Yerebakan

özel içeriğidir.