Ayrılık psikolojisinin tesirleri

Medicana International Ankara Sağlık Kurumu Muayenehane Psikoloğu Gizem Yağmur Çopur, ayrılık psikolojisi üzerine bilgi verdi.

Biten ilişki sonrasında beğenilen şahıstan parçalamak, kaybı da birliktesi getirir. Bu kayıp sezilen duygular ve duyguların sarihe çıkarttığı düşünce içerikleri açısından vefat kaybı ile eşlik taşımaktadır. Ayrılık vaziyetinde ortaya çıkan kayıp, yalnızca değer verilen şahsın artık olmayacağı fikri oluşturmaz. Bunun yanında tatmin edilen duyguların varlığını kaybetmesi, verilen emeğin boşa çıktığı görüşü, beraber yapılan etkinliklerin hakikatleşemeyeceğine müteveccih inançlar, paylaşımların artık olamayacağı görüşü, alışkanlıkların yok olması ve var olan kumpasın değişmesi şahıslarda depresif yarıyılların oluşmasına yol açabilir. Konutluluk, eş çatışmaları ve ayrılık çoğunlukla bunalım sebebi veya bir neticeyidir. Bunalım sebebiyle rehabilitasyona müracaat eten şahısların %50’sinde bu çatışma görülmektedir.

Sosyal medya kullanımı çoğalabilir

Ayrılığın oluşturacağı depresif duygu vaziyetleri kabahatlilik veya değersizlik duyguları ile karakterizedir. Kendisini ilişkinin bitmesiyle beraber yargılamaya başlayan ve bu biçimde kendini hafifletmeye çalışan şahıs, kendisini değersizleştirebilir. Bununla ilişkili olarak özgüven ve benlik hürmetinde eksilme ortaya çıkabilir. Daha evvel tatmin olduğu ve zevk aldığı etkinliklerde eksilme görülebilir. Bitkinlik ve enerji kaybı ile beraber konsantre olamama ve yapılması gereken veya zevk veren etkinlikleri yerine getirememe ve en ehemmiyetlisi etkinliklere müteveccih gönülsüzlük vaziyeti ortaya çıkabilir. Ayrılık sürecinde şahıs, partnerinin boşluğunu doldurmak için yeni bir ilişki ve/veya yeni sosyal etraf oluşturma arayışına girebilir. Sosyal medya kullanımında çoğalış, kafa dağıtmak için anlık mutluluklar arayarak daha tehlikeli adımlar atmak sürecin ilk tepkileri olarak ortaya çıkabilir.

Oluşan depresif vaziyet fiziksel tesir de yaratabilir. Depresif duygulanımlardan kaçmak ismine kendisini uykuya verebilir veya bu düşünceler o kadar rahatsız edicidir ki uykuya dalmada eforluk ya da uykuda dağılınmalar ortaya çıkabilir. Yeme gidişatının kumpassız bir hal almasına bağlı olarak kilo alımı veya kilo kaybı görülebilir.

Vefatların ardından kendine dönük nefret oluşabilir

Yalnız kalma kapasitesi düşük olan fertlerde, ayrılık sürecinde müdahale gerektiren en ehemmiyetli mesele, ‘nesne yoksa ben de can verebilirim’ fikrinin ortaya çıkabiliyor oluşudur. Bu şahıslarda ayrışabileceği veya kendi başına varlığını sürdürebileceğine müteveccih tasarım bulunmamaktadır. Giden bireye dinlenen nefret bu noktada şahsın kendisine dönebilir. Benlik ölü nesne ile iç içe geçebilir. Bu ölü nesne kaybı, terkedilme ve yok olma evhamını birliktesi getirir. Nefret kendine döner ve kendine müteveccih devirici tavırlar kendine hasar verme ve intihar depresif yarıyılda ortaya çıkabilir.

İlişkinin negatif doğrultularını andırdıracak bir liste takviyeci olur

Ayrılık asıllaştıktan sonraki sürecin oryantasyonu ehemmiyet taşımaktadır. Ayrılıktan hemen sonra boşluğu doldurmak yerine ayrılığı duygusal ve manasal olarak kabul etmek ve en ehemmiyetlisi kayıp acısının yaşanmasına izin vermesi, dönemin sıhhatli bir biçimde atlatılmasında rol oynamaktadır. Şahısların ilişki sonrasında yalnızca ilişkinin pozitif doğrultularını göz önünde bulundurması beklendik bir tepkidir. Bu sebeple ayrılık sonrasında ilişki ve partnerin olumsuz ve pozitif güzergahlarının kapsamlı biçimde düşünülmesi hatta listelenerek yazılması, alınmış karardan emin olunmasına, sürecin kabullenilmesine ve acının yaşanmasına takviyeci olacaktır. Ayrıca ayrılık sonrasında şahsın kendisini, isteklerini ve bundan sonraki ilişkisinde önceliklerini denetlemesi, nasıl bir ilişki istemediğinin farkına varmasına ve sonraki ilişkilerinin daha tatmin edici olmasına imkân tanıyacaktır. Şahsın duygu ve düşüncelerini paylaşması ve kendini açması bu sayede sosyal destek alması ve en ehemmiyetlisi içinden çıkılmayan gidişatlara müteveccih psikolojik yardıma müracaat etmesi sürecin sıhhatli bir biçimde atlatılmasına olanak sağlayacaktır.