Bacak kramplarının mümkün sebepleri

Bacak krampları; ayakları, baldırları ve uyluk adalelerini etkileyen yaygın görülen meselelerden birisidir. Özellikle gece görülen bacak krampları; bacak adalelerinin ani, acı verici ve istemsiz kasılmalarını kapsar. Bacak kramplarının mümkün sebepleri kesin olarak bilinmese de hasarsız olarak kabul edilir. Ancak bazı vaziyetlerde, diyabet veya periferik atardamar hastalığı gibi altta uyuyan bir hastalıkla bağlantılı olabilir.

Gece görülen bacak krampları nedir?

Özellikle geceleri görülen bacak krampları, gece boyunca bacaklarda alana gelen sızılardır. Genellikle uykudan uyanmalara neden olacak biçimde şiddetli sezilir. Bu kramplar çoğunlukla baldır adalelerinde alana kazanç, fakat aynı zamanda uyluk veya ayaklarda da oluşabilir. Gece bacak krampları oldukça sızılıdır ve etkilenen adalelerin sıkı veya düğümlü gibi sezilmesine neden olur. Semptomlar birkaç saniyeden birkaç dakikaya kadar sürebilir. Kramp gittikten sonra adale sızısı da olabilir. Gece oluşan bacak krampları, 50 yaşın üstündeki erişkinlerde daha sık görülür, fakat aynı zamanda genç erişkinlerde ve çocuklarda da görülür. Bu sızılardan hem erkekler hem de bayanlar denk biçimde etkilenir.

Bacak kramplarının mümkün sebepleri

Bazı analistler, bacak kramplarının sebebini çağdaş yaşam stiline bağlıyor. Atalarımızın yaşamı, çömelerek bacak tendonları ve adaleleri uzatan bir pozisyonda geçmişken, çağdaş yaşamda çoğunlukla çömelme lüzumu ortadan kalktığı için krampların görülme sıklığının çoğaldırdığı düşünülüyor. Diğer uzmanlar, uyuduğumuzda ayağımızın genellikle “plantar fleksiyon” pozisyonunda olduğunu, başka bir deyişle ayak parmaklarının bizden uzaklaştığını ve baldır adalelerini kısalttığını gözlemlemişler. Ayak uzun süre bu pozisyonda kaldığında, ayaklarınızın ufak hareketlerinin bile krampı tetikleyebileceğini söylüyorlar.

Şayet bacaklarınıza sıklıkla sızılı kramplar giriyorsa, dikkat: Potasyum noksanlığınız olabilir. Sporcular üzerinde yapılan bir araştırmada, fazla fiziksel etkinlik ve terlemeye bağlı olarak potasyum yetersizliğine uğradıkları ve bu vaziyetin adale sistemleri üzerinde negatif tesirlere sebep olarak kramp yaşadıkları gösterildi. Muz, kapsadığı potasyum ve magnezyum ile adalelerin rahatlamasını sağlar. Özellikle uyku sırasında bacak krampları yaşıyorsanız, yatmadan evvel bir adet muz tüketimini alışkanlık haline getirmelisiniz.

Peki neden yazın çoğalıyor?

Analistler, asap büyümesi ve onarımının, daha yüksek D vitamini seviyeleri sebebiyle yaz aylarında daha etkin olabileceğini söylüyor. Bedeniniz güneşe maruz kalmadan D vitamini üretir. Ve böylece yaz aylarında, D vitaminin seviyeleriniz doruğa çıktığında, bedeniniz bu krampları tetikleyebilir. Bir başka sebebi ise insanlar yaz aylarında kış mevsiminden daha fazla egzersiz yapmaya ve terlemeye meyillidirler. Dolayısıyla, dehidrasyon veya fiziksel etkinlik de tetikleyici olabilir.

Bacak kramplarının bir çok sebebi olabilir

Bu sebeplerden birisi de, bedeninizde alana gelen kalsiyum ve magnezyum yetersizlikleridir. Her gün ayakta durarak zaman geçiren insanların bu krampları yaşama tehlikesinin daha fazla olduğunu gösteren araştırmalar bulunuyor. Bir başka çalışmada, yüksek tansiyon ilaçlarının ve astım ilaçlarının nokturnal kramp yaradılışı açısından daha büyük bir tehlikeyle ilişkilendirildiği görüldü.

Ayak krampları genellikle insanlarda 50 yaşından sonra ortaya çıkar. Bu vaziyetin en büyük sebebi ise kemiklerin kalsiyumu yitirmesi ve adalelerin bedeninizi desteklemek için elastikiyetini kaybetmesidir. Ayrıca, ihtiyarladıkça asap ve vasküler işlevimiz daha öncekinden olduğu kadar sağlam değildir. Bu da kramplara yol açar, zira adalelerinize beslenme ve ileti veren asaplarınız bütün olarak çalışmaz.

Gebelik de, bu krampların daha sık görülmesiyle ilişkilidir. Ayrıca dehidrasyonun da kramp yaradılışında bir rol oynadığı düşünülmektedir. Sıcak havalarda yorucu egzersiz yapan sporcular genellikle kramp yaşarlar.

Kramplara neden olabilecek diğer gidişatlar:

– İçki Tüketimi

– Siroz

– İshal

– Düz Ayak Hastalığı

– Bypass Operasyonu

– Hipotiroidizm Veyahut Az Etkin Tiroid

– Kronik Böbrek Yetmezliği

– Hemodiyaliz

– 2 Tip Diyabet

– Kanser Rehabilitasyonu

– Adale Bitkinliği

– Damar Hastalığı Ve Venöz Yetmezlik

– Motor Nöron Meseleleri

– Parkinson Hastalığı

– Periferik Atardamar Hastalığı PAD

Gece bacak krampları ile tedirgin bacak belirtiyi aynı mıdır?

Tedirgin bacak belirtiyi, uykuya geçileceği esnada ortaya çıkan ve genelde bacaklarda oluşan sıkıntılılık sebebiyle sürekli hareket ettirme isteği, karıncalanma, iğnelenme, batma hissi olarak tariflenebilir. Birey bacaklarını hareket ettirdiğinde geçici bir süre bu şikayetlerinden kurtulur ve dolayısıyla sürekli hareket halindedir. Uykuya geçmeyi son derece güçleştiren bu rahatsızlık, çok uykusu geldiği, hatta gözleri kapandığı halde bireyi yattırmaz. Nörolojik bir rahatsızlıktır ve -genellikle- beraberinde Periyodik Bacak Hareketleri PBH ismi verilen bir başka rahatsızlığı da getirir. Gece bacak krampları ile aynı değildir.

Bacak kramplarının rehabilitasyonu nasıl olur?

– Krampların yaradılışını yasaklamak için ayaklarınızı germenin destekçi olduğu gösteren bazı çalışmalar bulunuyor. 2012 senesinde yapılan bir araştırmaya göre, uyumadan hemen evvel, germe hareketi yapan insanların spazm sıklığında % 59’luk bir düşüş yaşadıklarını buldu.

– Beslenmenizde bol ölçüde magnezyum bulundurmanız destekçi olabilir. Fasulye, fındık, kepekli hububatlar ve yeşil yapraklı sebzeler iyi bir magnezyum kaynağıdır.

– Ayrıca, gün boyunca daha fazla su içmeye de çalışabilirsiniz özellikle egzersiz yapıyorsanız. B vitaminleri alarak ufak bir çalışma da destekçi olabilir.

– Özellikle yazın gün içinde daha fazla su içmeye de çalışabilirsiniz. B vitaminleri alma da krampları önlemeye destekçi olabilir.

Bacak kramplarının önlenmesine destekçi olabilecek hareketler

– Ayaklarınızı bir yastıkla destekleyerek veyahut ayakları yatağın kenarına sıkıştırıp uyuyarak krampları önleyebilirsiniz.

– Özellikle düz ayak probleminiz varsa uygun ayakkabılar giymeniz krampın önlenmesine destekçi olabilir.

– Yeterli egzersiz yapmak formda kalmanıza destekçi olur. Egzersiz yaparsanız, programınızın size uygun olduğundan emin olun. Uzun süre yorulmaktan ve fazla idmandan kaçının. Ve başlamadan evvel her zaman ısınmayı unutmayın.

Bacak kramplarını önlemek için egzersizler

Altta uyuyan değişik bir sebebi yoksa, bacak kramplarını önlemek için germe egzersizleri destekçi olabilir. Şayet kramplar, baldır adalesindeyse, bunları deneyebilirsiniz:

– Bacakları düzenleyin ve baldır adalelerini germek için ayakları dizlere doğru çekin.

– Birkaç dakikalığına yürüyün.

– Suratınız duvara dönük biçimde duvardan takribî 60 cm uzakta durun. Ellerini duvara dayayarak topuklar yerdeyken uzanabilecek en üst noktaya uzanıp 30 saniye bu pozisyonda kalın. Bu hareketi günde birkaç defa yapabilirsiniz.

Bu egzersizler, günde iki veya üç defa yapılırsa, krampları gevşetmeye ve gelecekteki oluşabilecek krampları önlemeye destekçi olabilir.

Doç. Dr. Halit Yerebakan

özel içeriğidir.