Bir depresyon sınırı: Sen benim her şeyimsin

Şayet siz partnerinize ”Sen benim her şeyimsin; sensiz olamam!” diyorsanız, kendinizi bir hiç saymışsınız; onunla var oluşunuzu bitirmek, yetersizliğinizi kapatmak istemişsinizdir. Zira siz yeksiniz. O da yek. Ama ilişki iki karakterdir. Bir artı bir, iki yapar. Bu sebeple ne olursa olsun, ne kadar severseniz skonutun, karakterinizi, benliğinizi, mutluluğunuzu korumalısınız. İlişkide mutlu olanlar, dik duranlardır. Tavizlerin sonu gelmez. Arzların da sonu gelmez. Bu sebeple bağımlı kalmak, ilişkide sıfır olmak yerine, kendinizi hissetmelisiniz.

Birini depresyona sokmak istiyorsan “Sen benim her şeyimsin” sorumluluğu yükle

Cılız, yetersiz ya da kendini öyle varsayan birinin yaşamında ehemmiyetli olmak daha basittir. Böyle birini seçmeniz hâlinde onu kuvvetlendirmeye, yaşamını tertip etmeye çalışır; bunun karşılığında da onun yaşamının merkezinde olmak istersiniz. Temenniniz merkezde olmak, emekleriniz ise buna erişmek içindir. Fedakarlığınızdan efor alarak her şeyi idaremeye, hakimiyet etmeye başlarsınız. Ta ki size olan yoksulluğu bitene kadar. Yoksulluğu bittiğinde ise, size karşı çımasını nankörlükle suçlayacaksınız.

Özetle kendi temenniniz için fedakarlıktan kaçınmalısınız. Zira karşılanmadığında, gururlandırdığınız insandan nefret etmeye başlarsınız.

“Yaşamınızda denge sorunu varsa, çevrenize dikkatlice bakın. Muhtemelen birini yanlış bir yere koymuşsunuzdur”

J. Christophe

Tümcenin tahlili

“Sen benim her şeyimsin; sensiz olamam!” cümlesinin tahlilinde bireyin kendini yetersiz, değersiz ve bağımlı hissedişi vardır. Bağımlı ilişki yaşayanlar, karşısındakini çok gururlandırıp, en ufak bir sorunda ise hayal kırıklığı yaşayanlardır. Tüm hayatını o şahsa göre tasarlarlar. O insanın olmamasını düşünmek dahi şahısta endişe yaratır. Bağımlı ilişkilerde fazla gururlandırmak, tüm temennileri partnerine yüklemek, hem yükleyeni hem de bu sorumluluğu taşımak zorunda kalanı mutsuz eder. Kesintisiz özür yalvaran bir ilişki biçimi ortaya çıkar.

Bağımlı ilişkide fert, sosyal yaşamından kopuk yaşar. Dostları, ailesi ikinci tasarıdadır. Tüm zamanını ve paylaşımlarını partneriyle geçirmek ister. Bu tip ilişkiler, en yoğun yaşanan; ama en güç ilişkilerdir. Kopması güç, ayrılık acısı en ağır olan ilişkilerdir. Bağımlı ilişkilerde birey, ilişkinin devamı için partnerinin her dediğini yapar. Kesintisiz tavizler verir. Onu elde yakalamak için, manasına ters olsa da her şeyi sınar. Tıpkı sevgilisi için cinayet işlemek, banka soymak gibi…

Bağımlı ilişkinin saklı öfkesi

Aslında bağımlı ilişkilerde birey, bağımlı olduğu partnerine saklı hiddet de barındırır. Zira partneri onu güç vaziyette vazgeçmiş, serbestleşmeye çalışmıştır. Ama birey öfkesini partnerine değil de, tepki veremeyen kendine yöneltmiştir. Bu sebeple her gün münakaşalar, nedensiz suçlamalar bu ilişkinin temel özelliğidir. Olmadık yere sorun çıkartma, partnerine acı sürükletme, problem yaratma gibi vakaların temelinde intikam duygusu uyumaktadır.

Sen benim her şeyimsin ilişkisi, aslında çıkarların içinde olduğu ilişkidir. Bağımlı olan gururlandırılmaktan, memnun edilmekten beğeneni bulur. Gururlandırılmak, pohpohlanmak isteyen ise, bunu yapanı bulur. Başka Bir Deyişle tencere kapak misali birbirini tamamlar.

Günümüzde çok fazla rastladığımız bu ilişkiler, aslında hayatı duygusal istismarlarla dolu olanlar ile şımarık yetiştirilenlerin oluşturduğu ilişki kombinasyonudur.

Kimse kimsenin her şeyi değildir

İşin özüne bakarsak, kimse kimsenin her şeyi değildir. Herkes içindeki potansiyeli ve kendi bedelini bilirse, yaşamında daha sağlıklı süreçler yaşayacaktır. Yaratılışımızda her şeyle başa çıkacak efora sahip bir kodla dünyaya gelmemize karşın, kazanımlarla bu eforumuzu kaybediyor ya da fark etmeden senelerce başkalarına veya sadece aşk kırıntısı veren ilişkilere yapışıp kalıyoruz.

Bazen o kadar aciz, bize uymayan, verdiğimizi hiç hak etmeyen biri için o kadar çok mücadele sarf ediyoruz ki, biz dahi uyandığımızda kendimize inanamıyoruz. Sonrasında da o insanın acımasızlığından, hak etmeyişinden bahsediyoruz. Oysa bu süreç bizim mahsulümüzdür. O şahsı bulmaktan tutun, ilişkiyi o şekle o sokmaya kadar her şeyi biz yapıyoruz.

Hak ettiğimiz kıymeti vermeyi boş verin, hak edene hak ettiği kıymeti vermeyen birinden uzaklaşmaz ya da gereken tepkiyi vermezsek, böyle yapması hâlinde kaybedeceğini ve bizim tavırlarımızın da ona göstermezsek zamanla ilişki; isteyen – vermeyen ya da kaçan – kovalanan biçimine dönüşür. Dönüştürürüz. En sağlıklı olan, ilişkinin karşılıklı olması, tek taraflı mücadeleler içermemesidir. Sürekli ilgisizlik veya sevgisizlik gidişatlarında ise, buna izin verilmemelidir.

Yaşamda hiç kimse bırakılmaz değildir. Hiç kimseye de bunu hissettirmeyelim. Şu hakikat de var ki, bırakamam diyen herkes, bırakmadığında karşıdaki zati bırakır. İnsanlar artık yaşamlarında aciz partner istemiyor. Eskiden bayanlar bu tip erkekleri istemez; erkekler isterken, şimdi her iki taraf da istememektedir.

“Bir şahsa bırakılmaz olduğunu hissettirdiğinizde, ilk bırakacağı birey siz olursunuz”.

S. Freud

Serhat Yabancı

Aile ve Konutluluk Danışmanı

özel içeriğidir.