Bunamayı önlemek için sigara ve içkiye dikkat

İnsan ömrü uzadıkça alzheimer, bunama gibi hastalıkların görülme sıklığı da çoğalıyor. Özellikle ailesinde bu cins meseleyi olanların rutin hakimiyetlerinin yapılması gerektiğini söyleyen Liv Hospital Psikiyatri Uzmanı Prof. Dr. Asena Akdemir “Unutkanlık gibi bir bulgu varsa kesinlikle detaylı incelenme yapılması gerekir. Unutmayalım demansı oluşturan bazı hastalıklar rehabilitasyonu muhtemel hastalıklardır” diyor. Prof. Dr. Asena Akdemir bunama hastası olanlara ve yakınlarına tekliflerde bulundu.

Demans nedir

Demans bunama unutkanlıkla izleyen bir hastalık grubuna verilmiş genel bir addır. Bu grupta en tanınmış hastalık alzheimer’dır. Şeker, tansiyon gibi hastalıklar rehabilitasyon edilmediği takdirde bunama yapabilir. İnsan ömründeki uzama da düşünülürse bunama için yeniçağın hastalığı denilebilir. Yavaş başlayan sinsi bir hastalıktır.

Tehlike etmenleri nelerdir

– Kadın olmak
– Düşük eğitim seviyeyi
– Kalp damar hastalıkları
– Yüksek kolesterol
– Sigara ve yoğun içki tüketimi
– Ailede eş hastalık olması

Rehabilitasyonu var mı

Başladıktan sonra geri dönüşü olmadığından gözetici doktorluk daha ehemmiyetlidir. Bazı ilaçlarla ilerleyişi yavaşlatılabilir ya da durdurulabilir. Hastalığın bulgularını eksiltmek ve hastaların günlük hayatlarını sürdürebilmelerini sağlamak rehabilitasyon maksatlarındandır. Kumpaslı fiziksel egzersizin gözetici olduğu ile alakalı pek çok yayın vardır. Yeni bir dil bilmek ya da yeni bir spora başlamak gibi ileri yaşlarda değişik bir etkinliğe başlamak da önerilir. Düzenlenebilir demans sebepleri arasında guatr eşi hastalıklar, vitamin noksanlıkları da olduğundan bunların kesinlikle gözden geçirilmesi gerekir.

Yalnızsa tükenmişlik belirtiyi büyüyebilir

Hastalığın evresine göre meseleler değişir, ileri evrede yatakta bakım gerektiğinden buna müteveccih tertip etme koşuldur. Her evrede bakım veren bireye fiziksel ve psikolojik anlamda destek gerekebilir. Bu bireyler özellikle yalnızlarsa tükenmişlik belirtiyi büyüyebilir. Devamlı dolaşma isteği, evden uzaklaşmalar, düşmeler hastaların yaşayacağı meselelerdendir. Hastalar hırçınlık hatta saldırganlık yapabilir. İlk evrelerde yalnız yaşayan hastalarda unutkanlık sebebiyle ev içi kazalar olabilir. Ocağın sarih kalması, sıcak suyla banyo yapma sık görülür. Evde bakım veren birinin varlığı destekleyicidir.

Bunamayı önlemek için ipuçları

– Akdeniz tipi beslenme gerekir.
– Günde 1 saat yürüyüş yapılmalıdır.
– 50 yaşından sonra yeni bir etkinlik edinilebilirYeni bir dil, yeni bir spor ya da yeni bir müzik aleti.
– Sıkı sosyal ilişkiler kurulmalıdır.
– Demans önlenebilir bir hastalıktır. Bunama insan ömrü uzayınca kaçınılmazmış gibi gelmeye başladı. 50 yaşından sonra zeka işleyişi hakimiyet edilmelidir.
– Ev içinde hastalar için tertip etme gerekebilir. Akşam kapıların kilitlenmesi, balkon kapılarının iptali, odaların kapısına fotoğrafların asılması, okuyabilecekleri büyüklükte saatin göz hizasında bir yerde asılı olması minik ama işe fayda tedbirlerdir.
– Hastanın kaybolması tehlikeyi için kıyafetlerin içine ad ve adresi belirten bir yazının dikilmesi de hayat kurtarıcı olabilir.