Çocuğunuzu yiyecek zehirlenmesinden gözetin

Havaların ısınmasıyla beraber yiyecek zehirlenmesi olaylarının görülme sıklığı çoğalıyor. Sarihte satılan gıdalar, ham etler, iyi yıkanmayan sebze ve meyveler özellikle çocukların mide ve bağırsak sıhhatini tehdit ediyor. Memorial Ankara Sağlık Kurumu Çocuk Sıhhati ve Hastalıkları Bölümü’nden Uz. Dr. Sami Akbuğa, çocuklarda yiyecek zehirlenmeleri hakkında bilgi verdi.

Gıdaların görüntüsü kokusu ve tadında farklılık olmasa da dikkat

Hem erişkinlerde hem de çocuklarda görülen yiyecek zehirlenmeleri genellikle birden çok şahsı etkilemektedir. Bu nedenle mikrobik ishalin değişik sebeplerinden daha dikkat çekici bir tablodur. Yiyecek zehirlenmeleri, bakteriler veya zehirli maddelerle bulaşma olmuş gıda veya meşrubatların harcanması neticesinde alana gelmektedir. Çok sık olmamakla beraber yiyecek zehirlenmelerine kimyevi kaynaklı zehirli maddeler veya böcek ilaçları da neden olabilmektedir. Gıda veya meşrubatlarda bakteri ürediğini kavramak, çoğu zaman güçtür. Görüntü, koku ve tatta rastgele bir farklılık olmaksızın bakteri üremiş olabilir. İyi pişmemiş, iyi yıkanmamış veya mikrobu taşıyan ve yiyeceği hazırlarken hijyen kaidelerine uymayan şahısların ellerinden hazırlanmış besinler sebebiyle bulaşma sık olmaktadır. Yiyecek zehirlenmesinin en yaygın sebepleri; ham kümes hayvanları, pastorize edilmemiş süt, kırmızı et ve arıtılmamış su aracılığı ile bulaşan Kampilobakter mikrobudur. Salmonella pastorize edilmemiş sütten, yumurta ve ham yumurta mahsullerinden, ham etten ve kümes hayvanlarından bulaşmaktadır.

Ani ateş ishal üşüme ve halsizlik gibi bulgular önemsememe edilmemeli

Bazı bakteriler lüzumlu nem, beslenme, sıcaklık ve zaman şartları oluştuğunda milyonlarca rakamda üreyebilmektedir. Besinin içerisindeki bakteri rakamı çoğaldıkça, enfeksiyon ve hastalık tehlikeyi de aynı oranda çoğalmaktadır. Sıklıkla karşılaşılan bakteri cinsleri; Kampilobakter, E. Paket ve Salmonella’dır. Yiyecek zehirlenmesine neden olan mikrobun tipine göre kuluçka vakitleri değişikleşmektedir. Ayrıca yeniden mikrobun tipine bağlı olarak, bulgular 30 dakika ile 12-48 saat içinde alana gelebilmektedir. Yiyecek zehirlenmesi semptomları genellikle 1-3 gün devam ettir. Bununla beraber bakterinin cinsine, enfeksiyonun şiddetine ve ek hastalık vaziyetinin olup olmamasına göre bir haftaya kadar da devam edebilmektedir. Yiyecek zehirlenmesinin bulguları; sindirim sistemini irininden kaynaklanan kusma, karın sızısı ve ishaldir. Bunlarla beraber nedene bağlı olarak ateş ve üşüme, kanlı dışkılama, dehidrasyon başka bir deyişle akışkan kaybı, adale sızıları, halsizlik ve yorgunluk görülebilmektedir. Yiyecek zehirlenmesi seyrek asap sistemine de hasar verebilmektedir.

Rehabilitasyon şahsa özel tasarlanmalı

Yiyecek zehirlenmesi tanısı, aynı besinden harcamış şahısların eş hastalık belirtileri göstermesi neticesinde konulabilmektedir. Akışkan kaybı, ateş ve kanlı dışkı olması ve laboratuvar testleri, tanıda dayanakçı olmaktadır. Mümkün zehirlenme oluşturmuş yiyecek üzerinde yapılacak analiz, mikrobik vaziyetler için, mikrobun tipinin anlaşılması ve rehabilitasyonun şahsa özel tasarlanması açısından ehemmiyet taşımaktadır. Rehabilitasyon her hastanın vaziyetine göre ayrı ayrı tasarlanmaktadır.

Çocukları yiyecek zehirlenmelerinden gözetmek için:

– Çocuklar şahsi hijyen kaideleri mevzusunda bilgilendirilmeli ve bu kaidelere uymaları sağlanmalıdır.

– Hem erişkinler hem de çocukların harcayacağı sebze ve meyveler iyice yıkanmalıdır.

– Çocuklara verilecek ham yiyeceklerin mikrobik kirlenme ihtimali gözden geçirilmelidir.

– Yaz mevsiminde özellikle sarihte satılan dondurma gibi yiyeceklerin riskli olabileceği mevzusunda çocuklara bilgi verilmelidir.

– Mektebe veya anaokuluna giden çocuklar hijyen kaidelerine azami seviyede özen göstermeli ve mikroplar ile alakalı temel bilgiler için kumpaslı eğitimler almalıdır.