Çocuğunuzun gözlerinde bu bulgular varsa dikkat

Gözlerin aynı hizada olmaması ve senkronik göz hareketlerinde paralelliğin bozulması olarak nitelendirilen şaşılık daha çok estetik bir problem olarak düşünülüyor. Ancak sanılanın aksine rehabilitasyonunda geç kalındığında göz miskinliği gibi ehemmiyetli bir tabloya neden olabiliyor. Şaşılığın en tipik bulgusu ise bir göz düz bakarken, öbürünün dışa, içe, alta veya yukarıya doğru kayması. Kimi zaman kaymanın her iki gözde görülmesi de değişik tipik bulgusunu oluşturuyor.

Göz tetkikini aksatmayın

Ancak dikkat, kaymalar hafif seviyede olduğunda veya baş sızısı gibi akla gelmeyen bulgular verdiğinde çocuğun gözlerindeki şaşılık gözden kaçabiliyor. Göz Sıhhati ve Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Özgül Altıntaş “mikrotropya” olarak adlandırılan ufak ölçüdeki kaymaların da göz miskinliği için besbelli olan kaymalar kadar tehlike oluşturduğu ihtarında bulunarak, “Dolayısıyla tanı ve rehabilitasyonun gecikmemesi için her çocuğun hiçbir yakınması olmasa dahi belli periyotlarla rutin tetkikten geçmesi göz sıhhati açısından çok ehemmiyetli” diyor.

Bulgulara dikkat

– Gözlerin senkronik hareketlerinin kaybolması.
– Bir gözü özellikle ışıklı civarlarda kısma.
– Resimlerde gözlerden yansıyan kırmızı reflenin sarıya dönmesi.
– Başın ve/veya suratın bir doğrultuya çevrilmesi.
– Yürümeden sonradan büyüyen balanssızlık.

– Baş sızısı

Şaşılığın sebepleri

Şaşılığın gelişiminde pek çok sebebin rol oynadığı düşünülüyor. Göz Sıhhati ve Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Özgül Altıntaş şaşılıkta genetik geçiş mevzubahisi olduğu için aile hikayesi olan çocuklarda tehlikenin daha da yükseldiğini vurgulayarak değişik etmenleri şöyle anlatıyor: “Annenin gebelik yarıyılında geçirdiği bir hastalık, erken doğum, güç ve uzamış doğum, doğum sonrası travma, yüksek ateşli bir hastalık ve havale hikayesi olan çocuklarda şaşılık görülme tehlikeyi çoğalıyor. Bunların yanı gizeme göz numarası yüksek olan çocuklar da net görmeye çalıştıkça gözlerde kayma meseleyi ortaya çıkabiliyor.”

6. ayda göz tetkiki yaptırın

Sıhhatli görme gelişimine mani olan her gidişat göz miskinliği ile sonuçlanıyor. Dolayısıyla kesintisiz aynı gözde şaşılık problemi olan çocuğun bu sualin yaşandığı gözünde göz miskinliği büyüyor. Üstelik göz uyuşukluğunda yalnızca görme belirginliğinde eksilme olmuyor, aynı zamanda çocuğun derinlik algısı da bu gidişattan negatif etkileniyor. Bu sebeple hiçbir yakınma olmasa dahi her çocuğun 6. ayda, 1-3-3.5 yaşlarında ve 6. yaşta rutin göz tetkikinden geçmesi gerekiyor.

Rehabilitasyonu var mı?

Çocukluk yarıyılında görme duyusunun gelişimi 7-10 yaş arasında bitiriliyor. “Bu yaş yarıyılı bizim için çok ehemmiyetli” diyen Göz Sıhhati ve Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Özgül Altıntaş bunun sebebini şöyle açıklıyor: “Zira tanı ne kadar erken konursa rehabilitasyona cevap o kadar iyi oluyor. Bu yaş yarıyılından sonra yapılan rehabilitasyonlarda ise görme apaçıklığı çoğalmıyor. Çocukluk yarıyılını geçirdikten sonra şaşılık cerrahisi sonrası beyinde gözlerin yeni pozisyonuna uyarlama merkezlerinin geçim yeteneği eksildiği için galibiyetli operasyon sonrasında dahi çift görme meseleyi büyüyebiliyor.”

Göz Sıhhati ve Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Özgül Altıntaş hangi rehabilitasyon usulüne müracaat etileceğine şaşılığın tipi, yaş ve görme apaçıklığı gibi pek çok değişkene bakılarak karar verildiğini belirtiyor. Bazı şaşılık tiplerinde gözlük rehabilitasyonuyla bu meseleye kesin çözüm sağlanabildiğine işaret eden Prof. Dr. Özgül Altıntaş laflarına şöyle devam ediyor: “Dolayısıyla rehabilitasyonun ilk basamağını çoğunlukla kumpaslı gözlük kullanımı oluşturuyor. Gözlüğe karşın kayma devam ediyorsa cerrahi rehabilitasyon düşünülüyor. Cerrahi evveli ve sonrası gözlük kullanımına devam edilebiliyor. Göz miskinliği olan çocukta yeniden aynı süreçte göz kapama rehabilitasyonları yapılıyor. Düşük kaymaların olduğu mikrotropya rehabilitasyonunda ise genellikle cerrahi usulün yeri olmuyor. Rehabilitasyon iki gözdeki kırılma hatayı farkının gözlükle düzenlenmesi ve göz miskinliği için göz kapama rehabilitasyonunun tasarlanması ile takibinden oluşuyor.”