Çocuklarda idrar kaçırma sebepleri ve rehabilitasyonu

Çocuklarda görülen idrar kaçırma, özellikle anne ve babalar için ehemmiyetli bir imtihan. Çocuklarda idrar kaçırmanın altında pek çok etmen olduğunu vurgulayan Anadolu Sağlık Merkezi Çocuk Nefrolojisi Uzmanı Doç. Dr. Neşe Karaaslan Bıyıklı, “Uyanma eforluğu, gece düşük mesane idrar torbası kapasitesi, gece idrar imalinin çoğalması ve genetik meyil bu vaziyeti ortaya çıkarabiliyor. Uyku bozukluğu, hiperaktivite-dikkat noksanlığı, sara, mektep- aile meseleleri gibi gidişatlar da idrar kaçırma meselesine neden olabilmektedir. 5 yaşını bitirmiş bir çocuk haftada 2’den fazla idrar kaçırıyorsa kesinlikle doktora müracaat etilmelidir” diye konuştu.

Beş yaşından büyük bir çocuk doğumsal ya da 3 aydan uzun zaman haftada en az 2 kere uykudayken idrar kaçırıyorsa “enürezis” varlığından laf edilebileceğini belirten Çocuk Nefrolojisi Uzmanı Doç. Dr. Neşe Karaaslan Bıyıklı, “Bu mesele, çocukların gündüz ya da gece yatağını, giysilerini istemsiz olarak nemlendirmesi biçiminde karşımıza çıkar. Yalnızca uykuda idrar kaçırma enürezis monosemptomatik ile sıkışma, damlatma, sık ya da seyrek idrar yapma, idrar yakalama manevraları, kesik kesik işeme gibi gidişatların eşlik ettiği idrar kaçırma polisemptomatik enürezis olmak üzere iki cinslidir” ifadesini kullandı.

İdrar kaçırmanın bazen başka sağlık meselelerinin habercisi olabileceğini söyleyen Doç. Dr. Bıyıklı, “Özellikle idrar yolu enfeksiyonu, idrar torbasının hastalıkları, üriner sistemin yapısal bozuklukları, idrar konsantrasyon bozuklukları, böbrek beceriksizliği, kabızlık ya da diyabet bunlar arasındadır” biçiminde konuştu.

Yargılayıcı davranmayın

Tüm rehabilitasyon süreci süresince ailenin çocuğa destek olmasının kritik bir ehemmiyete sahip olduğunu söyleyen Doç. Dr. Bıyıklı, “Çocuğun, bu meseleyi yalnızca kendisine aitmiş gibi idrak etmemesi için özenli hareket etmeli; rehabilitasyon sırasında ortaya çıkabilecek gidişatlarda yargılayıcı ve cezalandırıcı tutumlardan sakınılmalı. Aksi doğrultudaki her tutumun, çocukta özgüven kaybı, tavır bozukluğu ve anksiyete gibi meselelere yol açabileceği unutulmamalı” dedi.

İlkokula başlama yarıyılı aktif rehabilitasyon için ehemmiyetli

İdrar kaçırma meselesinde çocuklarda detaylı fizik tetkik ve laboratuvar değerlendirmeleri sonrası altta uyuyan organik bir hastalık tespit etilmezse aile yapısı ve çocuğun olaydan etkilenme derecesine göre 2 sene gözlem ve destek rehabilitasyonla izlem yapılabildiğini aktaran Doç. Dr. Bıyıklı, “Ancak ilkokula başlama yarıyılı olan 7-8 yaş daha aktif bir rehabilitasyonun seçilmesi açısından ehemmiyetlidir. Altta uyuyan organik bir hastalığın olup olmadığının değerlendirilmesi için laboratuvar analizleri ve üriner sistem ultrasonografisi istenebilir. Bazen çocuklar, uygulanacak rehabilitasyon usulünden korkabilir. Bu noktada ailenin de rehabilitasyona katılımı, rehabilitasyonun zaferi için çok ehemmiyetlidir. Tetkik sırasında çocukla doğru irtibat kurmak, dikkat etmesi gereken gidişatları onunla paylaşmak, zorlandığı alanlarda ona yol göstermek rehabilitasyonun neticelerine de pozitif yansır” diye konuştu.

Rehabilitasyonun galibiyet oranı yüzde 90

Doç. Dr. Bıyıklı, şöyle konuştu: “Rehabilitasyonun galibiyet oranı, monosemptomatik enürezis cinsinde tavır rehabilitasyonu ve alarm rehabilitasyonu ile yüzde 90’ların üzerindedir. Rehabilitasyon sonrası sualin tekerrür görülme ihtimali de düşüktür yüzde 20-30. İlaç kullanımında ise galibiyet oranı yüzde 60-70 arasında değişmekte olup, rehabilitasyon sonrası tekerrür görülme ihtimali yüksektir.”

Beslenmeye dikkat

Çocukların beslenme biçimleri de bu rahatsızlığı tetikleyebilir. Akışkan alımının tertip edilmesi, gazlı ve kafeinli meşrubatlardan uzak durulması, özellikle akşam yemeğinden sonra meyve, kuruyemiş, şekerli ve tuzlu gıdalarla meşrubatların kısıtlanması ehemmiyetlidir.

Çocuğunuz için alttaki teklifleri dikkate alın:

– Uyumadan 2 saat evvel akışkan alımını kısıtlayın.

– Yatak evveli tuvalet ziyareti yaptırın.

– Yattıktan 1,5 – 2 saat sonra tuvalet kullanımı için uyandırın.

– Gündüz akışkan alımını artırın.

– Gündüz 2-3 saat arayla işemesini sağlayın.

– Akşam yemeğinde susamasını tetikleyecek tuzlu ve fazla baharatlı yiyeceklerden kaçının.

– İdrar söktürücü tesiri olabilen hazır meşrubatları konuta almayın.

İdeal tuvalet eğitimi nasıl olmalı

– 1,5 – 2,5 yaş aralığının ideal zaman olduğunu unutmayın.

– Katı tuvalet eğitiminden kaçının.

– Eğitim müddetince aile olarak destekleyici davranın.

– Gece ve gündüz eğitimine aynı zamanda başlayın.