Çocuklarda mide gribinin bulguları nelerdir

Çocuklarda ishal ve mide bulantısı şikayetlerinde son günlerde çoğalış yaşanıyor. Havaların soğumasıyla beraber mektep ve anaokulu hastalıklarının yaygınlaşmasının tesirli rol oynadığı, millet arasında “mide gribi” olarak da öğrenilen bu şikayetlere nörovirüsler neden oluyor.

Enfeksiyon kaynaklı vefatlarda ishal ilk üçte

İshal, tüm dünyada özellikle de büyümekte olan ülkelerde ehemmiyetli sağlık meselelerinden biridir. İshallere bağlı vefatlar, dünyada enfeksiyonlara bağlı vefatlar arasında ilk üç sırada yer almaktadır. Çocukluk çağı akut ishallerin büyük kısmından gelişmiş ve büyümekte olan ülkelerde virüsler, az gelişmiş ülkelerde ise bakteriler mesuldür. En sık viral etmenler rotavirüs, adenovirüs, enterovirüs ve nörovirüslerdir.

3 – 24 aylık yarıyılda yaygın görülüyor

Mekteplerde ve anaokulularda son günlerde yaygın olarak nörovirüsa bağlı kusma-ishal şikayetlerinde çoğalış kollanmaktadır. İshal sıklıkla 3-24 aylık yarıyıldaki çocuklarda görülmektedir. Zamanının 5 gün ya da daha kısa olması akut ishal olarak belirlenir. Mikropların en ehemmiyetli bulaş biçimi dışkı-ağız yoludur. Enfekte besinler, meşrubatlar ve her türlü materyalin mide–bağırsak kanalına erişmesi ishale neden olabilir.

Erişkinlere de bulaşabiliyor

İshal, dışkılama alışkanlıklarının değişmesi ile beraber kendini gösterir. İshale neden olan virüsle enfekte olan çocuklarda kusma ardından makûs kokulu ishal kollanmaktadır. Konutta erişkinlere de bulaşıp çocuklardan takribî 10 gün sonra yetişkinleri de etkilemektedir. Dünya Sağlık Teşkilatı, ishali 24 saatte üçten fazla sulu dışkılama veya yalnızca anne sütü ile beslenen bebeklerde ise her zamankinden başka bir deyişle günde 6-8’den fazla sulu dışkılama olarak belirlenmektedir.

İshalle beraber kusma ve ateş de görülüyor

İshal sebebi ile sağlık kurumuna müracaat eten çocuklara doğru teşhis konulması ve rehabilitasyonun uygulanması için hekimler bazı sualler sormaktadır. Çocuğunuzun yaşı, ishal süresi, günlük dışkı sayısı, dışkı ölçüyü ve şahsiyeti başka bir deyişle kan ya da mukus kapsaması, günlük kusma sayısı ve içeriği, en son idrar yaptığı zaman, en son aldığı akışkanlar ve yiyecekler, susuzluk vaziyeti, hastalık evveli tartısı, beden ısısı, uykuya meyil olup olmadığına kesinlikle dikkat edilmelidir. İshal tablosuna kusma, ateş, karın sızısı ve karında şişliğin eşlik ettiği unutulmamalıdır.

Bedende akışkan kaybının çoğalması riskli

İshalli çocuklarda en ehemmiyetli mesele, dışkı sayısının çoğalması ve kusma ile ağızdan beslenmenin noksan olması neticeyi büyüyen bedendeki akışkan kaybı başka bir deyişle dehidratasyon tablosudur. Ateşin de tabloya ilave edilmesi ile bedendeki akışkan kaybı çoğalır. Hafif–orta dehidratasyon belirtileri bebeklerde %5–10, çocuklarda %3–6 beden ağırlığı kaybıyla ortaya çıkar.

Akışkan kaybı olmayan çocuklara konutta ishal rehabilitasyonu için 10 teklif:

– Anne sütü alan bebeklerde emzirme sıklığı artırılmalıdır. 6 aydan büyük çocuklara ayran, taze bunalmış meyve suları ve su verilebilir.

– Her sulu dışkıdan sonra 2 yaştan minik çocuklara ½ – 1 çay kadehi 50-100 ml, 2 yaşından büyüklere ½ – 1 su kadehi 100-200 ml ek akışkan verilmelidir.

– Akışkan tüketimi isteği fazla olan çocuklara alabildiğince ama yavaş olarak akışkan besin verilmelidir.

– Çocuk kusarsa 10 dakika beklenmeli, sonra tekerrür daha yavaş olarak akışkan verilmelidir.

– Beslenme sürdürülmeli, anne sütü alan bebeklerde emzirilme sıklığı çoğaldırılmalı, anne sütü almayan bebeklerde ise her zaman aldığı mamasına devam edilmelidir.

– 6 aydan büyük, ek besin başlanan çocuklara kısa aralıklarla enerjiden zengin ve protein kapsayan besinler püre olarak hazırlanmalı ve taze olarak verilmelidir.

– Pirinç, pirinçli karışımlar, hububatlar, patates ve yoğurt tüketimi ishalli çocuğun beslenme gidişatını dengeler, ishal müddetini eksiltir.

– Çocuğa çinko takviyeyi verilmelidir. Dünya Sağlık Teşkilatı 5 yaş altı ishal hadiselerinde çinko takviyeyi önermektedir. Hekim teklifiyle 6 aya kadar günde 10 mg, 10-14 gün; 6 ay ve üzeri ise günde 20 mg 10-14 gün kullanılmalıdır.

– Çocuk konutta yakından izlenmelidir. Bu süreçte, çocuğun fazla sayıda ve daha sulu dışkı yapıp yapmadığı, kusma sıklığı, sıradan emme ve su içmesinde eksilme, göz küresinde çökme, kendisini hasta sezmesi, ateşinin yüksek olması ve dışkıda kan olup olmadığı iyi takip edilmelidir.

– İshal 3 gün içinde düzelmezse kesinlikle çocuk hekimine müracaat etilmelidir.