Çocukların gelişiminde dikkat etkeniz gereken 7 teklif

Anadolu Sağlık Merkezi’nden Çocuk ve Ergen Psikiyatristi Dr. Zafer Atasoy çocuk yetiştirirken dikkat etkeniz gerekenleri anlattı.

İşte dikkat edilmesi gerekenler…

Adaletli ve meblağlı bir disiplin uygulayın

Çocukların karşısında cemiyeti ilk temsil edenler anne ve babalarıdır. Dolayısıyla cemiyetin temennileri ve bu temennilerin nasıl karşılancağını en yumuşak biçimde iletebilecek şahıslarda onlardır. Çocuğun cemiyetle geçimli bir erişkin haline getirilmesi ehemmiyet taşır. Aynı zamanda adaletli ve meblağlı olmak gerektiğinden disiplin uygulamak hassasm bir mevzudur. Meblağlılık mevzusundaki zaaf, ilişkilerinde kendi hudutlarını gözetmeye çalışan kafasının karışmasına neden olabilir.

Özgüveni sağlamak için tenkidi dozunda tutun

Bir çocuğun gelişimi hergün farklılık gösterir. Onlar yalnızca ebeveynlerin söyledikleri sözcükleri değil, sözcükleri söylerkenki tonlamalarını da dinler. Kendi beden dillerini gözlemler, tanır, surat ifadelerini izlerler. Çocuk ve ebeveynler arasındaki ilişki öbür tüm insan ilişkilerinden daha yoğun şekilde, sözel irtibatın dışında sözel olmayan irtibat aracılığıyla büyür. Ebeveynler çocuklarına meblağsız, tenkidi veya sevgisiz davrandıkları zaman çocuklar kendilerini bedelsiz sezerler. Bazı ebeveynler çocuklarının negatif tavırlarına odaklanır ve onları kesintisiz tenkit etirler. Belirli bir dereceye kadar tenkit lüzumlu olabilir, fakat çocuk yalnızca hiddet ve tenkit dinlerse özgüveni zayıflayacaktır.

Sarılın ve hoşlandığınızı söyleyin

Çocuğunuza sarılmak, onu methetmek ve hoşlandığınızı söylemek iyi tutumlar geliştirmesini sağlar. Şayet çocuğunuz negatif bir tutum sergilerse yanlızca tutumu tenkit etin çocuğunuzu değil. Nitekim, bir hayli ebeveyn bu gidişatı daha da ilerletip çocuklarını uzun zaman yaralayacak kelimeler sarf ediyor. Psikoterapistler, danışanlarının çocuklarında karşılaştıkları sert dil suratından hasar gördüklerini söyleyebilirler. ”Seni görmek istemiyorum”, ”beni iğrendiriyosun”, hepsinin en makûssu ”seni artık hoşlanmıyorum” gibi tümceler çocukları oldukça fazla incitir, sonraki hayatlarında negatif tesirler. Çocuğunuzu başka çocuk ya da kardeşiyle mukayese etmek ve aşağılamak da yaralayıcı bir tavırdır.

Çocuğunuzu tasarılarınıza dahil edin

Günümüz çalışma şartlarında aile fertlerinin birbirlerine vakit ayırmaları oldukça güç. Bu sebeple bir hayli ebeveyn yalnızca birkaç sosyol etkinlikte çocuklarının yanında olabiliyorlar. Çocuğa daha fazla zaman ayırabilmek için tüm aile fertlerinin akşam yemeği dahil paylaşılabilecek tüm etraflarda toplanması ve bunu arttıracak tavırlar geliştirmesi ehemmiyet taşıyor. Ancak burada yaratılan zaman tek başına yeterli değildir. Ehemmiyetli olan paylaşımında yeterli ve karşılıklı doyurucu olmasıdır. Nicelik olarak çoğalmış ancak kalite olarak bedelsiz paylaşımların ne çocuğa nede anne babaya katkısı olmayacaktır.

Onu sabırla dinleyin

Çocuklarınız rastgele bir zamanda yanınıza gelip konuşmak ya da size sual sormak istediğinde ona zaman ayırın ve sabırla dinleyin. Her suale yanıt vermeye çalışın. Çocuklar meraklıdır. Şayet anne baba bu merakı gidermezse başkaları yapacaktır. Yanıtlar ders verir şekilde olmamalı muhtemelse kısa ve somut olmalıdır. Yanıtını öğrenmediğiniz bir sualle karşılatığınızda bu yanıtı bulmak için lüzumlu gayretin içine girmek gerekir. Şayet çocuklarınız sizinle konuşmaya gediğinde kesintisiz ”şuan uygun değilim” cevabı karşılaşırlarsa hayal kırıklığına uğrayıp kendisinin hiçbir zaman birinci öncelikte olmadığını ehemmiyetsiz olduğunu düşünebilir.

Mesullüklerinin farkına varmasını sağlayın

Şayet çocuklarınıza temennilerinizi anlatır, ilişkinizdeki kaideleri sarihlerseniz onlar da kendi mesullüklerinin farkına varırlar. Böylece çocuğunuz dürüst ve sarih davramayı da bilecektir. Aile içinde bir problem yaşadığınızda bunu çocuğunuzla konuşup münakaşaya açın. Çocuklarınızla beraber doğru çözümü bulmayı deneyin. Görüşmenizde çocuğunuzun da katılımcı olmasına izin verin ve en iyi çözümü bulmaya çalışın. Böyle bir görüşmeye katılan hem özgüveni büyür hemde aktif bağlantıyı öğrenir.

Onun rol modeli olduğunuzu unutmayın

Çocuğunuz kesintisiz size bakarak yaşamda nasıl var olması gerektiğini bilir, konuşmalarınız ve tutumlarınızı izleyerek sizi tekerrür eder. Zira çocuğunuz için en iyi rol model sizsiniz. Şayet çocuklarınıza saygı, şefkat, dürüstlük, adamcıllık, cömertlik gösterirseniz ve böyle davrandıklarında onları takdir ederseniz, bu tavırları sergilemelerini sağlayabilirsiniz.