El titremesi hastalıkların habercisi mi

Günlük yaşamın stresinden nörolojik rahatsızlıklara pek çok değişik nedenle ortaya çıkabilen el titremesi, yaşamı negatif etkiliyor. Stres, coşku, fazla kafein alımı, fiziksel bitkinlik veya kan şekeri düşüklüğü el titremesini artırırken, bazen ciddi hastalıklar da bu gidişatı tetikleyebiliyor. Genç, orta ya da ileri yaş fark etmeksizin her fertte ortaya çıkabilen el titremesi sebebe müteveccih usullerle rehabilitasyon edilebiliyor. Memorial Antalya Sağlık Kurumu Nöroloji Bölümü’nden Prof. Dr. Coş Balkan, el titremesi ve rehabilitasyonu hakkında bilgi verdi.

Duygusal vaziyetler en ehemmiyetli faktörlerden biri

Ellerde istirahat halinde veya hareket esnasında istemsiz olarak ortaya çıkan ritmik hareketler, el titremesi başka bir deyişle el tremoru olarak belirlenmektedir. El titremesinin en çok görülen cinsi coşku, hiddet, fobi gibi ruhsal vaziyet başkalaşımlarında ortaya çıkmaktadır. Serinkanlılaşınca kaybolan tablo fizyolojik tremordur. Sık tesadüfülen bir başka cinsi ise esansiyel tremor ET denmektedir. Bu titreme tipi, aynı zamanda en sık görülen hareket bozukluğudur. Genellikle tek taraflı başlar ve ardından öteki ele geçer. Başlangıçta yalnızca duygusal gidişatlarda olurken, bu vaziyet zamanla çoğalabilir. Şahıslar yalnızken daha rahat olmalarına karşın başkalarının yanında titreme kaygısıyla heyecanlandıklarında titreme daha da çoğalır. Bu sebeple bazı hastalar, kendilerini cemiyetten soyutlayabilmekte hatta işlerini dahi terk edebilmektedir.

Zamanla bedenin öteki kısımlarına dağılabiliyor

Titreme süreç içinde çoğalarak bacaklar, baş, gövde, çene, dil, ses gibi bedenin öteki kısımlarına da dağılabilmektedir. Eşlik eden başka bir nörolojik tanı olmadığı gibi, titreme bir hareket esnasında keskin veya duruşa bağlı olabilmektedir. Bireyde akışkan yiyeceklerin içilmesinde ve yazı yazma gibi ince motor hareketlerde zorlanma görülebilir. Genellikle 40 yaş sonrasında karşılaşılsa da, hastalık gençlerde de ortaya çıkabilir. El titremesinde ailesel geçiş yüzde 50’dir. Ayrıca bu hastaların yüzde 20’sinde Parkinson hastalığı da görülebilmektedir.

Parkinson hastalığı nedir

Parkinson hastalığının şikayetleri arasında, tek ya da iki taraflı el titremesi yer almaktadır. Sıklıkla 60 yaş üzerinde başlayan, ilerleyici cinsteki bu hastalık seyrek daha genç grupta da görülebilir. Titreme; genellikle tek taraflı, istirahat halinde, baş ve işaret parmağının ritmik hareketi biçiminde olup, hastalarda ilk bulgu olabilmektedir. Buna ek olarak hareket esnasında eklemlerde direnç, el yazısında küçülme, hareketlerde yavaşlama, adımlarda küçülme, yürüyüş bozuklukları, öne doğru eğilme gibi vaziyetlere de tesadüfülebilir. Seneler içinde titreme aynı taraftaki kol, bacak ile karşı taraftaki kol ve bacağa da dağılabilir. Hastalığın ileri yarıyıllarında dudaklarda ve çenede de titreme görülebilir.

Kan şekeri düşüklüğü de nedenler arasında

Kanda şeker düşmesi saldırılarında da el titremesine tesadüfülebilir. Tipik olarak yemekten 2-3 saat sonra bu tablo ortaya çıkar. İnsülin mukavemetinde görülen el titremesine genç yetişkinlerde daha sık tesadüfülür. Birliktesi ortaya çıkan enerji düşüklüğü, halsizlik, baş dönmesi bulguları ise yaşam niteliğini düşürür. Bu cins hastaların kesinlikle bir endokrinoloji uzmanına müracaat etmesi gerekmektedir.

El titremesi hangi hallerde görülür

– Fazla içki kullanımı

– Hipertiroidi başka bir deyişle zehirli guatr

– Sara

– Multipl skleroz başka bir deyişle MS hastalığı

– Beyincik hastalıkları

– Beyin damar hastalığı

– Bazı ilaçların kullanılması

– B12 vitamini yetmezliği

– Bedendeki istemsiz kasılmalara neden olan distoni

– Bedendeki asapların işlevlerini kaybettiği polinöropati gibi gidişatlarda el titremesi ortaya çıkabilmektedir.

Rehabilitasyon usulü hastanın gidişatına göre tanımlanıyor

Bir hastalıktan çok, bir bulgu olan el titremesinin rehabilitasyonunda emel yalnızca bu gidişatı geçirmek değildir. Varsa, uyaran ve bu tabloya yol açan sebebi de ortadan kaldırmak ya da bir hastalık mevzubahisiyse buna müteveccih muayeneler yaparak rehabilitasyon uygulamak da öne çıkmaktadır. Ağızdan ilaç rehabilitasyonu, botoks ya da cerrahi uygulanmaktadır. Cerrahi genellikle, ileri yarıyılda titremenin ilaçlarla hakimiyet edilememesi gidişatında, daha çok esansiyel tremor ve parkinson hastalarında düşünülür.

Operasyon kararı alırken; ilaçlara karşın su içmek, yemek yemek, yazı yazmak gibi işlevlerin topallaması ile günlük ve mesleksel işleri yapmada keskin zorlanma kriterleri öne çıkmaktadır.