Geniz akıntısı ve rehabilitasyon usulleri

Öksürük, ses kısıklığı, boğaz sızısı gibi bir hayli sağlık meselesini birliktesi getiren geniz akıntısı, günlük hayatta oldukça rahatsız edici olabiliyor. Uygun usullerle rehabilitasyon edilmeyen geniz akıntısı, orta kulak ve sinüs enfeksiyonlarını da tetikleyebiliyor. Memorial Ankara Sağlık Kurumu Kulak Burun Boğaz Bölümü’nden Op. Dr. Ozan Gökdoğan, geniz akıntısı ve rehabilitasyon usulleri hakkında bilgi verdi.

Salgı fazla ölçüde ve yoğun kıvamlıysa dikkat

Burun, boğaz, mide ve sindirim sistemi bölgesini döşeyen çeper tarafından günde takribî 1-2 litre mukus ismi verilen salgı yapılmaktadır. Mukus bu bölgeleri ıslatan bir salgı olup, bakteri ve virüsler gibi hasarlı maddelerin bedene girmeden tutulmasını sağlamaktadır. Basmakalıp şartlarda burunda yapılan salgı fark edilmeden geniz bölgesinde tükürükle karışmakta ve gün süresince yutulmaktadır. Bu akıntının yemek borusuna götürülmesi, üst solunum yolu hücrelerinde bulunan “siliya” denilen tüylerle olmaktadır. Bu tüycükler saniyede 16 kere titreşerek akıntının iletilmesinde rol almaktadır. Sıradandan fazla salgı yapıldığında veya mukus sıradandan daha koyu kıvamlı olduğunda bu vaziyet fark edilir hale gelmektedir. Fazla salgılanan burun akıntısı, genze doğru gitmekte ve bu vaziyet geniz akıntısı olarak adlandırılmaktadır.

Bu sebeplere dikkat

Fazla salgılama yapılmasının sebepleri; nezle, grip, alerjiler, sinüzit, özellikle çocuklarda buruna yabancı cisim kaçması, gebelik, doğum hakimiyet hapları gibi bazı ilaçlar, burun orta ufalamasında çarpıklıklar, hava başkalaşımları, soğuk ve kuru havalar, kimyevi buğu ve dumanları olarak sıralanabilir. Geniz akıntısı bazı vaziyetlerde salgının ölçüsünün fazla olmasına değil, yeterince iyi arınılamamasına bağlı olabilmektedir. Yutma problemleri de boğazda salgı ve akışkan birikimine yol açarak geniz akıntısı hissini ortaya çıkarabilmektedir.

Orta kulak ve sinüs enfeksiyonlarına yol açabilir

Geniz akıntısı, aralıksız boğazı arınma isteğine neden olarak şahsın rahatsız olmasına yol açmaktadır. Geniz akıntısının içindeki bazı iltihabi maddeler boğazı tahriş ederek özellikle geceleri apaçıklaşan öksürüğü tetikleyebilmektedir. Uzun süreli öksürüklerin en sık sebeplerinden biri geniz akıntısıdır. Fazla geniz akıntısı, ayrıca ses kısıklığı ve boğaz sızısına da neden olabilmektedir. Bunun yanı gizeme akıntı genizde östaki borusuna yakın bir yerde birikip orta kulak enfeksiyonlarına ve sinüs kanallarını tıkarsa sinüs enfeksiyonlarına da yol açabilmektedir.

Şikayetlerin kendiliğindene geçmesini beklemeyin, hekime müracaat etin

Geniz akıntısı rehabilitasyonu neden olan etmenlere bağlı olarak değişmektedir. Bakteriyel enfeksiyonlar için antibiyotik rehabilitasyonu gerekebilmektedir. Bununla beraber her sarı renkli veya yeşil renkli akıntı, bakteriyel enfeksiyon demek değildir. Bazen viral enfeksiyonlar gripte olduğu gibi bu renk farklılığına neden olabilmektedir.Sinüzit veya viral enfeksiyonlarda bazı ilaçlar geniz akıntısını eksiltmek emeliyle kullanılabilmektedir. Geniz akıntısı rehabilitasyonunda bir öteki alternatif ise bu salgının inceltilmesidir. Daha koyu kıvamlı mukus daha yapışık olup daha çok rahatsızlık yaratabilmektedir. Bu salgıyı inceltmenin en temel usulü ise bol akışkan alınmasıdır. Bunun dışında; balgam söktürücüler, burun devireme solüsyonları veya burun spreyleri ve burun ıslatılmasının artırılması için ıslatıcı veya soğuk buğu aygıtları kullanılabilmektedir. Ayrıca gece uyurken yüksek yastık kullanmak bu akıntının genizde göllenmesini yasaklamak ve alerji varsa alerji yapıcı maddelerden uzak durmak da şikayetlerin eksilmesi açısından ehemmiyetlidir. Geniz akıntısıyla birlikte; akıntıda makûs koku, ateş, soluk darlığı var veya şikayetler 10 günden uzun sürüyorsa bakteriyel enfeksiyondan kuşku edilmelidir ve rehabilitasyon da buna uygun olarak tertip edilmelidir.