Günde 10 saat oturanlar 8 sene ihtiyarlıyor. Nasıl mı? Haberimizde saklı

Doç. Dr.Defne Kaya, sıhhat üzerinde çok ehemmiyetli tesiri bulunan hareket ve egzersizin ihtiyarlamayı geciktirdiğini söyledi.
“Daha Öncekinden günde 6 saat oturan bayanların üç saat oturanlara göre % 10 daha fazla kansere yatkın olduğunu öğreniyorduk. Ama yeni çalışmalar işin ciddiyetini azıcık daha gözler önüne sermiş vaziyette” diyen Doç. Dr. Defne Kaya, “Kanserin ötesinde otura otura genlerimizi ihtiyarlatıyoruz.

Günde 10 saat oturan ve haftalık 150 dakika aerobik egzersiz teklifini yerine getirmeyenler, biyolojik olarak 8 sene daha ihtiyarlamaktadır. Reel yaşımız ile biyolojik yaşımız her zaman aynı oranda ilerlemez. Bazen çok daha yaşlı bazen çok daha genç bir vücuda sahip olabiliriz. İşte yapılan çalışmalar, hareketsiz hayatın hakikatinde genleri ihtiyarlattığını göstermiş durumda” diye konuştu.

Telomerler de kısalıyor: Her bir Deoksirübo Nükleik Asit helezonisinin ucunda bulunan telomerlerin hücrelerimiz her parçalandığında devamlı kısaldığını belirten Doç.Dr. Defne Kaya, hareketsiz hayatın telomer kısalmasını süratlendirdiğimi ifade ederek şunları söyledi:
“Telomer, her bir Deoksirübo Nükleik Asit helezonisinin ucunda bulunan ve kromozomları gözeten parçalardır. Tıpkı pabuç bağcıklarının ucundaki plastik parçalara eşler. Bedenimizdeki tüm hücrelerdeki Deoksirübo Nükleik Asit helezonilerinin ucunda bulunurlar. Her hücrede 23 kromozom çifti olduğundan, her hücrenin 92 telomeri vardır. Hücrelerimiz bizi genç ve sıhhatli yakalayabilmek için her parçalandığında, telomerler devamlı kısalır. Ayrıca telomer uzunluğu stres, sigara, obezite, egzersiz yetersizliği, makûs beslenme alışkanlıklarının da katkısı ile daha da kısalır. Ceninin ilk başlangıçta telomer uzunluğu 15 bin BP’dir. BP:base pair-baz çift Anne rahminde o kadar süratli bir hücre ufalanması ve artması yaşanır ki bebek doğduğunda telomer uzunluğu 10 bin BP’e kadar düşer. Genellikle ihtiyarladığımızda telomer uzunluğumuz 3 bin – 4 bin BP’e kadar kısaldığında artık hücrelerimiz vazife yapmayı vazgeçerler. Tüm hayatımız süresince takribî her biri 7 bin BP uzunluğunda telomerimiz vardır ve hayat biçimine bağlı olarak telomerlerimiz her sene 50-200 BP kısalır. Şayet hareketsiz bir hayatımız varsa, günde 10 saat oturuyorsak telomerlerimiz senede vasati 170 BP kısalmaya başlıyor.”

Hareketsiz hayatın telomer kısalmasını süratlendirdiğini, bunu da yaşanmamış 8 seneye karşılık geldiğini belirten Doç.Dr. Defne Kaya, “Yapılan çalışmalar uzun zaman oturan, gün içinde hareketsiz kalan, haftada en az üç gün kalp ritmini artıracak tempolu yürüyüş, koşu, bisiklete binme gibi etkinlikleri yapmayan bireylerde, telomer boyunun etkin şahıslara oranla oldukça kısa olduğunu göstermiştir” dedi.

Doç.Dr. Defne Kaya, telomer kısalmasını tetikleyen öteki etmenlerin kalp hastalıkları, diyabet, kanser, sigara tüketimi ve obezite olduğuna sözlerine ilave etti.

Egzersiz yalnızca sıhhat değil gençlik de veriyor: Gün içinde uzun zaman değişmez oturmak zorunda kalsa da günde en az 30 dakika tempolu yürüyüş yapan ya da egzersiz yapanlarda telomer kısalmasının basmakalıp hudutlarda bulunduğunu belirten Doç.Dr. Defne Kaya, şöyle konuştu:

“Bu da bizlere hakikatinde çok ehemmiyetli bir ipucu veriyor: Genç ve enerjimiz yerinde iken başlayacağımız egzersiz bizi yalnızca sıhhatli değil genç de yakalayacaktır. Otomobilde, dükkanında, masa başında, televizyon ve ekran karşısında geçirdiğimiz zamana baktığımızda, 24 saatin 7 saatini yatarak geçirdiğimizi düşünürsek, geriye kalan 17 saatin yalnızca 1-2 saatini ayaklarımızın üstünde geçiriyoruz. Bunun da ne kadarında kalbimizin ritmi değişiyordur, müzakereli. Yetişkin ve genç fertlerin günde en az 10 saat değişmez pozisyonda kaldığı bilgisi, bizleri, uzun zaman oturmayı “yeni sigara eşi risk” olarak sınıflandırmaya itmiştir.

Hareketsiz hayat Dünya Sıhhat Örgütü’ne göre dünyada vefata yol açan dördüncü önlenebilir trajedi olarak sayılıyor. Haftada bir kaç kere günlük 30-45 dakika egzersiz yapan bir birey geri kalan tüm zamanını oturarak geçiriyorsa hala sedanter fiziksel etkinliğin asgari seviyede olduğu, hareketsiz hayat stili sayılmaktadır. Değişmez pozisyonda uzun zaman çalışıyorsanız, her 30 dakikada bir “2-3 dakika” ayağa kalkıp yürüyün. Ayrıca hiçbir şeye süre bulamıyorsanız dahi haftada 2-3 kere 30-40 dakika tempolu yürüyüş yapın. Yalnızca yürümek için çıkın. Hayatınızı sıhhatli geçirmek, genlerinizi genç yakalayabilmek için harekete geçin.”