İyi ve makûs kolesterol nedir nasıl dengelenir ideal LDL ve HDL bedelleri ne olmalı?

Kolesterol, bedenimizde yeni hücreler yapılandırılması gibi ehemmiyetli vazifeleri olan bir madde. Ancak lüzumumuzdan fazla kolesterol almamız kalp ve damar hastalıklarına taban hazırlayabilir. Herbalife Beslenme Danışma Heyeti azası Doç. İsmet Tamer, kolesterol ve kalp sıhhati hakkında öğrenilmesi gereken ehemmiyetli noktaları anlattı

Kolesterol, bedenimizdeki yeni hücrelerin yapılandırılması, asap hücrelerinin gözetici kılıflarının oluşturulması ve muhtelif hormonların üretilmesi gibi ehemmiyetli vazifeleri olan bir maddedir. Sıradanda bedenin gereksinimi olan kolesterol, karaciğer tarafından yapılır, ancak et, süt ve yumurta gibi hayvansal besinler de bedenimize kolesterol sağlar. Bu gidişatta gereksinimimiz olandan daha fazla kolesterol alınması kalp ve damar sistemimizin hasta olması için taban hazırlar.

YÜKSEK KOLESTROL NEDEN KALP HASTALIKLARINA NEDEN OLUR?

Kanda kolesterol çok yükseldiği zaman, arterlerde “ateroskleroz” denilen damar sertliği ortaya çıkmaya başlar. Biriken kolesterol plakları, damarın içini daraltır ve kan akışını maniler. Şayet kalbi besleyen damarlar tıkanmaya başlarsa, oksijen yetmez ve göğüs sızısı ile beraber kalp krizi tehlikeyi ortaya çıkabilir.

MAKÛS KOLESTROL-İYİ KOLESTROL AYRIMI NEDİR?

Kolesterol çeşitlerinden LDL düşük yoğunluklu lipoprotein, damar tıkanıklığına neden olan temel kolesterol tipi olduğundan ulus arasında “makûs” ya da “lanetli” kolesterol olarak adlandırılır. Değişik bir çeşit kolesterol olan HDL ise kandan makûs kolesterolü uzaklaştırdığı için “iyi” ya da “hayırlı” kolesterol diye anılır. Kanda makûs kolesterol seviyeniz ne kadar düşük ve iyi kolesterol seviyeniz de ne kadar yüksek sıhhatiniz de o kadar güvendedir. Trigliserit sınan üçüncü kolesterol tipi de damar hastalıklarına yol açabilir.

YÜKSEK KOLESTROL NASIL ANLAŞILIR?

Beslenme kumpasımızda doymuş ve trans yağlar çoğaldıkça, kandaki makûs kolesterol ölçüyü de çoğalır. Enerji lüzumumuzdan fazla karbonhidrat harcadığımızda, bu karbonhidratın aşırısı da bedenimizde yağa dönüşerek kan kolesterolünün yükselmesine neden olur. İşin makûs yanı, kolesterol yüksekliğinin bir bulgusu ya da fark edebileceğimiz bir belirtisi pek yoktur. İnsanlar ancak göz kapaklarında yağ izleri ya da cilt altında keskin hale gelen yağ birikintileri oluşmaya başlayınca yüksek kolesterolden şüphelenir, tedirginlenirler. Oysaki kolesterol yüksekliğinin neden olacağı kalp krizi ya da inme/felç gibi damar tıkanıklığı hastalıkları ortaya çıkmadan evvel, beslenmemizdeki yanılgıların, fazla kilolarımızın, gelişen göbek ve basenlerimizin farkına varmamız gerekir!

KOLESTROLDEN KORUNMA YOLLARI

Yaş aldıkça metabolizmamız yavaşlar ve her zamanki kadar yesek dahi yediklerimizi eritemez, yağ dokusu olarak vücudumuzu ambarlarız. Hele ki genetik olarak yatkınlığımız varsa, sıhhatli beslenme dahi makûs kolesterolü düşürmeye yetmeyebilir. Bu gidişatta kumpaslı ve yeterli egzersiz, yağların yakılması ve kandaki makûs kolesterol seviyesinin düşmesini sağlamak kurtarıcı olabilir. Pek çok insan, sigara içmenin iyi kolesterolü düşürerek kalp hastalığı tehlikesini artırdığını öğrenmez! Sigaradan uzak kalmak ve kumpaslı egzersiz yapmak HDL iyi kolesterolü yükseltebilir.

KOLEKSTROLE KARŞI BAŞKA NE YAPABİLİRİZ?

Kan kolesterol seviyenizi ölçtürerek tehlike gidişatınızı hekiminizle değerlendirebilirsiniz. Ama mevcut sıhhat gidişatınızı gözetmek ve daha iyi hale getirmek için ispatlanmış bazı usullerden de yararlanabilirsiniz. Misalin perhizinizde lifli besinlere daha fazla yer verebilir, nebatsal kaynaklı sterollerden ve yulaflı, lifli gıda desteklerinden faydalanabilirsiniz. Bunların kandaki kolesterolü düşürücü tesirleri olduğu bilimsel olarak ispatlanmıştır.

Yaşam stili ve beslenme kumpasında farklılıklara karşın kandaki makûs kolesterol seviyeyi düşmeyen tehlikeli hastaların, hekimleri önerdiği takdirde kendileri için uygun olan kolesterol düşürücü ilaçları kesinlikle kullanmaları gerektiğini andırdıralım.