Kadınlarda en sık tesadüfülen 3 kanser cinsi

Jinekolojik kanserler başka bir deyişle kadın kanserleri, dünya çapında görülen kanser hadiseleri arasında ehemmiyetli bir yer yakalıyor. Bu riskli hastalık grubunun ortaya çıkmasında; yaşam stili, genetik geçiş ve bazı virüsler rol oynuyor. Ancak tehlike etkenlerinin iyi tespit etilmesi, düzenli hakimiyet ve farkındalığın çoğalması, erken teşhisi ve rehabilitasyon zaferini birliktesi getiriyor.

Memorial Şişli Sağlık Kurumu Jinekolojik Onkoloji Bölümü’nden Prof. Dr. Yakup Kumtepe, kadın kanserlerinde çağdaş rehabilitasyon yaklaşımları ile alakalı ehemmiyetli bilgiler verdi.

En sık görülen 10 kanserden 4’ü kadınlarda ortaya çıkıyor

Kadın kanserleri denilince akla ilk olarak hamileliğe bağlı trofoblastik rahatsızlıklar plasentada trofoblastdenilen hücrelerin anormal olarak çoğalması , kadın kanserlerinin preinvaziv hastalıkları kanser evveli lezyonlar, yumurtalık kanseri, rahim kanseri, rahim ağzı kanseri, tüp kanseri, vajina ve vulva kanseri gelmektedir. Bu hastalıklar, kadınlarda ortaya çıkan öteki kanserler arasında ehemmiyetli bir yer yakalamaktadır. Çünkü̈ dünyada ve ülkemizde en sık görülen 10 kanser cinsi içinde, kadın kanserlerinden dört hastalık yer almaktadır. Jinekolojik kanserler, tüm kanserlerin ise yüzde 10’undan aşırısını oluşturur. Kadın kanserlerinde erken tanı ve doğru rehabilitasyon usulleri sayesinde bütün iyileşme sağlanabileceği unutulmamalıdır.

Kanser görülme oranı gittikçe çoğalıyor

Ülkemizde tüm öteki kanserlerde olduğu gibi, kadın kanserlerinde de çoğalış kollanmaktadır. 2002 senesinde yaşam kaybına yol açan hastalıkların yüzde 10’u kanserken, Türkiye İstatistik Kurumu’nun 2012 bilgilerine göre bu oran yüzde 20-22’ye yükselmiş gidişattadır. Geleceğe müteveccih bir perspektifle lüzumlu ihtiyatlar alınmadığında 2025’ten sonra çoğalmak kaydıyla, 2050’li senelere doğru her 2 şahıstan 1’inin kanser sebebi ile yaşamını kaybedebileceği öngörülmektedir.

Ülkemizde en sık tesadüfülen üç kadın kanseri

Sigara içen kadınlarda rahim ağzı kanseri tehlikeyi çoğalıyor

Serviks kanseri olarak da öğrenilen bu hastalık, dünyada en sık görülen kadın kanseridir. Her sene takribî 540 bin kadına rahim ağzı kanseri tanısı konulmaktadır. Rahim ağzı kanserine yol açan HPV virüsü, aynı uçuk virüsü gibi hücrelerin bir yerinde saklanır. Seneler içinde buradaki hücreleri transformasyona çevirerek, olağan hücre tipini atipik başka bir deyişle kanser hücresine dönüştürebilir. Özellikle erken yaşta evlenenler, çok eşli şahıslar veya çok eşli partneri olanlarla günde bir kutu ve üzerinde sigara içenlerde tehlike çoğalmaktadır. HPV’nin genetik çdenklilik gösteren, takribî 100 ayrı tipi var. Bunların 30-40 tanesi insanlara bulaşım yolu ile geçebilir.

Hastalığın rehabilitasyonu iki güzergahlı yapılır. Virüsün dokunun derinliğine geçmediyse rahim ağzında yakaladığı bölge kolposkopi ile tanımlanabilir. Bölgenin cerrahi usulle alınması ile kanserleşebilecek alan ortadan kaldırılarak, hastada yüksek oranda iyileşme sağlanır. Kolay bir cerrahi harekâtla hasta aynı gün taburcu edilebilir. Şayet kanser invaziv hale gelmişse başka bir deyişle doku derinlerine kadar inmişse iki rehabilitasyon seçeneği vardır. Bu vaziyette geniş kapsamlı ve uzun zaman alacak güç bir operasyon olan “radikal histerektomi” yapılır. Aynı zamanda kanser hücreleri pelvik bölgedeki lenf bezlerini yakaladığı için onlar da çıkarılır. Seçeneği ise kemo-radyoterapi; kemoterapi ilacıyla o bölgedeki kanser hücreleri ışına karşı duyarlılaştırılır, akabinde hastaya radyoterapi uygulanır ve takibe devam edilir. Şayet geç safhadaysa cerrahi ya da kemoterapi ya da radyoterapi fark etmeksizin sağ kalım oranları belirli oranda olur.

Obezite rahim kanserine davetiye çıkarabilir

Endometrial veya uterus kanseri olarak da adlandırılan bu hastalığın ortaya çıkmasında obezite büyük ehemmiyet taşır. Fazla kilo östrojene, diyabete ve hipertansiyona, dolayısıyla rahim kanserine yol açar. Rahim kanserlerinin takribî yüzde 25’i menopoz evveli, yüzde 5’i de 40 yaş altında görülür. Hastalığın en ehemmiyetli bulgusu, kumpassız kanamadır. Her 4 hadiseden 3’ü erken düzeyde tutulabilir.

Hastalık erken düzeyde tutulursa histerektomi ismi verilen ve rahmin çıkarılması temeline dayalı cerrahiyle galibiyetli bir biçimde rehabilitasyon edilebilir. Şayet hasta genç yaşta ve çocuk istiyorsa fertilite gözetici rehabilitasyon uygulanır. Hastaya evvel ilaç rehabilitasyonu uygulanıp, hamileliğin sıhhatli bir biçimde bitirilmesi sağlanır. Ardından da operasyon yapılır. İleri aşamalarda cerrahinin ağırlığı da, dolayısıyla buna bağlı tehlikeler de çoğalır. Operasyonun ardından radyoterapi ön tasarıda olmak kaydıyla, hastalara kemoterapi ve radyoterapi rehabilitasyonu uygulanır.

Yumurtalık kanseri mevzusunda aile hikayesi ehemmiyetli

Yumurtalık kanserinin görülme oranı 60’lı yaşlarda doruğa erişir. Hastalığın ortaya çıkmasındaki en ehemmiyetli sebeplerden biri doğurganlığın eksilmesidir. Çünkü doğum yapmak şahsı yumurtalık kanserinden korur. Rahim ve rahim ağzı kanserlerine oranla daha geç yarıyılda fark edilen hastalık, hastaların yüzde 75’inde ilerlemiş düzeyde tutulur.

Yumurtalık kanserinin yüzde 15’i genetik geçişle ortaya çıkar. Özellikle gen değişinimi taşıyan, ailesel kanser hikayesï olan kadınların kesinlikle 6-12 ayda bir hekim tarafından hakimiyet edilmesi gerekir. Bu sayede hastalık daha erken düzeyde tutulabilir ve öteki kadın kanserlerinde olduğu gibi bütüne yakın oranda rehabilitasyon edilebilir. Rehabilitasyonda yalnızca rahim ve yumurtalıklar değil, bedende yakalanması olası olan tüm dokular alınır. Cerrahi sonrası uygulanan kemoterapiden ise pozitif cevap alınır.