Kırık nasıl anlaşılır

Vefat ya da yaralanmalarla sonuçlanan ani kazalar yaşandığında rastla olanın vefat değil de yaşamak olduğu aslını hatırlarım hep. Yaşamak, başlı başına bir tehlike reelinde. Beklenmeyen kazalar sonucunda ortaya çıkan sağlık problemleri, ilk müdahalenin ehemmiyetini bir kere daha vurguluyor. Özellikle kemik kırıkları, doğru teşhis ve rehabilitasyon uygulanmadığında varsayımınızdan çok daha ciddi sağlık problemlerine neden olabilir. İnsan, öncelikle kendinin hekimi olabilmeli. Kaza anında ortaya çıkan semptomları iyi okumak, çevrede bulunan iyi hedefli insanların yaptığı yanlış müdahaleleri önlemede son derece ehemmiyetli bir etken. Genel olarak bize bir şey olmayacağına inanan bir cemiyetiz. Kaza anlarında, azıcıktan geçer görüşü ile müdahalenin geciktirilmesi, rehabilitasyonu güçleştiren en ehemmiyetli nedenlerden biri. Peki kırık nasıl anlaşılır ? Eş semptomlar gösteren burkulma ve gücenme gidişatlarını kırıklardan ayırmak reelinde çok kolay.

Kırıldığını nasıl anlarsınız

– Öncelikle dinlediğiniz seslere dikkat edin! Kemikler kırıldığında, hadise anında bile dinleyebileceğiniz bir çıtırtı sesi ortaya çıkar.

– Mevzubahisi bölge aniden ve ciddi oranda şişmeye başlar.

– Kırığın yaşandığı bölge, kırmızı-mor ya da siyah-mavi renk alarak çürük görüntüsü oluşur.

– Mevzubahisi bölgeye değmek çok efordur. Şayet bir kırıkla karşı karşıyaysanız, son derece duyarlı bir temas dahi hastaya ciddi acı verir.

– Kırılan kemiğin içeriden baskı yaparak cilt üzerinde oluşturduğu kabartı, üryan gözle görülebilecek bir hal alır.

– Kemiğin kırıldığı bölgede çarpıklıklar alana kazanç ve kırığın oluştuğu yerde çukur oluşur. Çukurdan sonra alana gelen şişkinlik, şişlikten değişik bir görünüme sahiptir ve basitçe ayırt edilebilir.

– Bacakta alana gelen kırıklarda, bacağa yüklenmek son derece güçtür ve kırık kuşkusu varsa netlikle uzman dayanağı gelene kadar ayağa kalkmamak gerekir.

Neler yapılmalı

Uzman dayanağı erişene kadar yapılması gereken ilk şey, kanama var ise onu durdurmaktır. Bunun için erişebildiğiniz pak bir bez ya da eş bir şeyle kanamanın olduğu yerin azıcık üstünden bölgeyi sıkıca bağlayın.
Kırık kuşkusu varsa bölgeyi kıpırdatmamaya özen gösterin. Bulabildiğiniz bir tahta parçası ya da eş düz bir plakayı dikkatlice kırığın oluştuğu bölgenin altına bacak veya kol gibi bölgelerde uzvu statiklemek için çok ehemmiyetlidir yerleştirin ve hareket etmesini yasaklayın.

Kırığın oluştuğu bölgeye buz kompresi uygulayın. Her iki-üç saatte bir 15’er dakika uygulayacağınız kompres; hem acıyı, hem de morluk ve şişlik yaradılışını yavaşlatır.

Doç. Dr. Halit Yerebakan