KOAH’a neden olan 6 tehlike etmeni

Cemiyette 40 yaş üstü her 5 şahıstan birinde KOAH görülüyor. Yapılan çalışmalar hastalığın sigara içenlerde ve ileri yaşlarda çoğaldığını gösteriyor. Hastalık; büyümekte olan ülkelerde erkekleri, gelişmiş ülkelerde ise her iki cinsiyeti de denk oranda hatta bayanları daha fazla etkiliyor. Zira yapılan araştırmalar, bayanların tütün dumanına daha duyarlı olduğu ve erkeklerle denk ölçüde sigara içmelerine karşın daha şiddetli hastalık büyüdüğü gösteriyor. Memorial Antalya Sağlık Kurumu Göğüs Hastalıkları Bölümü’nden Prof. Dr. Necla Songür hastalık ve korunma usulleri hakkında bilgi verdi.

40 yaş üstü erişkinlerde görülüyor

KOAH yaygın, önlenebilir ve rehabilitasyon edilebilir bir hastalıktır. KOAH’ın görülme sıklığı 40 yaş üstü erişkinlerde %15‐20’dir. KOAH teşhisi alanların büyük çoğunluğu sigara içen veya çok uzun vakit sigara içmiş ve vazgeçmiş şahıslardır. Hastalık sinsi ilerlediği için ve sigara bağımlıları öksürük, balgam çıkarma gibi şikayetleri umursamadıklarından hastalık teşhisi konulduğunda, hastalar akciğer kapasitelerinin ehemmiyetli kısmını kaybetmiş olmaktadır.

KOAH’a neden olan etkenler

– Organik ve inorganik tozlar

– Kimyevi maddeler ve buğuları kapsayan maddelere maruz kalmak

– Maden ve metal emekçiliği, erişim sektörü ve odun/kağıt yapımında çalışmak, çimento, hububat ve tekstil emekçiliği gibi işler sebebiyle toz, duman ve hasarlı gazlara maruz kalmak.

– Sarih ateşte veya iyi çalışmayan sobalarda yakılan odun, tezek, nebat kökleri ve kömür

– İyi havalanmayan konutlarda ısınma veya yemek pişirme emeliyle kullanılan biyomas yakıtların yol açtığı iç civar hava lekeliliği

– Dış civar havasının lekeliliği ve düşük sosyoekonomik gidişat

Erken bulgular önem verilmeli

KOAH’ın en ehemmiyetli bulguları öksürük, balgam ve soluk darlığıdır. Öksürük ve balgam çıkarma evvelleri yalnızca sabah görülür. Balgam çok az ölçüde çıkar. Hastalar genellikle bu şikayetleri umursamazlar ve sigara içmenin natürel bir neticeyi olarak kabul ederler. Hakikatte, şiddetli olmayan öksürük ile beraber az ölçüde balgam çıkarmak KOAH’ın erken habercisi olabilir. Şayet sigara içmeye devam edilirse ve hastalık ilerlerse öksürük şiddetlenir ve balgam ölçüyü gitgide çoğalır. Hastalar günün her saatinde balgam çıkarmaya başlar. Bazen boğulacak kadar şiddetle öksürükler oluşabilir.

40 yaş üstü sigara içen herkes solunum testi yaptırmalı

KOAH hastalığının kesin teşhisinde solunum testi yapılır. Bu çok kolay uygulanan bir testtir. KOAH erken teşhisi için sigara içen ve 40 yaşını aşmış herkes senede bir kere solunum testi yaptırmalıdır. Solunum testi ile hem KOAH teşhisi konur hem de hastalığın şiddeti tanımlanır. Akciğer filmi, kan oksijen seviyesi ölçümü ve bazı kan ve egzersiz testleri öbür destekçi muayenelerdir.