Lityum hapı bağımlılık yapar mı ağır bunalım için kullanılıyor ama yan tesiri çok büyük

Lityum hapı nedir? Lityum hapının yan tesirleri nelerdir?  Lityum hapını kullanırken dikkat edilmesi gerekenler nelerdir? Ağır bunalım için kullanılan lityum hapını kullanırken çok dikkat etmek gerekiyor. Lityum, duygu vaziyet bozukluğu başta olmak üzere, bir hayli psikiyatrik hastalığın rehabilitasyonunda kullanılıyor. Uzmanlar, ruhsal problemlerin yanı gizeme fiziksel rahatsızlıkların rehabilitasyonunda da rol alan lityuma hekim hakimiyetinde başlanması gerektiğinin altını çiziyor. Üsküdar Üniversitesi NPİSTANBUL Beyin Sağlık Kurumu Psikiyatri Uzmanı Prof. Dr. Sermin Kesebir, lityum kullanımı hakkında ehemmiyetli bilgiler verdi.

MUKAVEMETLİ BUNALIM İÇİN KULLANILIYOR

Prof. Dr. Sermin Kesebir, “Cemiyetimizde aşinayı üzere bir tuz olan lityum, cemiyetimizde sanıldığının aksine sıradan koşullarda bedenimizde bulunan ve hastalıkta azalan bir madde değildir. Lithuril ismi verilen bir ilaçla ağızdan alınır. Bedenden atılımı böbrekler yoluyladır” diyerek, laflarını şöyle sürdürdü: “Lityum, mukavemetli diye deyim ettiğimiz, antidepresan rehabilitasyona cevap vermeyen bunalımda ek rehabilitasyon olarak ve tekrarlayıcı bunalımlarda da kullanılır. Rehabilitasyona cevap vermeyen obsesif kompolsif bozuklukta kuvvetlendirme rehabilitasyonu olarak da kullanılıyor. Psikiyatrik bozukluklar dışında tesir ettiği başka alanlar da vardır. Kemik iliğinde kan üretimini, özellikle bağışıklık sistemi hücrelerinin üretimini uyarır. Karsinoid tipte kanserlerde verimlidir. Başka bazı kanser tiplerinde de hücre artmasını durdurduğu gösterilmiştir. Ancak hangi gidişatta olursa olsun bir hekim tarafından başlanmalı ve takibi bir hekim tarafından yapılmalıdır.”

 LİTYUM BAĞIMLILIK YAPMAZ

Prof. Dr. Sermin Kesebir, “Son günlerde medyada yer alan haberler sebebiyle bağımlılık yapıp yapmadığı denetlenmektedir. Lityum, bağımlılık yapmaz. Bipolar bozukluğun rehabilitasyonunda bugün hala altın standart olarak nitelendirdiğimiz bu ilaç, zihni bulandırmaz, şuur farklılıklarına, şuur kaybına neden olmaz” dedi.

 BİPOLAR BOZUKLUKLARDA KULLANILIYOR

1950’li senelerden bu yana psikiyatrik hastalıkların rehabilitasyonunda kullanılıyor “Lityum, 1950’li senelerden bu yana psikiyatrik hastalıkların rehabilitasyonunda kullanılmaktadır. İlk rehabilitasyon alanı bipolar bozukluk ya da manik depresif hastalık ismiyle öğrenilen duyguvaziyet bozukluklarıdır” diyen Kesebir, laflarına şu biçimde devam etti: “Bipolar bozukluğun hastalık yarıyıllarında, bunalım veya maniyi iyileştirmek üzere kullanılır. Bipolar bozukluğun iyilik yarıyıllarında ise, yine hasta olmayı başka bir deyişle saldırı geçirmeyi önlemek emeliyle gözetici rehabilitasyon olarak kullanımı sürdürülür.

YAN TESİRLERİ SİNDİRİM SİSTEMİNİ ETKİLİYOR

En sık yan tesirleri sindirim sistemi ile alakalıdır; bulantı, kusma gibi. Su içme gereksiniminde çoğalış, sık idrara çıkma olabilir. Bazı şahıslarda sıklıkla iltihaplı sivilce olmak üzere cilt lezyonlarına, döküntüye neden olabilir. El titremesi yapabilir. Kullanıldığı sürece böbrek ve tiroid işlev testlerinin muhakkak aralıklarla yapılması gerekmektedir.

KAN TAKİBİ ARALIKSIZ YAPILMALI

Kullanıldığı sürece emin aralıklarla kan seviyeyi takibinin yapılması gerekmektedir. Nitekim kan seviyesinin yükselmesi lityum zehirlenmesine yol açabilir. Tansiyon ilaçları ve NSAI-nonsteroid antienflamatuar diye deyim edilen bazı ağrı kesici ve antiromatizmal ilaçlarla etkileşimi vardır. Beraber kullanımları zehirlenme ile sonlanabilir.”