Lyme hastası namlı mankenden duygusal ileti!

İnsanlara genellikle kırsal bölgelerde, kene ısırığı ile ten yoluyla bulaşır. Düşük bir ihtimalle kan nakliyle bulaşabileceği düşünülmektedir. Ancak temas veya öpüşme ile bulaş mevzubahisi değildir.

Eski manken olan Yolanda Hadid, ‘Believe Me: My Battle with the Invisible Disability of Lyme Disease’ Bana İnanın: Lyme Hastalığının Görünmez Manisiyle Savaşım’ ismini verdiği kitabıyla, bu hastalıkla çaba eden insanlara yol göstermeyi amaçlıyor.

Yolanda Hadid’in 19 yaşındaki kızı Bella Hadid de aynı hastalıkla çaba ediyor. Hadid, 2012’den beri Lyme hastası olan annesinin yanında olduğunu duygusal bir anekdotla duyurdu.

Bella Hadid, şunları yazdı:
“Annemle çok onur dinliyorum. Bu kitap senin için fantastik bir günü işaretledi. Seni yatağında görür ve geçtiğimiz 5 yıl süresince şunu düşünürdüm: Neden böyle bir şey bu meleğin başına geldi? Yapabileceğim hiçbir şey olmadığını düşünür ve kendi kendime ağlardım.”

“Gecenin 3’namda annesi kımıldayacak eforu bulamadığında onu nasıl sağlık kurumuna yetiştirdiğini de anlatan Bella Hadid açıklamasına şöyle devam etti: “Lyme hastalığı bende de var ve son iki yıldır bu hastalık ata binmemi, mektebe gitmemi ve tutkunu olduğum pek çok işi yapmamı yasakladı. Sen, bana inanan ve neler yaşadığımı kavrayan tek insandın. Bu kitap sayesinde dünyanın dört bir yanında Lyme hastalığı sebebiyle güç günler geçiren çocuklar ve aileler yalnız olmadıklarını kavrayacaklar. Seni beğeniyorum anne.”

Lyme nasıl bir hastalık?

Lyme, kene ısırığına bağlı “Borrelia burgdorferi” adlı mikroorganizmaların neden olduğu ve bedenin pek çok sistemini etkileyen bir hastalık… Bulguları sebebiyle öteki hastalıklarla eşlik gösteren Lyme’a bu sebeple “büyük taklitçi” denir. Lyme tanısı güç olan bir hastalıktır; muayenehane testler ve belirtiler neticesinde anlaşılamayabilir.

Onu öteki hastalıklardan ayıran tek bulgu, bedenin ısırığa maruz kalan bölgesinde ortasında boğa gözü gibi bir biçim olan kırmızı ulusadır. Başka Bir Deyişle Cildin bir yerinde oluşan ve gelişen bir kırmızı çember, bu çemberin ortasında bayağıya dönüşen cilt. Bedeninizde bu resimdeki gibi bir kızarıklık görmeniz gidişatında hekiminize müracaat etmeniz gerekiyor. Lyme rehabilitasyon edilmezse, içimizde suskun bir katile dönüşebiliyor.

Saklı salgın

Dokuz Eylül Üniversitesi Biyoloji Kısmı Başkanı Prof. Dr. Barbaros Çetin, kene ısırığıyla bulaşan Lyme hastalığının dünyayı saran saklı salgın olduğunu belirtiyor. Yalnızca Amerika Birleşik Devletlerinde 20 milyon Lyme hastası bulunduğunu söylüyor.
Türkiye’de son senelerde yapılan ve bilimsel mecmualarda yayınlanan araştırma neticelerine göre, bazı alanlarda kenelerdeki Lyme bakterisinin yüzde 44-95.8 oranlarında bulunduğunu belirten Çetin, bazı şehirlerde ise 3 şahıstan birinin Lyme ile enfekte olduğunun altını çiziyor.
Prof. Dr. Barboros Çetin, “Senelerdir yaptığım araştırmalar ve son senelerde Türkiye’de yapılan seropozitiflik çalışmaları sonucunda ülkemizde en az 10 milyon şahsın bedeninde bu bakteri ile yaşadığını düşünüyorum ve kaygılanıyorum” diyor.

Genelde Ixodes ricinus cinsi kenelerin ısırması ile ortaya çıkan hastalık, uzun yarıyılda insanda senelerce tesirli olabilecek sıhhat problemlerine neden olabiliyor. Kısa yarıyılda ise çok sinsi, korkutucu ve büyük meseleler yaratabiliyor. Hastalık özellikle merkezi asap sistemi, ten, kalp ve eklemleri etkiliyor.

Bulguları öteki hastalıklarla karıştırılıyor

Barbaros Çetin, Lyme hastalığının insan bedeninde 800’e yakın semptoma neden olduğunu, hastalığın bulgularının bir haylisinin öteki hastalıklarla karıştırıldığını söylüyor: “Şu ana kadar yapılan araştırmalar Lyme hastalığının 350’den fazla hastalığı taklit edebileceğini gösterdi. Taklit ettiği bu hastalıkların başında günümüzde süratle yaygınlaşan kronik bitkinlik, tedirgin bacak belirtiyi, sara, MS, ALS, Lupus, Alzheimer, Parkinson, otizm, hiperaktivite ve dikkat dağınıklığı, kalp hastalıkları, kalp krizi, beyin uru, migren, kronik baş sızısı, fetus vefatı ve düşük, bir hayli cilt ve adale hastalığı gelmektedir.”
Başka Bir Deyişle bu, içimizde yaşayan bazı insanlar hakikatinde reel hastalığının ne olduğunu öğrenmediğinden rehabilitasyonu da yapılamıyor anlamına geliyor.

Lyme hastalığı nasıl rehabilitasyon ediliyor?

Barbaros Çetin, hastalığın 1 hafta içinde fark edilirse antibiyotikle rehabilitasyon edilebildiğini, 1 ay sonra rehabilitasyonun güçleştiğini, 1 sene sonra ise artık hastalığın kronik hale geldiğini anlatıyor.

Hastalığın rehabilitasyonunda, değişik düzeylerinde ağız yoluyla ya da intravenöz akışkan maddenin doğrudan damar yoluyla verilmesi antibiyotik uygulamaları kullanılıyor. Asap sistemi tutulumunda ise ağızdan antibiyotik rehabilitasyonu yerine parenteral uygulama ilaç veya serumların ağız yolu ile değil damar yolu, adele içi gibi yollarla verilmesi yapılır. Antibiyotik rehabilitasyonu, hastanın vaziyetine göre 4-21 günden başlayıp 60 güne kadar uzayabilir. Zamanında uygulanan rehabilitasyon, hastalığın ilerlemesini önleyebilir.

Lyme hastası şanlılar

Lyme bakterisi ile enfekte olan şanlılar yalnızca Bella Hadid ve annesi değil. Grammy mükâfatlı şarkıcı Avril Lavigne, oyuncu Alec Baldwin, Richard Gere ve Jamie Lynn Sigler, George W. Bush, Ashley Olsen, Debbie Gibson, Neneh Cherry, Kathleen Hanna, Daryl Hall, Ben Tarzlar, Parker Posey, Karen Allen, Jane Alexander, Christy Turlington, Jennifer Capriati, Rebecca Wells gibi bir hayli ad bulunuyor.

Hastalık etmeni bakteri, kenelerden insanlara bulaşıyor, keneler ise farelerden alıyor ve daha sonra yeniden fareler, kuşlar veya geyikler gibi hayvanlar üzerinde hayatlarını sürdürüyorlar. Mayıs ayından kasım ayına kadar, özellikle yaz aylarında enfeksiyon daha sık görülür.