Meme kanserinde afaki kemoterapiyi önleyen test Türkiye’de

ODTÜ’lü bilim insanlarınca “Prosigna” adı ile yaşama geçirilen ve bireye özgü tanı olanağı sağlayan rehabilitasyon manipülasyon ve tehlike öngörü testi sayesinde, meme kanseri hastalarının afaki kemoterapi alması önlenebilecek. Test ile meme kanseri hastasının kemoterapiye lüzumu olup olmadığı, genetik tahlil neticeyi muhakkak olacak.

Netice kısa müddette alınabilecek

Kalkınma Bakanlığı takviyeli, ODTÜ Enformatik Enstitüsü bünyesindeki Kanser Sistem Biyolojisi Laboratuvarı’nda KANSİL uygulanan, Amerika Birleşik Devletleri Besin ve İlaç Sorgulama Yöneti FDA onaylı “nCounter DX” sisteminde hakikatleştirilen test ile hastalardan alınan misallerin yurt dışına sevk edilmesine gerek kalmayacak. Türkiye’de yapılabilecek tahlil ile netice birkaç gün içinde alınabilecek.

ODTÜ Enformatik Enstitüsü Sağlık Bilişimi Öğretim Azası Prof. Dr. Rengül Atalay, Anadolu Ajansı muhabirine yaptığı açıklamada, Dünya Sağlık Örgütü’nün DSÖ bilgilerine göre, kanserin, kalp-damar hastalıklarının da önüne geçerek dünyada en sık görülen ve en ölümcül hastalık olarak sınıflandırıldığını söyledi.

“Kansere bağlı vefatlar 2 katına çıkacak”

DSÖ’nün, gelecek 15 senede kanser olaylarının ve kansere bağlı vefatların iki kata çıkmasının beklendiğini açıkladığını aktaran Atalay, “Bilimsel araştırmalar, hastanın kendi hücrelerinin hakimiyetsiz artması ve bedene dağılması olarak belirlenen karışık ve bireye özgü hastalık olan kanserde, her kanserli hasta dokusunun kendine özgü altyapıya sahip olduğu gösterdi.” dedi.

“Türkiye’de test uygulanmaya başladı”

Atalay, her hastanın kanseri ayrı bir sistem olarak araştırıldığı takdirde o kansere özgü özellikler ve cılız noktaların bulunabildiğine işaret ederek, “Bu biçimde çalışıldığında, hastaya özgü tehlike varsayımı ve bu ölümcül hastalığa karşı daha güçlü rehabilitasyon tasarıları tanımlanabiliyor. Bu kapsamda, dünyada ve Türkiye’de testlerin geliştirilmesiyle şahsileştirilmiş tanı usulleri muayenehane alanda kullanılmaya başlandı.” bilgisini paylaştı.

Prof. Dr. Atalay, Türkiye’de yürütülen bilimsel araştırmalar kapsamında, ODTÜ’de meme kanserinde bireye özgü tanı projesinin yaşama geçirildiğini söyledi.

Meme kanserinin, dünyada ve Türkiye’de her 10 bayandan birini etkileyen kanser cinsi olduğuna işaret eden Atalay, şöyle konuştu:

“Uygulamaya geçen proje kapsamında, onkologlar, hastalarından aldıkları dokuları, patoloji uzmanları aracılığını bizi yolluyorlar. Biz de yaptığımız tahlil sonrasında hastanın kemoterapi lüzumunun olup olmadığını kapsayan bir rapor hazırlıyoruz. Bunu hazırlamak için hastanın 50 geninden oluşan bir oturum PAM50 araştırılıyor ve ona göre moleküler patolojik yaklaşımla ihtimal puanı hesaplanıyor. Bunun neticesinde hastanın kanserinin yineleme ve uzak metastaz ihtimaline bakıyoruz.”

“Her meme kanserli kadının kemoterapi alması uygun değil”

Atalay, raporda, hastaların düşük-orta-yüksek tehlike biçiminde tanımlandığını ve düşük tehlike grubundakilerin kemoterapi almalarına gerek dinlenmediğinin bildirildiğini söyledi. Her meme kanserli kadının kemoterapi almasının uygun olmadığını aktaran Atalay, “Orta ve yüksek tehlikedekilerin kemoterapi almaları gerekiyor. Testin maliyeti ile rehabilitasyon maliyeti mukayese etildiğinde, testin maliyetinin 5 katı meblağında rehabilitasyona para tüketiliyor.” dedi.

Raporlama sonrasında onkologlar tarafından rehabilitasyon tasarılamasının yapıldığının altını çizen Atalay, şunları kaydoldu:

“Şimdiye kadar patolojiyle meme kanseri tanısı alan bayanların misalleri yurt dışına gönderilerek, rehabilitasyon programı tasarlanıyordu. Yurt dışına kullandığında netice 15-30 gün içinde alınabiliyordu ancak şimdi ise bu test ile hastadan misal geldikten sonra 3-4 gün içinde netice verebiliyoruz. Böylece, KANSİL’de uygulanan testle, hastalardan alınan patoloji misalleri, yurt dışına sevk edilmeden Türkiye’de yapılabilecek ve netice birkaç gün içinde alınabilecek.”

“KANSİL dünya çapında bir kuruluş olma yolunda ilerliyor”

Projenin yürütücülerinden Yrd. Doç. Dr. Aybar Acar da yapılan çalışmalar hakkında bilgi verdi.

Acar, proje kapsamında, Ankara Onkoloji ve Hacettepe Üniversitesi Onkoloji, Başşehir Üniversitesi, ve Güven Sağlık Kurumularında rehabilitasyon olan 50’den fazla hastanın, kanser patoloji dokularının ur yineleme ihtimalinin “Prosigna” testiyle araştırıldığını söyledi.

Tahlil neticesinde, hastaların bir kısmında daha evvel yurt dışına sevk edilerek hakikatleştirilen başka bir onkotipleme testinin Oncotype DX neticelerinin, KanSiL-Prosigna neticeleriyle karşılaştırıldığını anlatan Acar, neticenin birbirleriyle meblağlı çıktığını bildirdi.

Acar, Türkiye’de bu sistemin bulunduğu tek devlet müessesesinin KANSİL olduğunu belirterek, “KANSİL, eş kanser öngörü ve takip testleri ile bu alandaki Ar-Ge faaliyetlerinde dünya çapında lider kuruluşlardan biri olma yolunda ilerlemektedir.” değerlendirmesinde bulundu.

Anadolu Ajansı