Parkinson hastalığı hakkında öğrenilmesi gerekenler

Parkinson hastalığının görülme sıklığı 55-60 yaş üzerindeki popülasyonda %1 ‘dir. Bu oran oldukça sabit olmasına rağmen, yaşam vaktinin uzaması dolayısıyla cemiyette yaşlı popülasyonunun çoğalması Parkinson hastalarının rakamında da çoğalışa neden olmaktadır. Parkinson Hastalığı genellikle 40-70 yaşları arasında görülmekle beraber 40 yaşın altında bu hastalık görülebilmektedir. Bu hastalık gurubunda genellikle ailesel genetik etmenler rol oynar. Medicana Konya Sağlık Kurumu Nöroloji Uzmanı Yrd. Doç. Dr. Hüseyin Büyükgöl ayrıntılı bilgi verdi.

Bulgular sinsi biçiminde başlayıp seneler içinde ağırlaşabilir

İlk başta çok spesifik olmayan belirtilerle halsizlik, tez yorulma, yazmada eforluk, ekstremite sızısı balanssızlık gibi şikayetlerle başlayabilir. Daha sonra hastalığın tipik motor belirtileri ortaya çıkar. Başlangıç safhasındaki bulgular genellikle bedenin tek tarafını tesirler ve zaman ilerledikçe her iki tarafa birden dağılır. Bu bulgulardan en ehemmiyetlisi bradikinezihareketlerin yavaşlamasıdır. Bununla ilişkili olarak hastanın yürümesi de etkilenir, hastalığın ağır olduğu taraftaki kolu sallamada azlık ve yavaş yürüme görülür. Öteki bir bulgu titremedir. Titreme en sık ellerde görülmekle beraber ayaklarda çenede, dilde de ortaya çıkabilir. Titremenin en apaçık özelliği istirahat sırasında olması ve istemli hareket sırasında kaybolması ya da eksilmesidir. Hastaların hepsinde titreme görülmeyebilir. Bu belirtilerin yanında eklem hareketlerinde katılık, mat surat görünümü, postur kaybı, bedenin öne ve yanlara doğru eğilmesi, donma gibi belirtiler eşlik edebilmektedir. Hastalığın ileri yarıyıllarında denge bozukluğu da tabloya ilave edilir. Parkinson hastalığında bu motor belirtilerden başka motor dışı bulgu ve belirtiler de izlenir. Motor dışı bulgular kabızlık, pozisyon farklılığı ile kan tazyikinin düşmesi, bunalım, anksiyete, unutkanlık, uyku bozuklukları tedirgin bacak belirtiyidir.

Hastalığı tamamen giderecek bir rehabilitasyon yok

Parkinson hastalığının rehabilitasyonunda temel emel hastanın faal, bağımsız, kendi başına işini yapabilen hale gelmesini sağlamaktır. Rehabilitasyonda öncelikle uygun ilaç rehabilitasyonu sınanmalıdır. Hastanın mevcut belirtilerinden hangisinin baskın olduğu, hastanın yaşı, çalışma yaşamı, öteki hastalıkların varlığı rehabilitasyonun tasarlanmasında çok ehemmiyetli kriterlerdir. Burada emel beceriksiz olan dopaminin yerine konulması veya bu maddenin etrafta tahribinin geciktirilmesidir. Tecrübeli bir nörolog tarafından muayenehane takibi yapılmalıdır. Parkinson Hastalığında ilaç rehabilitasyonunun dışında cerrahi rehabilitasyon bulunmaktadır. Tıbbi rehabilitasyona cevap alınamaması, rehabilitasyona alınan cevapta apaçık eksilme ya da yan tesirler sebebiyle yeterli tıbbi rehabilitasyonun verilemediği vaziyetlerde cerrahi rehabilitasyon alternatifleri değerlendirilmelidir. Bu cerrahi rehabilitasyonlar beyinde bazı özel çekirdeklere müteveccih yakma cerrahisi talamotomi, pallidotomi veya özel bazı çekirdeklere elektrot yerleştirerek derin beyin stimulus yollama talamik stimulasyon, pallidal stimulasyon ve subtalamik stimulasyon gibi biçimindedir.

Hastalık sinsi ve ilerleyicidir

Semptomlar rehabilitasyon altında dahi zamanla şiddetlenir. Hastalığın vaziyeti bireyden şahsa değişiklikler gösterir. Kimi yatağa bağımlı hale kazançken kimi hafif belirtilerle yaşamını sürdürür. Hangi hastanın ne biçimde izleyeceğini evvelden öğrenmek olası değildir.