Sarı nokta hastalığı hakkında öğrenmeniz gerekenler

Yağlanmaya bağlı olarak görme kaybına neden olan sarı nokta hastalığında beslenmeye dikkat… Özellikle değişik renklerdeki sebze ve meyvelerden oluşan bir perhizle, sarı nokta hastalığının hakimiyette yakalanması ve ileri yarıyılda görme kaybının oluşmasını önlemek olası. Memorial Şişli Sağlık Kurumu Göz Merkezi Başkanı Doç. Dr. Barış Sönmez, “13 Ekim Dünya Görme Günü” için sarı nokta hastalığı ve rehabilitasyonda beslenmenin ehemmiyeti hakkında bilgi verdi.

Güneş yakalanmasını izleyenlerde de olabiliyor

Sarı nokta, gözümüzün artta yer alan ve görme hücrelerinden oluşan ağ tabaka katmanının en ehemmiyetli bölgesidir. İleri yaşa bağlı maküla yozlaşmayı en sık görülen ve öğrenilen sarı nokta hastalığı tipi olmakla birlikte; daha genç hastalarda inflamasyon, damar anomalileri, diyabet ve hipertansiyon gibi hastalıklara ikincil sarı nokta problemleri ortaya çıkabilir.

40-50 yaş üstüne her yıl göz tetkiki koşul

Ulus arasında sarı nokta hastalığı olarak öğrenilen makula dejenarasyonunun kuru ve yaş olmak üzere iki cinsi vardır. Kuru tip olanı ağ tabakada birikintiler, incelme ve yozlaşma ile başlar, bu vaziyet yavaş ancak ilerleyici görme bozukluğuyla sonuçlanır. Kuru tip maküla yozlaşmayı, ağ tabakada drusen ismi verilen birikintilerin oluşmasıyla karakterizedir. Bu birikintiler hastalığın başlangıç düzeylerinde hiç bulgu vermeyebilir. Bu sebeple şahısların 40-50 yaş sonrasında her yıl göz tetkikinden geçmesi gerekir. Makülada biriken drusen rakamı ve boyutları gelişerek, ağ tabaka hücrelerindeatrofi ve işlev kaybına yol açar.

Sarı nokta için kareli kart testi

Kuru tip maküla yozlaşmasında, görme barizliğindeki başkalaşım ağ tabakanın etkilenen bölgesindeki işlev kaybı ile geçimlidir. Bölgesel bu kayıplar skotom olarak adlandırılır. Hastalığın ilerleyen yarıyıllarında daha geniş alanlarda hücre ve doku kaybı büyür. Bu vaziyet coğrafik atrofi’ olarak belirlenir ve merkezi fikri etkileyen bir âmâlık büyür. Hastalığın takibinde ayrıntılı ağ tabaka maueyenesinin yanında görme işlevinin “kareli kağıt” testiyle de takibi ehemmiyetlidir. Orijinal ismi ‘Amsler Grid’ olan bu kartla hastalar kumpaslı olarak merkezi görmelerini takip ederler. Karttaki karelerde kırıklı, yetersiz veya eğik görüntüler ortaya çıkması gidişatında hekimlerini bilgilendirirler. Kuru tip sarı nokta hastalıği ilerleyen evrelerde yaş tipe dönüşebilir.

Göz içi ilaç enjeksiyonuyla rehabilitasyon

Yaş tip sarı nokta hastalığında da Amsler Grid testinden yararlanılır. Bu testte merkezdeki noktaya bakıldığında odak noktasının yanları çarpık büğrü, kırıklı, bombeli görme varsa bu hastalığın ilerlediğine dair ehemmiyetli bir bulgudur. Yaş tipte, drusen birikintileri sarı noktada tutundukları tabakaları usulca ayırıp, yeni damar teşekkülleri yaradılışını tetiklerler. Sıradanda olmayan ve koroid neovaskülarizasyonu ismi verilen damarlar, göz merkezinde kanamalara ve karanlık bölgelere neden olur.

– Sarı nokta hastalığının tanı ve takibinde OCT, göz anjiografisi gibi muhtelif testler uygulanır. Bu ayrıntılı testler hastalığın seyri ve rehabilitasyona yanıt hakkında ehemmiyetli bilgiler elde etmemizi sağlar. Son on seneye kadar sarı nokta hastalığının yaş tipinde tesirli bir rehabilitasyon yoktu. Günümüzde göz içi Anti-VEGF ilaç enjeksiyonlarıyla yeni damar teşekküllerini yasaklamak ve görme kaybını eksiltmek olası.

Sarı nokta perhizi hastalığın ilerlemesini yavaşlatıyor

Kuru tip sarı nokta hastalığında göz içi ilaç enjeksiyonları uygulanmaz. Kuru tipteki sarı nokta hastalığının ilerlemesini yavaşlatmak için bu bölgeyi besleyecek ve rejenerasyonunu sağlayacak perhiz ve yiyecek takviyeleri önerilir. Ne Yazık Ki kaybeilen görme hücrelerini çu an için yerine koymak muayenehane olarak olası değil. Ancak bu bölgenin hastalıkları için kök hücre çalışmaları ve gen rehabilitasyonları yoğun bir biçimde devam etmekte ve geleceğe müteveccih umutlarımızı taze yakalamaktadır.

– Sarı nokta hastalığı olanlar, güneşin ağ tabaka hücrelerine hasarlı tesirlerinden korunmak için dış etraflarda kesinlikle UVA 400 blokajlı güneş gözlükleri kullanmalıdır.

Bol renkli beslenmek çok ehemmiyetli

Kuru tipteki sarı nokta hastalarına doymuş yağ asitlerinden, ağır protein perhizlerinden uzak durmalılar. Bol renkli sebzeler yenilmesi bu hastalara önerilir. Sarı nokta hastalığı tanısı almış şahıslar göz hekimleri tarafından vitamin, mineral kombinasyonları verilir. Bu hastalık için özellikle C ve E vitamini, lutein ve zeaksantin, çinko ve bakırdan zengin beslenme ehemmiyetlidir. Sigara ve tütün mahsulleri tüketimi, genetik yatkınlığı olan şahısların sarı nokta hastalığını daha erken ve şiddetli yaşamasına neden olacaktır. Bu sebeple sarı nokta hastalığı tanısı almış veya genetik olarak tehlike grubunda olan şahıslar sigara ve tütün mahsullerinden tamamen kurtulmalıdır.