Sıhhatli böbrekler için dikkat edilmesi gerekenler

Kronik böbrek yetmezliği son senelerde giderek çoğalış gösteriyor. Hastalar yaşamlarını yaz diyalize bağlı olarak sürdürüyor ya da uzuv nakli olarak yine sıhhatli bir yaşama kavuşabiliyor. Ancak böbrek sıhhatine çocukluk çağından itibaren dikkat edilmesi ve zorunlu temkinlerin alınması şahsı ilerleyen yarıyıllarda yetmezlik tehlikesine gözetebiliyor. “3-9 Kasım Uzuv Nakli Haftası” evvelinde Nefroloji ve İç Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Murat Tuncer, böbrek sıhhatinin korunması için dikkat edilmesi gerekenler hakkında bilgi verdi.

En çok bayanlarda ve 40 yaş sonrasında görülüyor

Böbrek, bedendeki zehirli maddeleri arınan, kemiklerin yaradılışında ehemmiyetli rol oynayan, D vitamini aktivasyonunu sağlayan ve kırmızı kan hücrelerinin yapımını sağlayan eritropoetin hormonunu üreten ehemmiyetli bir uzuvdur. Böbrek işlevlerinin muhakkak bir limitin altına inmesi, kronik böbrek yetmezliğini işaret etmektedir. Böbrek yetmezliği süzme bedelinin 60 mldk altına inmesi demektir. Şayet süzme bedeli 20’nin altına inerse son yarıyıl böbrek yetmezliği büyür. Ehemmiyetli olan böbrek yetmezliği büyümeden müdahale etmektir. Böbreklerde kalan hücreler kendilerini yenilemez bütün tersi ilerler ve daha makûsa gider. Şayet 3 ayı aşan bir böbrek yetmezliği süreci varsa bu kronik böbrek yetmezliği anlamına gelmektedir. Kronik böbrek yetmezliği; anemi, kemik erimesi ve kalp hastalıklarına yol açtığından rehabilitasyon edilmediği takdirde hayati tehlikeye yol açmaktadır. Böbrek yetmezliği, her yaşta ve cinsiyette oluşabildiği bilinse de, özellikle ileri yaşlarda ve bayanlarda daha sık görülmektedir. Araştırmalar 40’lı yaşlar sonrası daha çok ortaya çıktığını göstermektedir.

Kumpaslı hakimiyetlerinizi önemsememe etmeyin

Böbrek yetmezliği erken evrelerde rastgele bir bulgu göstermeyebilir. Bunun için hastalığı tespit etmenin en faal yolu, kan ve idrar incelemelerinin muhakkak aralıklarla yapılmasıdır. Erken teşhis ile böbrek yetmezliğini yavaşlatmak ve rehabilitasyon etmek olasıdır. Diyabet, yüksek tansiyon, fazla kilo ve anne, baba ya da yakın akrabalarda böbrek yetmezliği öyküsü gibi bu tehlike etkenlerinden biri veya bir kaçı varsa böbrek işlevlerinin 6-12 ayda bir hakimiyeti lüzumludur. Ülkemizde ne yazık ki kumpaslı check up yaptırma alışkanlığı bulunmamaktadır. Bu da hastalıkların erken evre de tespit edilmesini yasaklamaktadır. Böbrek yetmezliğinin önlenmesinde rutin hakimiyetlerin büyük ehemmiyeti vardır. Bazı ülkelerde böbrek sıhhati için kreatinin seviyesi takip edilir. Şayet bu seviye 1.2’yi aşarsa nefroloji uzmanlarına müracaat etilmelidir. Bu erken tanı için ehemmiyetli bir yoldur.

Böbrek sıhhatini gözetmek için bunlara dikkat edin

– Kan şekeri muhakkak aralıklarla hakimiyet edilmeli: Diyabet hastalığı olan şahısların neredeyse yarısından çoğunda zamanla böbrek yetmezliği büyüyebilmektedir. Bunun için kan şekerinin muhakkak aralıklarla hakimiyet edilmesi gerekir.

– Kan tazyikinizi takip edin: Bayağı kan tazyiki 120-80 ve altındadır. 139/89 arası kan tazyiki bedeli ise yüksek tansiyon lideri bedeller olarak kabul edilip; kumpaslı yürüyüş, tuzsuz perhiz gibi yaşam stilindeki farklılıklar ile hakimiyet altında yakalanmalıdır. Şayet kan tazyiki 140/90’in üzerinde ise kumpaslı ilaç kullanımı ve kan tazyiki hakimiyeti lüzumludur.

– Sıhhatli beslenin ve tuz alımını sınırlayın: Tuz tüketimi günde en fazla bir çay kaşığı olacak biçimde kısıtlanmalıdır. İşlenmiş besinler ve fast food stili beslenme yerine taze sebze meyve ve ev yemekleri harcanmalıdır.

– Yeterli su harcayarak böbreklerinizi gözetin: Günde 1.5-2 litre su içmek böbrek sıhhati için ehemmiyetlidir. Bu akışkan ölçüyü egzersiz, ateşli hastalıklar, gebelik veya emzirme yarıyıllarında artırılmalıdır.

– Sigarayı vazgeçin ve içilen civarlardan uzak durun: Bedende neredeyse tüm uzuvları etkileyen sigara, böbreklere gelen kan akımını yavaşlatmaktadır.

– Afaki yere ağrı kesici ve antibiyotik kullanmayın: Şuursuzca alınan ağrı kesici ve antibiyotikler böbrek yetmezliğine yol açtığından hekim hakimiyeti dışında kullanılmamalıdır.

– Taş ve idrar yolu enfeksiyonlarının sebebini bilin: Düşürülen taşların incelemeyi kesinlikle sağlanmalıdır. Yeniden İdrar yolu enfeksiyonlarının da sebebi tanımlanmalıdır.

– Kumpaslı egzersiz yapın: Haftada 3-4 kere yapılan 30 dakikalık tempolu yürüyüş ve kumpaslı egzersizler kan tazyikini düşürerek böbrek sıhhatinin bozulmasını yasaklamaktadır.