Sırt ve bel sızısı olanların dikkat etmesi gereken noktalar
Medicana Bahçelievler Sağlık Kurumu Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Op. Dr. Muzaffer Kahraman, doğru uykunun ehemmiyetini, yatış bozukluklarına bağlı olarak bel ve sırt sızılarının sebeplerini ve alınmasını gereken ihtiyatları anlattı.
Bel sızısı, günümüz ağır çalışma koşulları, koşuşturmaları, seçilen kundura tipleri, fazla kilo alma ve bu kiloyu verebilmek için yapılan şuursuz sporlar; yanlış yatak seçilmesi ve geçime pozisyonları sebebi ile günümüzde çok sık karşılaşılan fakat çok ilerlemedikçe ciddiye alınmayan, vücudumuzun bize bir sesleniş rahatsızlığıdır.
Sızılar bedenimizin bizle konuşma biçimidir
Bel sızısının günümüzde sık karşılaşılan sebebi, sedanter yaşam sınan tekdüze rutin durumda spora ufalayan zamanın eksilmesi, kilo aşırılık problemleri ve hamileliktir. Bu bel sızısı, hastalık olarak ise en sık “bel fıtığı”na bağlı olarak karşımıza çıkmaktadır. Bel omurları sınan 5 adet lomber omurganın arasındaki amortisör ve harekete dayanak misyonundaki “disk” ismi verilen jel kıvamındaki yapıların; kilo çoğalması, hamilelik, şuursuz sporlar, ağır kaldırma ve muhtelif travmalar ile yer değiştirip komşu olduğu asaba bası yapması ya da bu diskin yırtılıp patlatarak bu asapların üzerini kapaması neticeyi iritasyonu ile biz belden başlayıp bacaklara, hatta ayak parmaklarına kadar vuran sızılar sürükler, tembellikler sezeriz. Bu işaretler bedenimizin bizle konuşma biçimidir ve salt dikkate alınmalıdır.
Dikkat edilmesi gerekenler
Hekim hakimiyeti, ilaç rehabilitasyonu, fizik rehabilitasyon ve hakimiyet altında destekçili spor yapmanın yanında, bu hastaların oturma kalkma, eğilme, yük taşıma ve yatış pozisyonlarında da dikkat etmesi gereken hususlar vardır;
– Taşınacak ağırlık muhtemel ise 2 eş parça olarak kollara dağıtılmalı, eğilmek yerine genelde dizler üzerine çökerek zeminden birşey alınmalı ve pabuçlar bağlanıp çözülmeli, sıçrama zıplama sporları ya da düşmenin çok olacağı sporlar yerine özellikle sırt adalelerini kuvvetlendirecek yüzme sporuna yönelmeli.
– Yataktan ilk kalkarken evvel yan dönüp bacaklar yataktan alt sarkıtılarak el dayanağı ile doğrulmalıdır.
– Özellikle hamileler, yüzüstü uyumaktan sakınmalı, sağ yandan ziyade sol yana uyumaya seçim etmelidirler ki; bacakların toplayıcı ana damarının üzerine bası yapıp ödem yaradılışına neden olmasınlar. Bu pozisyonun korunması için sol yana uyur iken sırt bölgesine yastık dayanağı konması uygun olacaktır.
– Bel fıtığı sebebi ile bel sızısı sürükleyen hastalar ise ani akut yarıyılda medikal rehabilitasyona ek olarak salt istirahat yapmalıdırlar ve sert zemin yada sert yatak denilen, bedenin yatağın içine gömülüp omurganın eğilmediği formları seçmelidirler.
– Evvelleri sert mukavva, tahta üzerine serilen battaniye, yorgan ile yapılan bu sert yataklar, yerini artık “ortopedik yataklar” denilen bedenin formunu alıp omurgayı her pozisyonda destekleyen yataklara vazgeçmiştir.
– Hastalar genelde sırtustü uyumalı, dizlerinin altına ufak bir yastık koyarak dizleri kıvrık pozisyona getirecek biçimde bacakları kalçalara yanaştırmalı ve ince bir yastık seçim etmelidir. Bu pozisyon, syatik denilen ve bel sızılarında başrol oynayan bu asabın hafiflemesine olanak vermektedir.
– Yan uyumak isteyenler ise yeniden bacakları hafif karna doğru sürükleyerek bacakları hafifletmeli ve bacak arasına konacak bir yastık ile bu yatış pozisyonunu desteklemelidir.
– Yataktan kalkarken öncelikle yan uyur pozisyona geçilip ayaklar yataktan sarkıtılılıp, beden yataktan kollar ile destek alınarak doğrultulmalıdır.