Sızıya ne iyi kazanç rehabilitasyon usulleri nelerdir?

Ülkemizde ve dünya da vasati hayat süresi uzamaktadır. Vasati hayat vaktinin uzaması neticesinde bütün olarak rehabilitasyon olmayan veya sürekli rehabilitasyon gerektiren hastaların ve hastalıkların rakamı çoğalmaktadır. Medikal ve cerrahi rehabilitasyonların ilerlemesi, yeni teknolojilerin büyümesi ve hayat şartlarının daha iyi hale gelmesi ile ülkemizde ve dünyada vasati hayat süresi uzamaktadır. Vasati hayat vaktinin uzaması neticesinde bütün olarak rehabilitasyon olmayan veya sürekli rehabilitasyon gerektiren hastaların ve hastalıkların rakamı çoğalmaktadır. Daha evvel millet arasında ismi dinlenmeyen tedirgin bacak belirtiyi, fibromiyalji gibi hastalıklar artık yevmiye hayatımızın bir parçası haline geldiler. Yukarda saydığımız sebeplerin yanı gizeme bir hayli neden sızılı ile yaşayan şahıs rakamını arttırmaktadır.

AĞRISIZ HAYAT OLASI MÜ?

Peki bu sızı ile yaşayanlar yeterli sızı rehabilitasyonu alıyor mu? Buna evet demek pek olası değil. Bunu sızı polikliniğine gelen hastalarımızı kavrayabiliyoruz. Sızı rehabilitasyonunun eksik olmasının bir hayli sebebi var. Öncelikle her doktor genellikle kendi dalı ile alakalı hastalığın rehabilitasyonuna sızıdan daha fazla önemsiyor. Şayet hastalığı önleyebiliyorsa sızının eksileceğini veya kaybolacağını düşünüyor. Daha doğrusu rehabilitasyon zamanınca çoğu zaman hastanın sızısına yeterince umursanmıyor. Sızısı olan hastalara veya hasta yakınlarına sıhhat personeli ne gibi söylemlerde bulunuyor? Bir ekip misaller verelim.

“O kadar sızı olacak. Azıcık katlanacaksınız”, “Sızı eşiğiniz çok düşük. Yoksa bu kadar sızınızın olmaması gerekli”, “Bu sızı hastalık zamanınca size eşlik edecek. Sızı ile dost olmayı bileceksiniz”, “Tüm sızı kesicileri sınadık, sızılarınız için yapabileceğimiz başka bir şey yok” Bu gibi kusurlu söylemler, hem hastaların motivasyonunu bozmakta hem de hastaların derman arayışının tükenmesine neden olmaktadır. Sızısı olan hastanın yaşadığı sıkıntılılık ve bunalım birlikte yaşadığı aile fertlerine de yansımaktadır.

Okan Üniversitesi Sağlık Kurumu Algoloji Uzmanı Prof. Dr. Selim Candan hastalar için neler yapıldığı mevzusunda bilgiler verdi, ”Natürel ki sızının sebebini bulup yok etmek çok ehemmiyetli.” Hastalığın sebebi yok edilemiyorsa veya sebebi bulunamıyorsa yeniden de sızı rehabilitasyonu uygulayıp hastaların sızısını yok ediyoruz. Sebebi bulup rehabilitasyona başlarken öncelikle birinci basamak olarak ilaçları seçim ediyoruz. İlaçlar ise çok muhtelif olup bunları gruplara ayırıp sızının şiddetine göre başlıyoruz.

İlaçların fayda etmediği gidişatlarda ise daha ileri rehabilitasyonlar uyguluyoruz. Bu ileri rehabilitasyonlar hastalığın tipi ve şiddetine göre değişkenlik gösteriyor. Bunlar enjeksiyonlar, asapları kimyevi veya ısı ile yıkım etme veya sızı pompaları yerleştirme gibi rehabilitasyonları kapsıyor. Bu ileri rehabilitasyonlar sağlık kurumunda yatış gerektirmeyen günü birlik harekâtlardan oluşuyor. Rehabilitasyonlar sırasında gerektikçe başka dallardan da görüş alıyoruz.

Bu mevzu hakkında ‘’Bir hastamı misal vermek istiyorum.” diyen Prof Dr. laflarına şu biçimde devam etti, ”Trigeminal nevralji Ani surat sızısı hastası. Başka Bir Deyişle suratın bir yarısına aniden elektrik çarpar veya bıçak saplanır stilde sızı oluşuyor. Bazen bu 5 dakikada bir oluyor. 10 yıldır ilaç kullanıyor ama ilaçlardan fayda görmemiş. Hastanın sızısı ilaçlara mukavemetli olduğu için radyofrekans termokoagülasyon dediğimiz ısı usulüyle hastanın sızıya yol açan asabını yıkım ettik. Hasta 10 yıldır hayat niteliğini düşüren sızıdan kurtulmuş oldu. Buna eş misalleri bel ve baş sızıları için de verebiliriz’’ dedi.