Vertigo belirtileri, sebepleri ve rehabilitasyonu

Günde birkaç kere baş dönmesi yaşıyor ve günlük ritminiz bozuluyorsa, siz de vertigo olabilirsiniz.

Her yaşta görülebilen vertigo, ciddiye alınıp rehabilitasyon edilmediği takdirde, iş ve sosyal hayatı durma noktasına getirebilir. Vertigoya neden olan hastalıkların türüne göre vertigoya eşlik eden bazı belirtiler vardır. Bunlar; kulak çınlaması, bulantı, kusma, terleme, görme bozukluğu, duyma kaybı, vertigo bir enfeksiyon hastalığa bağlı ise ateş, halsizlik gibi enfeksiyonlar olabilir.

Vertigo bir hastalık değil, hastalık belirtisi

Vertigonun bir hastalık değil, altta uyuyan bir hastalığın belirtisi olduğunu vurgulayan Medical Park Bahçelievler Sağlık Kurumu Beyin ve Asap Cerrahisi Uzmanı Yrd. Doç. Dr. Kenan Bıkıcı, cemiyette çok sık görülen bu rahatsızlık ile alakalı balaka verdi.

Vertigonun hafif baş dönmesi ve balanssızlık hissinden başlayıp, çok şiddetli ve hastayı yataktan kalkamaz hale getirecek kadar çok geniş bir yelpazede muayenehane görüntüsü olabilir.

Vertigo olup olmadığınızı kavramak için basit bir test

Kendinizde vertigo olup olmadığını basit bir test yaparak anlayabilirsiniz. Ayakta kendi çevrenizde 2-3 dakika dönün ya da öne doğru eğilerek kafanızla yuvarlak çizin. Kısa bir müddet sonra çevrenizdeki her şey dönmeye başlıyorsa, kendinizi berbat seziyorsanız, sizde vertigo var demektir.

Vertigonun sebepleri

Benign Paroksismal Pozisyonel Vertigo BPPV: Baş dönmesinin en sık sebeplerindendir. İç kulağın içinde yer alan yarım daire kanallarında yerleşik böbrek taşı benzeri kristallerle açıklanır. Sıklıkla aniden ortaya çıkar. Baş pozisyonundan negatif etkilenir ve özgün manevralarla kısa vakitte düzeltilebilir.

Meniere hastalığı: İç kulakta yer alan yarım daire kanallarındaki akışkanda istenmeyen bir atışa bağlı olarak görülen baş dönmesi, kulak çınlaması ve giderek belirginleşen duyma azlığı ile izler. Bu gidişat Kulak Btümörün Boğaz uzmanları tarafından takip edilir.

Vestibüler Nörit Denge asabının mikrobik olmayan iltihabı: Genellikle mevsim geçişlerinde görülen, bazı virüslerle ilişkisi olduğu düşünülen, düşük şiddetli, ancak uzamış vertigo saldırıyı ile izler. Nöroloji uzmanları tarafından takip edilir.

Beyincik etkilenmesine bağlı baş dönmesi Serebellar Vertigo: Beyinciği besleyen damarlarda aniden ortaya çıkan tıkanıklık veya beyincikte aniden ortaya çıkan kanamayla izleyen bir tablodur. Sıklıkla damar sertliği veya hipertansiyonu olan yaşlı hastalarda görülür. Hastalarda ani başlayan baş dönmesinin yanı gizeme yürüme bozukluğu, mesafe algısında bozukluk, baş sızısı, bulantı ve kusma görülür. Acilen nöroşirürji uzmanına başvurmayı gerektiren ve hayati riski olan bir vaziyettir.

Vertiginöz migren: Orta yaş ve evvelinde baş sızısı ve baş dönmesi olan olgularda öncelikle akla gelmelidir. Baş dönmesini takiben oluşan migren benzeri baş sızısı hamleleri ile tanınır. Rehabilitasyon migrene müteveccih tasarlandığında her iki mesele de giderilebilir.

Vertebrobaziller yetmezlik: Orta yaş ve üzeri grupta sık tesadüfülen bir baş dönmesi sebebidir. Baş dönmesi sıklıkla rastgele bir tetikleyici etmen olmadan aniden başlar, birkaç dakika sürer ve yeniden aniden sona erer. Görme kaybı, çift görme, konuşma bozukluğu, eforsuzluk veya hissizlik gibi eşlik eden başkaca bulgular da vardır. Nöroloji uzmanı tarafından takip edilmelidir.

MS Multipl Skleroz: Özellikle orta yaş ve evvelinde başlayan baş dönmesi hücumlarında akla gelmelidir. Beyin hastalıkları uzmanları tarafından basitlikle teşhis ve rehabilitasyon edilebilir.

Denge asap urları Serebellopontin Köşe Urları: Son senelerde artan cep telefonu kullanım sıklığı ile birlikte sıklığı artan bir ur çeşididir. Sıklıkla duyma ve denge asabının kılıfından kaynaklanan urlardır. Teşhis edildiğinde uzman bir takım tarafından operasyon edilmelidir.

Yaralanma: Kafatasında alana gelen, iç kulağı da yaralayan bir kırık sonrasında fazla kısıtlayıcı bir vertigoyla birlikte bulantı ve duyma kaybı büyür. Baş dönmesi birkaç hafta sürer

Alerji: Bazı insanlar alerjik oldukları besinleri aldıklarında veya havadaki parçacıklarla karşılaştıklarında baş dönmesi veya vertigo oluşabilir.

Değişik nedenler: Başta B12 vitamini olmak üzere muhtelif vitamin beceriksizliklerinde, uzun süreli içki kullanımı sonrasında zararlar neticesinde, beyin çeperine ait irinlerde, başta kanser ilaçları ve tüberküloz ilaçları olmak üzere ilaç yan tesirlerinde, bazı sara nöbetlerinde ve bunun benzeri pek çok sebeple de baş dönmesi görülebilir.

Bunların yanı gizeme vertigo, yaşlılık, migren, breyin kireçlenmeleri ve breyin fıtığı ve bunalım gibi psikiyatrik sebeplerden dolayı da kaynaklanabilir.

Ne zaman hekime başvurmalı

Günde bir kaç kere baş dönmesi oluşuyor ve günlük ritminizi bozuyor ise, bu gidişatta önemsememe etmeden hemen hekime başvurmalısınız.

Vertigo teşhisi nasıl konulur

Baş dönmesi şikayeti ile doktora başvuran hastaya kulak tetkiki ve nörolojik tetkik yapılarak sualin kulakta mı yoksa beyinde mi olduğu ile alakalı fikir edinmeye çalışılır. Duyma testi, iç kulakla alakalı denge testi, Beyin elektrosu EEG, Tomografi veya MR tahlilleri yapılabilir.

Vertigo rehabilitasyonu nasıl yapılır

Rehabilitasyonda hakikat ehemmiyetli olan sebebin bulunmasıdır. Vertigoya neden olan hastalık meniere hastalığı ise ilaç rehabilitasyonu, ilaç rehabilitasyonu yeterli olmadığı gidişatlarda özel operasyonlar yapılabilir, vertigonun sebebi ur ise operasyon lüzumludur. Rastgele bir enfeksiyon neticeyi veya psikojenik sebeplerden dolayı ortaya çıkan vertigolar istirahat ve basit ilaç rehabilitasyonları ile tamamen düzelir.

Vertigo rehabilitasyonu 4 düzeyde yapılır:

1- Tetikleyici etkenlerin ortadan kaldırılması stres, içki, sigara, kafein, tuz v.b.

2- Tetikleyici pozisyondan sakınma

3- İlaç rehabilitasyonu ve denge egzersizleri

4- Orta kulağa ya da beyinde tespit etilen lezyona müteveccih cerrahi rehabilitasyon

Vertigodan korunmak için neler yapılmalı

Bağışıklık sisteminizi güçlendirin: Sıhhatli beslenin ve natürel ve organik mahsuller harcayın. Güne yumurta ile başlayın ve her sabah kahvaltıda 1 veya 2 köy yumurtası yiyin. Günde toplam bir avuç ceviz, badem, fındık ve fıstık yiyin. Günlük süt harcayın. Protein içerikli yiyecekler harcayın.

D vitamini dayanağı alın: Olası olduğu kadar güneşlenin. Sıhhatli bir beden için D vitamini oldukça ehemmiyetli.

Tuzu eksiltin: Tuz iç kulaktaki akışkan çoğalışına neden olup vertigoyu tetikleyebiliyor. Bu sebeple tuzu eksiltin.

Bol su için: Bedendeki su-tuz balansını gözetmek için bol su için. Ama çay ve kahve gibi meşrubatlardan uzak durun. Zira bu stil meşrubatlar da iç kulakta akışkan çoğalışına neden olabiliyor.

Spor yapın: Sporun her alanda olduğu gibi vertigoda da ehemmiyeti büyüktür. Sıhhatli hayatın bırakılmaz bir parçası olan sporu kesinlikle yaşamınıza sokun. Ancak ani hareketler btemizleten ağır sporlardan uzak durmayı unutmayın.

Bunların yanı gizeme stresten uzak durmaya, başınızı süratli bir biçimde sağa sola çevirmemeye, lunaparklardaki oyuncaklardan uzak durmaya ve süratli araba kullanmamaya da özen gösterin.