Vitamin ve mineral kaynakları

Dengeli bir beslenme, sağlıklı yaşamın olmazsa olmazlarından birisidir. Farklı yiyecek gruplarını beslenme programınıza dahil ederek vücudunuzun verimli bir şekilde çalışması için gerekli olan besin maddelerini de sağlamış olursunuz. Ancak yediğiniz gıdalardan günlük vitamin miktarını yeterince karşılıyor musunuz? Özellikle kadınlar için önemli olan vitamin ve mineral kaynakları olan besinleri bu haftaki yazımda bulabilirsiniz.

Vitamin takviyesi alırken dikkat edilmesi gereken en önemli şey, doktorunuza danışmaktır. Sizin için en doğru olan vitamin tavsiyesini elbette doktorunuz verecektir.

Demir

Demir, yaşamak için ihtiyacımız olan en önemli mineraller arasında yer alır. Demir; alyuvarlarda hemoglobin üretmek, hücrelere oksijen taşımak, hücre gelişimi ve büyümesini düzenlemek, bağışıklık sistemini kuvvetlendirmek ve beyin fonksiyonlarını desteklemek gibi son derece hayati görevleri üstlenir. Ayrıca demir, vücuttaki sıcaklık düzenini destekler; doğru hücre büyümesi için de gereklidir. Yapılan araştırmalar ışığında yaşa göre değişen demir ihtiyacının bir listesi oluşturulmuş. Bu liste şöyle:

– 19-50 yaş arası kadınlar: 18 mg.

– 14-50 yaş arası hamile kadınlar: 27 mg.

– 14-18 yaş arası emziren kadınlar: 10 mg.

– 19-50 yaş arası emziren kadınlar: 9 mg.

– 51 yaş üstü herkes: 8 mg.

Nereden alabilirim?

Kırmızı et, tavuk, hindi, balık, tahıllı gıdalar, fasulye ve koyu yeşil yapraklı sebzelerden demir ihtiyacınızı karşılayabilirsiniz.

Kalsiyum

Kemik sağlığı için hayati önem taşıyan, vücut için yeterli kalsiyum seviyeleri aynı zamanda arter, ven ve kas fonksiyonunu korurken hormonların dengelenmesine yardımcı olur. Bu, kadınlar için olmazsa olmaz mineral aynı zamanda kas kasılmalarını azaltır, sağlıklı bir kan basıncının korunmasına yardımcı olur.
Kemiklerimiz yaşamın erken dönemlerinde (30 yaşından önce) ihtiyaç duydukları kalsiyumun çoğunu alsalar da, besinler daha sonradan kemik sağlığının korunmasında büyük rol oynar. Besin değeri yüksek gıdalar, kas kasılması, sinir ve kalp işleyişi, diğer biyokimyasal reaksiyonlar gibi temel vücut işlevleri için gereklidir. Günlük besin listenizde yeterli miktarda kalsiyum yoksa, vücudunuz kemiklerinizin arasından kalsiyumu çıkarır ve vücudunuz zayıflar.

Nereden alabilirim?

Süt, brokoli, badem, ıspanak, soya peyniri ve sardalya gibi kalsiyum bakımından zengin gıdalarla beslendiğinizde vücudunuzun ihtiyacı olan kalsiyumu almış olursunuz.

Folik Asit

Kadınların yakından tanıdığı folik asit; kırmızı kan hücreleri de dahil olmak üzere yeni hücreler üretmeye ve sürdürmeye yardımcı olur. Sinir sisteminin mesaj taşıyan moleküllerinde dengeyi korur, zihinsel ve duygusal sağlık için de oldukça önemlidir.

Folik asit, kansızlığın önlenmesini sağlar. Özellikle hamilelik öncesi dönem ve hamilelik sırasında kullanılması gereklidir. Gebelik sırasında folik asit eksikliği, erken doğumlar ve nöral tüp defekti ile doğan bebekler gibi ciddi komplikasyonlara neden olabilir. Çalışmalar, gebelik öncesi ve ilk üç aylık dönemde folik asit takviyeleri alan kadınların, nöral tüp defektli çocuğa sahip olma riskini yüzde 72 oranında azaltabileceğini gösteriyor. Önerilen günlük miktar 400 mikrogramdır; bu ihtiyaç, hamile kadınlar için 600 mikrograma kadar yükselir.

Nereden alabilirim?

Doğal kaynaklar arasında yapraklı yeşil sebzeler, meyveler ve fasulye bulunur.

Magnezyum

Vücudunuz bu minerali; normal kas ve sinir fonksiyonunun muhafaza edilmesi, kalp ritimlerinin sabitlenmesi, sağlıklı bir bağışıklık sistemi, kemiklerin güçlenmesi için kullanır. Ayrıca kan şekeri düzeylerinin düzenlemesine yardımcı olmak, tansiyonu dengede tutmak, krampları, baş ağrısını ve migreni azaltmaya yardımcı olmak için de vücudun bu minerale ihtiyacı vardır.

Nereden alabilirim?

Kabak çekirdeği, ıspanak, siyah fasulye, soya, fındık ve avokado; magnezyum açısından zengin gıdalar arasındadır.

Omega 3

Omega-3; depresyon semptomlarını azaltır, kalp hastalığı riskini düşürür. Beyin sağlığı ve sinir sistemi gelişimi için gereklidir. Yaşlanmaya bağlı olumsuz değişikliklere, kalp hastalığı riskinde artışa ve bilişsel düşüşe karşı koymaya yardımcı olur.

Nereden alabilirim?

Somon balığı, fındık, ceviz, keten tohumları ve yapraklı sebzeler gibi gıdalardan omega 3 alabilirsiniz. Takviye almanız, yeterli seviyede omega-3 aldığınıza emin olmanızı sağlar. Her iki durumda da eğer sağlıklıysanız 500 mg, kalp rahatsızlığınız varsa 800-1000 mg arasını ve yüksek trigliserid seviyelerine sahipseniz 2000-4000 mg’ı hedefleyin.

Biyotin

AB vitamini, bazen H vitamini veya B7 vitamini; biyotin olarak anılır. Güzellik vitamini olarak bilinen biyotinin vücuda en önemli faydası, hücre gelişimine katkıda bulunmak ve kanın şeker seviyesini ortalama düzeyde tutmaktır. Özellikle kadınların önem verdiği saç ve tırnak sağlığına olan pozitif etkisi ile biyotin günümüzde birçok kozmetik ürününde kullanılmaktadır.

Nereden alabilirim?

Pazı, havuç, fındık, siyah çay, pirinç, ceviz ve yumurtadan bu vitamini elde edebilirsiniz.

C vitamini

Yeterli miktarda C vitamini seviyesi kırışıklıkları azaltmaya, zararlı serbest radikalleri emmeye ve nörotransmitter üretimine, yara iyileşmesine ve proteinin metabolize edilmesine yardımcı olur.

Nereden alabilirim?

Brüksel lahanası, çilek, kırmızı biber, portakal, kivi, yeşil biber, brokoli, greyfurt, domates suyu, lahana; C vitamini açısından zengin kaynaklardır.

Doç. Dr. Halit Yerebakan

özel içeriğidir.