Yatan virüsler uyanınca

Virüs yoluyla berişen bir hastalık olan “Zona” mevzusunda Türk Cildiye Derneği idare heyeti azası Dr. Sema Karaoğlu açıklamalar yaptı. “Rehabilitasyonda ilk 2-3 gün çok kıymetlidir. Daha sonra yapılan rehabilitasyonlar hastalığın sıradan seyrini etkilemez” diyen Dr. Karaoğlu hastalığın tanı ve rehabilitasyon usulleri mevzusunda kıymetli balakalar paylaştı.

Batma, yanma ve ağrı ile başlar

Zona, virüslerle berişen bir infeksiyon hastalığıdır. Ulus arasında gece yanığı/ kuşak hastalığı olarak da bilinir. Bedenimizin sağ ya da sol tarafında sadece bir tarafta, daha çok gövde ve baş kısmında olmak üzere her alanda görülebilir. Hastalığın oluşacağı bölgede evvel hafif batma, yanma hissi ve ağrı ile başlar. Ardından kızarık bir tabanda içi akışkan dolu kabarcıklar halinde devam eder. Zona lezyonları bir ip üzerine dizilmiş gibidir.

Asap sisteminde uykuya uyuyan virüsler uyanınca

Bireyin Zona olabilmesi için çocukluğunda suçiçeği geçirmiş olması zorunludur. Zona ile suçiçeğini yapan mikrop aynı mikroptur. Çocukluk çağında suçiçeği geçirildikten sonra virüsler omurgamızın sağ ve sol iki tarafında yer alan asap köklerimize yerleşir orada uykuya uyur. İleride bir zamanda beden mukavemetimiz düştüğünde, tekerrür hastalık oluşturmak için asap kökünün bcerahatten uyanıp tenin yüzeyine kadar, asap boyunca, asabı de tahriş ederek tene kadar erişirler. Hasta,o asabın dağılım alanında, evvel ağrı sezmeye başlar. Daha sonra tende kızarıklık ve sulu yaralar görülür. Bu yarıyıl hastalığın rahatça tanı konulabildiği yarıyıldır.

Yeis ve stres

Zona özellikle yaşlı ve bağışıklık sistemi zayıflamış şahıslarda görülmekle beraber, her yaşta görülebilir. Gebeliğin son 3 ayında suçiçeği geçiren annelerin çocuklarında Zona olabilir veya bebekken suçiçeği geçirenler 10 yaş evvelinde Zona olabilirler.

Yeis, kasvet, fazla stres, bedensel bitkinlikler, ateşli hastalıklar, güneş yanıkları, travma, operasyonlar, beden mukavemetini düşüren başka hastalıklar HIV, lösemi, lenfoma ve bazı kanserler vs, beden mukavemetini düşüren ilaçların kullanımı zonayı hazırlayabilir.

Berişici değil

Zona lezyonları sulu halde iken Zona lezyonları ile temas eden ve suçiçeği çıkarmamış şahıslara suçiçeği bulaşabilir. Birey şayet suçiçeği geçirmemişse suçiçeği hastalığı berişmiş olur.

Zona, asap kökünden çıkıp asabı yıkım ederek tene eriştiği için, o asabın duyarlandırdığı alanda ağrı yapar. Hastalık ten lezyonlarının görülmesinden takribî bir hafta evvel kuşak stilinde ağrı ile başlar. Çocuklarda bu yarıyıl çok görülmez. Ağrı bazen yanma ve batma biçiminde, bazen kaşıntı, karıncalanma biçiminde, bazen çok şiddetli ağrı şeklindedir.Daha sonra döküntüler başlar, hatta bazen o bölgeye ağrı kesici süren hastalar döküntüler çıkınca kremin allerji yaptığını düşünüp hekime allerji şikayeti ile başvururlar. Döküntüler hafif kızarık bir ten üzerinde sulu sulu tanecikler biçiminde başlar ve asabın dağılım alanını izler, 10 gün içinde de kuruyup siyahlaşarak iyileşir, bazen iz bırakır. Ağrı bazen, özellikleyaşlı ve/veya bağışıklık sistemi düşük hastalarda çok şiddetlidir. Çok sık olmamakla beraber bu ağrılar zona iyileştikten sonra da devam edebilir, bazen bir seneye kadar uzayan ağrılı yarıyıllar olur.

Rehabilitasyonda ilk 3 gün ehemmiyetli

Zonalı hastaya tanı konulduktan sonra, süratle rehabilitasyona başlanır. Hastada kesinlikle altta uyuyan bir neden olup olmadığı incelenir. Zona rehabilitasyon edilse de edilmese de lezyonların vasati 3 haftada geçtiği bir viral hastalıktır. Ancak rehabilitasyonda ilk 2-3 gün çok kıymetlidir. Virüslere karşı yapılan rehabilitasyonlar bu yarıyılda tesirlidir. Daha sonra yapılan rehabilitasyonlar hastalığın sıradan seyrini etkilemez. Tanı konulur konulmaz rehabilitasyona başlanması hastanın hem daha hafiflemesini, hem daha çabuk iyileşmesini, hem de karmaşıklıklardan korunmasını sağlar. Rehabilitasyonda virüslere karşı ilaçlar, B vitaminleri, yerel pansumanlar, kremler ve ağrı kesiciler kullanılır.