Ürtiker hastalığı hakkında öğrenmeniz gerekenler

Ürtiker millet arasında yaygın öğrenilen ismiyle kurdeşen, cemiyette sık görülen cilt hastalıklarının başında geliyor. Kızaran, kabaran, kaşıntı yapan döküntülerle büyüyen hastalık, özellikle alerjik bünyeli şahıslarda daha sık görülüyor. Bazı ciddi hastalıkların bulguları ile eş özellikler gösteren ürtikerde doğru tanı ve rehabilitasyon ehemmiyet taşıyor. Memorial Antalya Sağlık Kurumu Cildiye Bölümü’nden Uz. Dr. Oya Ermiş, ürtiker hastalığı ve rehabilitasyonu hakkında bilgi verdi.

Aniden başlayan kaşıntılar kronik hale gelebilir

Ürtikerin, akut ve kronik olmak üzere iki tipi bulunmaktadır. Akut tabloda döküntüler 15-20 dakika içinde genellikle kaybolur. Hatta hasta, sabah sağlık kurumuna gittiğinde hiçbir iz kalmamış olabilir. Ancak bu döküntüler kimi zaman öyle kaşıntılı olur ki bireyin iş ve özel hayatı sekteye uğrar ve meseleler yaşanabilir. 6 haftayı geçmiş olan ürtiker kronik olabilir. Döküntüleri kısa vakitte ortadan kaldırmak muhtemel olabildiği gibi zaman zaman inatçı olabilir. Antihistaminik ilaçlarla hastanın hayatına devam etmesi sağlanabilir.

Döküntüler ağız içinde görülmeye başlarsa…

Ürtikerin yol açtığı döküntüler, saçlı ten dahil, bedenin her yerinde görülebilir. Ancak en ehemmiyetlisi ağız içi ve solunum yollarıdır. Böyle bir tabloda, hasta solunum kasveti ile acile kazanç. Hastanın adrenalin gibi özel bir ekip ilaçlarla konforlu solunum sağlayabilmesi için muhakkak rehabilitasyonlar verilir. Bu uygulamaların konutta yapılması ya da önlenmesi muhtemel değildir. Bu sebeple döküntüler oral mukozaya başka bir deyişle ağız içi ve dudak çevresini atlarsa ve solunum kasveti olursa zaman kaybedilmeden hekime gidilmelidir.

Stres hastalığın gelişiminde ehemmiyetli rol oynuyor

Ürtiker, genelde alerjisi olan bireyler arasında yaygın olmakla beraber, alerjisi olmayan şahıslarda da görülebilmektedir. Alerjiye ek olarak; tiroid, mide-bağırsak hastalıkları, kolejen doku hastalıklarının ilk semptomları olabilir. Ürtikerin bir değişik ehemmiyetli sebebi de strestir. Bir birey bedeninde kızaran, kabaran, kaşıntı yapan ve sonra da kaybolan döküntüler görüyorsa hemen hekime müracaat etmeli ve sebebini bilmelidir. Hastadan alınan kan, idrar ve dışkı testleri ile ürtikere neden olabilen hastalıklar tespit edilip, hastaya ek rehabilitasyon verilebilir.

Sebebi bilinmez ürtiker rehabilitasyonunda psikolojik destek ehemmiyetli

Ürtiker rehabilitasyonu, hastanın gidişatına göre değişir. Hastaya, akut ve kronik ürtiker teşhisi konmasının ardından rehabilitasyonda ilk alternatif olarak antihistaminik ilaçlar devreye girer. Şayet şikayetler çoğalarak devam ederse steroid başka bir deyişle kortizon rehabilitasyonu başlanabilir. Hastanın muayenelerinde rastgele bir problem tespit edilmezse ve muayenehane tablo 6 haftayı da geçmiş ise “Kronik idiopatik ürtiker” başka bir deyişle sebebi belirli olmayan ürtiker teşhisi konulur. Bu gidişatta tıbbi rehabilitasyona ek olarak psikiyatristten destek alınabilir.

Şikayetler eksilince ya da geçince rehabilitasyon vazgeçilmemeli

Ürtiker rehabilitasyonu uzun solukludur ve ilaçlar, “döküntüler geçti denilerek” asla vazgeçilmemelidir. Şayet ilaçlar, 3 gün kullanılıp vazgeçilirse ürtiker, daha şiddetli bir biçimde geri dönebilir. Bu sebeple hastaya genelde aylık rehabilitasyonlar verilir, iyileşse dahi rehabilitasyonu vazgeçmemesi ve tekerrür hekime müracaat etmesi gerektiği söylenir. Bulgular eksilmişse rehabilitasyon, hekim tarafından basamak basamak eksiltilerek sonlandırılır. Ancak şikayetler hala devam ediyorsa süreç 2-3 ay, hatta daha fazla uzayabilir.

Ürtiker hastalarının adım adım dikkat etmesi gerekenler

– Ürtikeri aktive eden alerjen besinler harcanmamalıdır. Özellikle çilek, yumurta sarısı, fındık, fıstık, çikolata ve deniz mahsullerinden uzak durulmalıdır.

– Birey hayatındaki farklılıkları çok iyi anekdot etmelidir. Banyodaki sabun, şampuan, cilde uygulanan topikal bazı maddeler ürtikeri tetikliyorsa sakınılmalıdır.

– Çamaşırlar, deterjan artıklarının kalmaması için çift durulanmalıdır.

– Çamaşır devirirken yumuşatıcı asla kullanılmamalıdır.

– Banyoda cilt rahat vazgeçilmeli, kese ya da lif yapılmamalıdır.

– Solunum yoluyla giren alerjenler açısından tozlu etraflarda bulunulmamalıdır.