Vertigoya çözüm manevra hareketleri

15.02.2022
1.456
Vertigoya çözüm manevra hareketleri

Baş dönmesi ile denge bozukluğu yoğun ve stresli şehir yaşamında sık yaşanan rahatsızlıklar arasında yer alıyor. Bir Hayli hastalık baş dönmelerinin nedeni olabilirken, iç kulaktaki denge taşlarının oynamasına bağlı oluşan vertigo, şahsın iş ve sosyal hayatını altüst edebiliyor. Memorial Hizmet Sağlık Kurumu KBB Kısmı’nden Op. Dr. Deniz Kaya, iç kulak kristalleri olarak öğrenilen denge taşlarının neden olduğu baş dönmelerinin tanı ve rehabilitasyonu hakkında bilgi verdi.

Ani hareketler tetikleyebilir

İnsan bedeninde balansı sağlayan uzuv iç kulaktır. İç kulakta yer alan kanallarda çok rakamda minik kum tanesi gibi taşlar bulunmaktadır. Travma, uzun süreli yolculuklar, başın ani hareketleri gibi sebeplerle bu minik taşlar yerinden oynayarak denge sistemini uyarmaktadır. Cemiyet içinde iç kulak kristallerinin yerinden oynaması olarak öğrenilen “Benign Pozisyonel Paroksismal Vertigo BPPV” başın pozisyonuyla aniden başlayan, kısa süren ve şiddetli biçimde çevrenin dönmesi stilinde büyüyen bir baş dönmesi rahatsızlığıdır.

Şiddetli ama kısa sürüyor

İç kulak kristallerinin oynaması tüm baş dönmelerinin % 30’unu oluşturmaktadır. Ani başlayan kısa süren şiddetli baş dönmeleri olarak belirlenmektedir. Genellikle başı sağa sola ya da öne arkaya hareket ettirmek baş dönmesini daha fazla tetiklemektedir. Baş dönmesine bulantı, kusma, çarpıntı ve terleme gibi yakınmalar da eşlik edebilmektedir. Bu tipteki baş dönmeleri hücumlar halinde ortaya çıkar ve hamle aralarında balanssızlıklar yaşanabilmektedir.

Tanı ve rehabilitasyonda bazı özel manevralar kullanılıyor

İç kulak kristallerinden kaynaklanan baş dönmeleri genellikle uzman bir hekim tarafından yapılan tetkik ile tespit etilmektedir. Hastadan alınan bilgiler ve yapılan denge tetkikleri neticeyi tanı netleşir. Hastanın başına belirli pozisyonlar verdirilerek göz hareketlerine bakılarak tanı konabilmektedir. Bu manevra bazı aygıtlarla da kayıt edilebilse de görüntüleme usulleri ve laboratuvar incelemeleri bu gidişatta çok bilgi vermemektedir.

Tek seansta düzelebilir

Tetkikte ilk olarak etkilenen kulak ve denge uzvunun kısmı tespit edilir. Yerinden oynayan denge taşlarını yerine oturtmak için kullanılan bazı baş manevraları yüksek galibiyet oranı ve düşük tehlikelerinden dolayı genellikle ilk rehabilitasyon seçimidir. Bu manevraların farklı tipleri olup, tanı anında düşünülen iç kulak patolojisine göre düzenleyici manevra tipi seçim edilmektedir. Hastaların %80-90′ ı bu manevralarla tek seferde düzelmektedir. Seyrek özellikle yaşlı hastalarda ve sağlık problemleri sebebiyle hareketsiz olan hastalarda bu manevraları bir hafta arayla çok sefer yapmak gerekebilmektedir. Konutta yapılması gereken egzersizler hastaya tarif edilir.

İlaç rehabilitasyonu seçim edilmiyor

Bu tip baş dönmelerinde İlaç rehabilitasyonu ikinci tasarıdadır. Baş dönmesiyle beraber özellikle balanssızlık hissi varsa ilaçların yararı olabilmektedir. Çok daha ağır gidişatlarda, bulantı-kusmaları olan hastalara bulantı kesici ilaçlar kısa süreli verilebilmektedir. Yalnız bu ilaçların uzun süreli kullanımı hastalığın iyileşmesini geciktirebilmektedir. Rehabilitasyon sürecinde ani ve süratli hareketlerden sakınmak gerekmektedir

Baş dönmesi hamlesinde yapılması gerekenler

· Hemen yere uzanılmalı ve baş hafifçe kaldırılmalıdır.

. Düşmeleri önlemek için ihtiyat alınmalıdır.

· Bol akışkan harcanmalıdır.

· Baş dönmesi saldırılarında taşıt kullanılmamalıdır. Özellikle yüksek yerlerde veya ağır makinalarda çalışma yaralanmalara neden olabilmektedir.

· Ani boyun ve baş hareketlerinden sakınılmalıdır.

YAZAR BİLGİSİ