Özel hünerli çocukların eğitimi nasıl olmalı

Üsküdar Üniversitesi, özel hünerli çocukların aileleri ve hocalarına kılavuzluk etmek emeliyle bir oturum düzenledi. Oturumun açılış konuşmasını yapan Üsküdar Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Nevzat Tarhan, özel hünerli çocukların bilme modellerinin farklı olduğunu belirterek “Olağan, baskıcı eğitim modellerinde çocuğun özgüveni yaralanıyor, köreliyor. Özel hünerli çocukların pozitif bağlantı yöntemiyle eğitilmesi gerekiyor. İnsan cümbüşlü ve disiplinli olursa biliyor. Bu çocuklara cümbüşlü bilme etrafı sunacaksınız. Böyle vaziyetlerde beyindeki bilmeyle alakalı alanları kullanmayı muvaffak olabiliyoruz. Bunun için bu alanda emin çalışmalar yapılması gerekiyor” biçiminde konuştu.

Üsküdar Üniversitesi bünyesinde faaliyet gösteren Özel Hünerli Çocuklar Uygulama ve Araştırma Merkezi ÖYEMER tarafından tertip edilen Özel Hünerli Çocuklarla Pozitif Bağlantı Paneli’nde Üsküdar Üniversitesi uzmanları, özel hünerli çocukların aile ve hocalarına, çocuklarla bağlantı kurarken kullanılabilecek pozitif bağlantı yolları hakkında bilgi verdi.

“Cümbüşlü bilme etrafı sunulmalı”

Oturumun açılış konuşmasını yapan Prof. Dr. Nevzat Tarhan, özel hünerli çocukların eğitiminde tüm dünyada farklı eğitim modellerinin uygulandığını belirterek “Özel hünerli çocukların yalnızca manasal zihinlerini ölçerek değil, çoklu zekâ ilkeyi çerçevesinde bilme modellerini tanımlayıp buna göre eğitim vermek son 20 sene içerisinde eğitimcilerin odaklandığı bir alan. Beyin temelli eğitim olarak geçen, bireyin beynini çalışma şekline uygun bilmeyi sağlamak kastediliyor” ifadelerini kullandı.

Özel hünerli çocukların bilme modellerinin farklı olduğunu dile getiren Prof. Dr. Tarhan, “Özel hünerli çocuklara özel yöntem geliştirilmezse bu çocuklar tüketiliyorlar, gizeme dışı kalıyorlar, afacan diye öğreniliyorlar. Bu çocukların bilme modelleri farklı, bire bir bilebiliyorlar. Olağan, baskıcı eğitim modellerinde çocuğun özgüveni yaralanıyor, çocuk köreliyor. Özel hünerli çocukların pozitif bağlantı yöntemiyle eğitilmesi, büyülü bilgi burada. O çocuklarla nasıl pozitif bağlantı kuracaksınız? Elbette kolay değil ama bunun farklı yaklaşımları var, insan cümbüşlü ve disiplinli olursa biliyor. Bu çocuklara cümbüşlü bilme etrafı sunacaksınız. Böyle vaziyetlerde beyindeki bilmeyle alakalı alanları kullanmayı muvaffak olabiliyoruz. Bunun için bu alanda emin çalışmalar yapılması gerekiyor. Devamlı bireye özel çözümler bulmak gerekiyor” açıklamasında bulundu.

Mentörlük sistemine lüzum var

Üsküdar Üniversitesi olarak özel hünerli çocukların eğitimine ait çalışmalar yürüttüklerini belirten Prof. Dr. Tarhan, “İSTKA takviyesiyle yürüttüğümüz projede şu anlaşıldı. Bu çocukların mentörlük sistemi gibi birebir yol göstericiye lüzum var, kılavuza lüzum var. Bu projenin bu alanda ehemmiyetli bir sarihi kapatacağına inanıyoruz” diye konuştu.

Sıhhatli ve pozitif irtibatın elbette tüm çocuklar için zorunlu olduğuna vurgu yapan Özel Hünerli Çocuklar Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Halide İncekara, üstün hünerli çocukların etrafları tarafından önyargılar ve yüksek temennilere maruz kalıyor olmalarının sıhhatli ve pozitif bağlantı gereksinimlerini üst seviyelere çıkarmakta hatta zaruri kılmakta olduğunu kaydoldu.

Üstün akıllı ve hünerli çocukların değişiklikleriyle kabul edilmedikleri etraflarda, gruptan kendilerini soyutladığını, dikkat toplama/kabul görme emelli şovlarda bulunduğunu veya herkes gibi görünmeye çalışarak becerilerini sakladığına dikkat toplayan İncekara, aileler, hocalar ve değişik erişkinlerin sıhhatli yaklaşımlar ve pozitif bir bağlantı ile bu çocukların zafer ve sosyalleşme yollarına ışık yakalayabileceğini söyledi.

Duygusal zihni artırmak potansiyellerini ortaya çıkarıyor

Üsküdar Üniversitesi NPİSTANBUL Hastanesi’nden Uzman Muayenehane Psikolog Nazende Ceren Yetim, üstün hünerli çocukların duygusal zihinlerini artırıcı bir yaklaşıma gereksinimleri olduğunu belirterek “IQ’su yüksek çocuklar kendilerini ifade etmekte zorlanıyor, elde ettiği bilgileri bir mahsule dönüştüremiyor, bildiklerini yaşama geçiremiyor. Bu noktada duygusal zihnin ehemmiyeti anlaşılıyor. Üstün hünerli çocuklar, duygusal zihinlerini artırıcı bir yaklaşım içinde mevcut potansiyellerini çok daha iyi bir biçimde ortaya koyabiliyor. Çocuğun özgüvenini geliştirmek, onun kendini ifade etmesini teşvik etmek gerekiyor” diye konuştu.

Üstün hünerli çocukların eğitiminde pozitif bağlantı kurmak ve kural koymanın ehemmiyetine işaret eden Psk. Yetim, anne, baba ve eğitimcilerin yanlış yaklaşımlar sebebiyle yüksek temenni yaratabileceklerine, bunun da çocuğun gelişimine negatif tesirleri olacağını söyledi. Cemiyetin ve ailelerin özel hünerli çocuklardan temennisinin çok yüksek olduğunu belirten Psk. Yetim, “Bu çocuklara da galibiyetsizlik hakkı tanınmalı” diyerek tek niyetin yüksek anekdotlar olmaması gerektiğini söyledi. Psk. Yetim IQ’nun yüksek olmasının zafer anlamına gelmediğini de sözlerine ilave etti.

Disiplin uygularken bu tekliflere kulak verin

Üsküdar Üniversitesi öğretim azaları Doç. Dr. Cumhur Taş, “Problemli özel hünerli çocuklara yaklaşım” mevzusunda yaptığı sunumda bu çocukların karşılaştıkları meselelere değindi. Özel hünerli çocuklarda disiplin mevzusunda önerilerde bulunan Doç. Dr. Taş, “Kuraları uygularken meblağlı olunmalı, kuralların arttaki anlam açıklanmalı, kuralların tanımlanmasında çocuğun faal katılımı sağlanmalı, durgun ve net olarak bir tutumun neden arzu edilmediği açıklanmalı” teklifinde bulundu. Ailelerin kendi yaşamlarında muvaffak olamadığı işleri çocuklardan bekler hale geldiğini ifade eden Doç. Dr. Taş, “Zaman zaman zeki ve özel hünerli çocuklar karıştırılıyor. Özel maharetliler sahip olduğu farklı özelliklerle kendini belirli eder. Özel hünerli çocukların espri güzergahı çok güçlüdür ancak alaycı söylemler onları negatif tesirler. Süreçleri doğru yürütüp özel kabiliyetleri kazanmalıyız zira en ehemmiyetli nokta özel kabiliyetin günlük hayatta uygulanabilir olmasıdır” diye konuştu.

Özel hünerli çalışanlar geleceğin petrolü

Yrd. Doç. Dr. Dinçer Atlı da “Üstün hünerli çocuklar ve iş yaşamında marifet yönetimi” başlıklı sunumunda 2000’li senelerden itibaren öne çıkan marifet yönetimi kavramının günümüzde en bedelli kavramlar arasında yer aldığını belirterek “Dünya küçülürken vücutla yapılan işler yerine marifet gerektiren, fark yaratan işler ve bireyler ehemmiyet kazanıyor. Müesseseler ya da firmalar bu bireylerden had safhada faydalanıyor” dedi. Üstün kabiliyetin yaratıcılık, zihin ve motivasyon olmak üzere üç unsurun toplanmasından oluştuğunu ifade eden Yrd. Doç. Dr. Atlı, zihin, yaratıcılık ve motivasyon birlikteliğinin ehemmiyetine dikkat toplayarak, “Bunlardan rastgele biri olmadan özel mahareti kullanmak muhtemel değildir. Özel hünerli insanlara çok ehemmiyetli bir emele hizmet etme duygusu kazandırılmalı. İçinde bulunduğumuz çağ özel maharetliler çağıdır. Ancak hünerli insanları idaremek güçtür, o sebeple motivasyon ve güven çok ehemmiyetlidir. Onları belirli kalıplara sokamazsınız, yaratıcılığını ortaya çıkarmak için özerk yaşamaları gerekiyor. Emelimiz güçlü istikametlerine odaklanıp, çiğ mahareti asıl marifete dönüştürmek olmalı. Özel hünerli çalışanlar geleceğin petrolüdür” biçiminde konuştu.