Çocuklarda kolesterolün sebepleri ve rehabilitasyonu

Bir Hayli ebeveyn kolesterolün çocuklar için ne anlama geldiğinden haberdar değildir. Oysa yüksek kolesterol seviyeleri kalp ve damar hastalıklarının en önde gelen sebebidir ve yapılan araştırmalar bu hastalıkların orijininin çocuk çağına uzandığını ispatlamıştır.

Makûs beslenme de kolesterol sebebi

Hazır gıda tüketimi ve yanlış beslenme alışkanlıkları neticeyi trajik bir biçimde artan çocukluk çağı obezitesi, yetişkin yaşlardaki kalp damar hastalıkları tehlikesindeki çoğalışı da birliktesi getirir. Kolesterol yüksekliği ile alakalı meselelerin ortaya çıkmasının uzun seneler alması, aradaki ilişkinin kurulmasını eforlaştırır. Çocukların kolesterol seviyelerini öğrenmek, özellikle ailede yüksek kolesterol ve kalp damar hastalığı hikayesi var ise kesinlikle lüzumludur.

Kolesterol nedir

Kolesterol karaciğerimiz tarafından üretilen ve bedenimizde hücre çeperleri ve bazı hormonların üretiminde kullanılan bir maddedir. İnsan bedeni ancak gereksinimi olduğu kadar kolesterol üretir. Aşırısı dışarıdan yiyecekler yolu ile alınır. Kolesterol damarlarımızda gereksinim dinlenen bölgelere lipoprotein ismi verilen bir protein aracılığıyla taşınır.

İyi mizaçlı ve makûs mizaçlı olmak üzere iki çeşittir

İki çeşit lipoprotein mevcuttur. Düşük yoğunluklu lipoprotein LDL-ya da makûs mizaçlı kolesterol aşırılığı damar sertliğine ve damar duvarına oturan kolesterol plakları sebebiyle damarlarımızda daralmaya yol açar. Damar sertliği hipertansiyona neden olurken damarlarımızdaki daralma kanın akışını bozarak pıhtı neticesinde de kalp krizi ve felçlere yol açar. Yüksek yoğunluklu kolesterol ise HDL-ya da iyi mizaçlı kolesterol damarlarımıza yerleşen makûs mizaçlı kolesterolü, metabolize edilerek bedenden atılması için karaciğere taşıyarak dolaşımdan uzaklaştırır.

Yüksek kolesterolün nedenleri

Yüksek kolesterolün başlıca 3 sebebi vardır.

İrsiyet: Ailede kolesterolü yüksek şahısların bulunması

Beslenme: Doymuş ve trans yağlardan zengin beslenme alışkanlığı

Obezite: Yaş banallerinin üzerinde bir kiloya sahip olmak

Tarama çok ehemmiyetli

Amerikan Pediatri Kurumu’nun teklifi tehlike etmenlerine bakılmaksızın her çocuğun 9-11 yaş arası ve sonra da 17-21 yaş arası yüksek kolesterol istikametinden taranmasıdır. Yukarıyada sayılan tehlike etmenlerine sahip çocuklar ve diyabet, hipertansiyon ya da böbrek hastalığı vs. olan çocuklar ise hekiminin teklifi yönünde en erken 2 yaşında olmak kaydıyla 3 senede bir taranmalıdır.

Kolesterolü düşürmek için neler yapılmalı

– Meyve, sebze ve bütün hububatlardan zengin beslenilmeli.

– Protein için yağsız et, teni alınmış kanatlı hayvan etleri, balık, baklagiller harcanmalı.

– Yağsız veya az yağlı süt mahsulleri harcanmalı.

– Margarin kullanılmamalı, zeytinyağı kullanılmalı.

– Şeker ilaveli besin ve meşrubattan sakınılmalı.

– Yürüyüş, koşu, bisiklete binmek, yüzmek başta olmak üzere çocuklar günde en az 1 saat fiziksel etkinlik yapılmalı. Egzersiz HDL seviyeleri çoğaldırılmalıdır.

– Kolesterol seviyeleri >129 mg/dl olan çocuklar kolesterol düşürmeye müteveccih perhize alınmalı ve fiziksel etkinliklerini çoğaldırıcı spor programlarına teşvik edilmeli, 3-6 ay sonra tekerrür kolesterol seviyeleri ölçülmelidir.

Anekdot: Tüm bu temkinlere karşın çocuğunuzun kolesterol ölçümleri kritik seviyelerin altına inmiyorsa 10 yaş ve üzeri çocuklarda ilaç rehabilitasyonu gerekebilir.