Bedendeki ani titremeleri tetikleyen 8 etmen
İstemsiz kasılma ve seğirmeler ile adalelerin kısa süreli kasılması; bedende, ellerde, ayaklarda ve boyunda titremelere yol açıyor. Türkiye’de ve tüm dünyada sık olarak görülen ancak sebebi bütün olarak bilinmez titremeler, yaşam niteliğini de negatif etkiliyor. Her yaş grubunda ortaya çıkabilen titreme, sebebe müteveccih usullerle rehabilitasyon edilebiliyor.
Sebebi bilinmez hareket bozukluğu
“Esansiyonel tremor” ismi verilen ve sebebi bilinmez titremeler, bedende en sık tesadüfülen hareket bozukluklarındandır. Yetişkin yaşlarda başlayan titreme meseleyi, ihtiyarlamayla beraber ilerler. Eller öne uzatıldığında ya da kadeh, kaşık meblağken veya yazı yazarken daha çok ortaya çıkar. Eller ve kollar tamamen hür olduğunda misalin kucakta istirahat halinde durur. Titreme en çok ellerde görülür ve daha sonra da baş, boyun, bacaklar, ses telleri ve gövdede ortaya çıkar. Her titreme bir hastalık bulgusu olmayabilir.
Stres ve uykusuzluk tetikliyor
Sebebi bilinmez titremeler başlangıçta hastanın günlük yaşamını etkilemeyebilir. Ancak ilerleyen yarıyıllarda bazı tetikleyici etmenlere bağlı olarak hayat niteliğini düşürebilir.
Esansiyonel titremeleri tetikleyen etmenler;
– Coşku ve stres yoğunluğu
– Uykusuzluk
– Fazla kafein tüketimi
– Fiziksel bitkinlik
– Kan şekeri düşüklüğü
– Tiroit işlev bozuklukları
– Altta uyuyan ehemmiyetli hastalıkların varlığı
Parkinson hastalığı ile karıştırılabilir
Esansiyonel titremeyi, ‘Parkinson Hastalığı’na bağlı titremelerden ayırt etmek gerekir. Sebebi bilinmez titreme, Parkinson’a göre 10 kat fazla görülür. Parkinson titremesi; istirahat halinde, eller rahat pozisyonda dururken ortaya çıkar ve hareketle eksilir. Parkinson’da esansiyonel titremesi olan hastalarda görülmeyen hareketlerde yavaşlama, minik adımlarla yürüme, baş ve gövde öne eğik gidişatta yürüme, yüzde mimiklerde eksilme, rijidite denilen adalelerde sertlik gibi bulgular da vardır.
Beyincik lezyonlarının titremesi ile de eşlik gösterebilir
Esansiyonel titreme kadar sık görülmese de sebebi belirli olmayan titremeler ile karıştırılmaması gereken hareket bozukluklarından biri de “beyincik lezyonlarının” titremesidir. Esansiyonel titreme gibi hareketle ortaya çıkan bir titreme reelleşir ve esansiyonel titremeye göre daha şiddetli reelleşir. Eller gayeye yanaştıkça titreme şiddetlenir. Misalin kadeh ağıza yaklaştırıldığını çoğalır. Şahıs suyu meşrubatken, titremeye bağlı olarak su kadehten dökülmeye başlar. Ayrıca yürürken ve otururken balanssızlık gibi başka şikayetler de büyür.
Günlük etkinlik kabiliyetlerinin kaybına yol açabilir
Esansiyonel başka bir deyişle sebebi belirli olmayan titremeler yaşam müddetini kısaltıcı bir tesir oluşturmaz. Titreme zamanla çoğalabilir ancak metamorfoz, genellikle yavaş ve seneler içinde alana kazanç. Netice olarak bazı hastalarda yazı yazma, yemek yeme ve içme etkinliği sırasında eforluk, hatta sosyal açıdan utanma gibi gidişatlar yeteneklerin kaybına neden olabilir. Hafif seviyede titreme rehabilitasyon gerektirmez ve erken rehabilitasyon da hastalığın natürel seyrini durdurmaz ya da yavaşlatmaz.
Baş-boyun titremelerinde enjeksiyon rehabilitasyonu fayda sağlıyor
Titremeler hastanın yaşam niteliğini ciddi derecede düşürüyorsa ve hasta günlük etkinlikleri yerine getirmekte eforluk sürüklüyorsa ilaç rehabilitasyonuna başlanır. Ayrıca etkilenen adale gruplarına enjeksiyon da uygulanabilmektedir. Özellikle baş-boyun titremelerinde enjeksiyon rehabilitasyonunun daha tesirli olduğu gözlemlenmiştir. İlaç rehabilitasyonu ile netice alınamayan ve şiddetli titremesi olan hastalarda cerrahi rehabilitasyon usullere müracaat etilebilir.