Göz bilgilerimizi ‘gözden’ geçirelim

Çocukluğumuzdan beri göz sıhhatiyle alakalı dinlemeye aşina olduğumuz pek çok şey -hatta neredeyse her şey- yanlış! Göz Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Barış Sönmez, göz sıhhati mevzusunda yaygın fakat yanlış inanışların neler olduğunu anlatıyor:

Yakından TV izlemek gözleri bozar – YANLIŞ!

Televizyon monitörlerinin ışınım yaydığı öğrenilen bir hakikattir; ancak bir zaman yakından televizyon izlemek ışınıma bağlı katarakt veya ağ tabaka zararına neden olmaz. Sıhhatli gözlerin esasları çocukluk çağlarında atılır. Özellikle mektep evveli yaştaki çocuklar televizyonu yakından izlemeyi beğenirler. Genellikle bunun sebebi merak ve çocuğun ilk defa gördüğü renkli, hareketli ve ses çıkartan görüntülere olan alakasıdır. Görme ve duyma problemi olan çocuklar da televizyonu yakından izleme meylindedir; ancak görme meseleyi olmayan bir çocuk yakından televizyon izliyor diye miyop, hipermetrop veya astigmat olmaz.

PC oyunları gözleri bozar – YANLIŞ!

Bilgisayar oyunları çağımızın en ehemmiyetli konut ve kapalı civar etkinliklerindendir. Uzun zaman bilgisayar oyunu oynamak gözleri ve beyni yorar, göz kuruluğuna neden olur; ancak dolaysız olarak rastgele bir refraksiyon hatasına miyop, hipermetrop, astigmat gibi yol açmaz. Günümüz çocuklarında miyopinin daha sık görülme sebebi muhtemelen çocukların daha az güneş görmeleridir. Güneş ışığı göz dokularının klasik gelişimi için zorunlu ve ehemmiyetlidir. Dışarıda reyin oynamak yerine zamanının çoğunu iç civarda bilgisayar oynayarak geçiren çocuklarda miyopinin daha sık görülmesinin olası sebebi budur.

Bir defa gözlük takında numara hep çoğalır – YANLIŞ!

Gözlük ‘miyop’, ‘hipermetrop’ ve ‘astigmat’ ismi verilen kırma yanılgılarını düzenleyerek daha net görmemizi sağlar. Gözlük takmak numaraların düşmesini sağlamadığı gibi çoğalmasına da neden olmaz. Gözlük numaraları hekiminiz tarafından kumpaslı olarak hakimiyet edilip, gerekirse değiştirilir. Çocuklarda gözlük numaralarının ilerliyor olması genetik ve etrafsal bir hayli değişik etmen sebebiyledir. Yetişkinlerde 40 yaşından sonra ortaya çıkan yakını görme probleminde presbiyopi de gözlük taksanız da takmasanız da 60 yaşına kadar numaralar çoğalacaktır. Bu natürel bir süreçtir; yakın gözlüğü kullanmak bu süreci süratlendirmez veya yavaşlatmaz, yalnızca daha rahat okumanızı sağlar.

Caddeden alınan güneş gözlükleri gözü bozar – YANLIŞ!

Güneş gözlüğünün gözünüzü güneşin hasarlı tesirlerinden gözetmesi için UV ışınlarını bloke etmesi zorunludur. UV ışınlarını bloke eden güneş gözlüklerinin nereden alındığının ehemmiyeti yoktur. UV bloke edici özelliği olmayan bir güneş gözlüğü yalnızca işe afacan, gözünüzü bozmaz. Başka bir şahsın gözlüğünü takmak gözünüzü bozmaz sadece yorar ve baş sızısına neden olabilir. Ancak, sekiz yaşından minik çocuklar doğru derecelerde ve gereksinimi olan gözlükleri takmalıdırlar. Uygun olmayan gözlük kullanımı çocuklarda göz üşengeçliğine neden olabilir.

Çocuklarda bir ölçü şaşılık olabilir – YANLIŞ!

Şaşılık klasik bir gidişat değildir. Çocuklarda gözlerde kayma doğuştan olabilir veya sonradan ortaya çıkabilir. Bazı şaşılık tipleri geçicidir ve gözlükle düzenlenebilir. Bazı kaymaları düzenlemek için ise operasyon gerekebilir. Şaşılıkla alakalı en ehemmiyetli mesele, kayan gözde uyuşukluk büyümesidir. Göz miskinliği erken tespit edilebilirse, çocuk 10-12 yaşına gelene kadar; operasyon, gözlük ve kapama gibi rehabilitasyon yöntemleriyle rehabilitasyon edilebilir. Yetişkinlerde göz miskinliğini rehabilitasyon edebilecek bir yöntem şu an için yoktur.

Lazer operasyonu olanları katarakt operasyonu olamaz – YANLIŞ!

Gözlükten kurtulmak için yapılan lazer göz rehabilitasyonu gözün en dışındaki kornea katmanına uygulanır. Katarakt ise gözün içerisindeki şeffaf lensin flulaşmasına verilen addır. Yeteri kadar ihtiyarlama talihi bulan herkes katarakt olur. Lazer göz operasyonu olmuş olmanız katarakt gelişimine neden olmaz, katarakt operasyonu olmanıza da mani değildir. Dikkat edilmesi gereken tek nokta katarakt operasyonunda kullanılacak göz içi merceğin numarasının doğru hesaplanmasıdır.

Herkes dinlendirici gözlük takabilir – YANLIŞ!

Dinlendirici gözlük diye bir şey yoktur. Çok çalışıp yorulduysanız gözlük takmak sizi dinlendirmez. Şayet bir kırma yanılgınız varsa, bunu düzenleyecek gözlük takmak görüş performansınızı dolayısıyla da iş performansınızı artırabilir.