Bu nedenler şeker hastası yapıyor

Çağdaş çağın riskli hastalığı diyabet ülkemizde süratle yaygınlaşıyor. Hali Hazırda kayıtlı takribî 7 milyon diyabet hastası bulunurken, 40 yaş üzerinde her 5 şahıstan 1’i, 60 yaş üzerinde de her 3 şahıstan 1’i diyabet hastası olarak karşımıza çıkıyor. Dünya Sağlık Örgütü’nün yaptığı tahlillerde, Türkiye’nin bu çoğalış sürati ile 2035 senesinde dünyada en çok diyabetli hasta barındıran ülkeler arasına gireceği varsayım ediliyor. Acıbadem Fulya Sağlık Kurumu Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Rüştü Serter, 14 Kasım Dünya Diyabet Günü kapsamında önemli uyarılar ve tekliflerde bulundu.

Fazla kilolar

Bedende yağın fazla birikmesi anlamına gelen obezite, diyabete yol açan en temel etmenlerden biri. Bu fazla yağlardan salınan bazı kimyeviler ve hormonlar metabolizmayı negatif etkileyerek diyabete neden oluyor. Dolayısıyla diyabetten korunmanın ilk kaideyi fazla kilolardan kurtulmak.

Hareketsizlik

Çağdaş cemiyette giderek eksilen fiziksel etkinlik diyabetin yaygınlaşmasında en ehemmiyetli rolü oynuyor. Yiyecekler ile alınan kaloriler başlıca fiziksel etkinlikle yakıldığından, günlük hareketliliğinizi en üst seviyede tutun; kısa mesafeler için vasıta, asansör ve yürüyen merdivenden kaçının. Bundan daha tesirlisi kumpaslı egzersizi yaşam stili haline getirin. Başka Bir Deyişle haftada en az 3 gün 30’ar dakika tempolu yürüyüş ya da bisiklet, yüzme, aerobik, süratli dans gibi tüm beden adalelerini çalıştıran fiziksel etkinlikler yapın. Kilo meseleniz varsa bu egzersizler her gün yapılmalı .

Yanlış beslenme

Karbonhidrat ve yağ oranı yüksek yiyecekler süratli kilo almaya yol açıyor. Düşük oranda lif kapsayan ve glisemik indeksi yüksek besinlerin fazla harcanması da sık sık acıkmaya ve daha çok yiyecek tüketimine neden olduğundan uzak durmak ehemmiyetli. Sofra şekerinin bir sanayi mahsulü olduğu, fazla kullanımının afaki kalori alımına yol açtığı bir reel. Mısır şurubu vb. katkı mahsulleri ile hazırlanan hazır yiyecekler, sakatat vb. hayvani artıklarla desteklenen işlenmiş et mahsullerinin kalori ve yağ yükü beklenenin çok üzerinde olduğundan, bu stil mahsuller sağlıksız yiyecekler kapsamına giriyor. Öte yandan meyveler, meyve şekeri kapsamalarına karşın birliktesi yoğun liflerle alındığından fazla harcanmadıkları sürece hasarlı değil ancak suyunu sıkıp harcamak yerine posasıyla yemeye dikkat edin.

Bazı hastalıklar ve ilaçlar

Özellikle tiroit bezinin çok çalışması hipertiroidi, yüksek tansiyon hipertansiyon, kan yağlarının yüksekliği hiperkolesterolemi – hiperlipidemi diyabet büyüme tehlikesini artırdığından kumpaslı hakimiyet ve rehabilitasyonu çok ehemmiyetli. Ayrıca, başını kortizonlu romatizma ilaçları, doğum hakimiyet hapları ve idrar söktürücü cinsi tansiyon ilaçlarının sürüklediği bazı ilaçlar da metabolizmayı negatif etkileyerek diyabetin ortaya çıkışını kolaylaştırıyor.

Kronik stres

Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Rüştü Serter ”Stres hormonları bedende insülin mukavemetini artırır. Bu hormon seviyelerinde az da olsa çoğalışın aralıksız kazanması hastayı obezite, diyabet, kalp ve damar hastalıkları için tehlikeli gruba sokar. Genetik doğrultudan metabolizması meyilli olanlar natürel olarak daha kolay bu hastalıklarla surat surata kalacaklardır. Gece fazla horlama ve uyku apnelerinin uykuda soluk durması kronik stres kaynağı olduğu ve bu tehlikeleri artırdığı aşinasından gecikmeden rehabilitasyon olmak gerekiyor” diyor.

Kentleşme

Cemiyette kırsal kesimden büyük şehre göç de diyabete zemin hazırlıyor. Zira kırsal kesimde yüksek olan fiziksel etkinlik seviyeleri ve sağlıklı beslenme alışkanlıkları şehrin çağdaş keşmekeşi içinde kayboluyor, bu da obezite ve diyabet meylini artırıyor.

Sporun vazgeçilmesi

Kumpaslı egzersiz yada profesyonel spor yapanların metabolizması süratli kalori yakılmasına geçim sağladığından rastgele bir nedenle sporun vazgeçilmesi daha evvel yakılabilen kalorilerin bedende yağ olarak birikmesine, dolayısıyla obeziteye, ardından da diyabete yol açabiliyor. Bu sebeple profesyonel sporcuysanız ve faal spor yaşamını tamamladıysanız kumpaslı egzersizlerle sıhhatinizi gözetmeye dikkat edin.

Çocukluk çağı obezitesi

Çocukluk ve ergenlik yarıyılında fast-food stili beslenme, bol ölçüde harcanan şekerli yiyecekler ve hareketsizlik sebebiyle çok kolay kilo çoğalışı olabiliyor. Çocukların ilk beslenme alışkanlıkları aile içinde oluştuğundan doğru misal olmak, sağlıklı beslenme alışkanlığı kazandırmak ve spora teşvik etmek çok ehemmiyetli. Ailesinde kiloya meyil, obezite, diyabet ya da kalp-damar hastalıkları bulunan çocukların tehlike grubunda olduklarını unutmamak gerekiyor.

Sık hamilelik

Sık hamilelik, değişen hormon seviyeleri sebebiyle annenin metabolizmasını zorlayan bir unsur olduğundan, metabolizması yatkın olan fertleri diyabete taşıyabiliyor. Hamilelikte şeker yükselmesi başka bir deyişle hamilelik diyabeti tehlikeyi daha da artırıyor.

Genetik Yatkınlık