Domuz gribi hakkında tüm merak edilenler
Domuz gribi, AH1N1 tipi virüsten kaynaklanan, insanlarda hastalığa yol açan viral bir hastalıktır. Hastalık ilk defa Meksika ve Amerika Birleşik Devletlerinde görülmüş ve daha sonra bir hayli ülkeye dağılmıştır. Bu virüse ” domuz gribi” denmesinin nedeni, domuzlar arasında görülen grip virüslerine çok benzediğinin gösterilmiş olmasıdır. Bu yeni virüs insan, domuz ve kuş virüslerinin bir karışımıdır.
Aile Doktoru Dr. Cihan Göktaş, domuz griibi hakkında tüm merak edilen sualleri cevapladı.
Domuz gribi AH1N1 virüsü bulaşıcı mıdır?
Domuz gribi AH1N1 virüsü bulaşıcıdır ve insandan insana geçmektedir.
Domuz gribi AH1N1 virüsü nasıl bulaşmaktadır?
Domuz gribinin de yeniden mevsimsel griple aynı biçimde dağıldığı düşünülmektedir. Grip virüsleri insandan insana öksürük ve aksırma yoluyla bulaşmaktadır. Grip virüsü bulaşan bir yere değildikten sonra, eller ağız ya da buruna götürüldüğünde de hastalık bulaşabilir. İçme, kullanma ve havuz sularıyla bulaşma gösterilmemiştir.
Domuz gribinin AH1N1 bulguları nelerdir?
Domuz gribinin bulguları, insanlarda görülen grip bulgularına eştir. Bunlar:
– Ateş,
– Öksürük,
– Boğaz sızısı,
– Yaygın beden sızısı,
– Baş sızısı,
– Üşüme,
– Bitkinlik gibi bulguları kapsamaktadır. Bazı hadiselerde kusma ve ishal de görülebilmektedir.
Hastalığa tutulan şahıslar ne kadar zamanla bulaştırıcıdır?
Şahıslar, bulguların başlamasından 1 gün evveli ve 7 gün sonrasına kadar bulaştırıcıdırlar.
Daha çok hangi yüzeyler bulaşma kaynağıdır?
Öksürük ve aksırma yoluyla, hasta bireyin tükürük zerrecikleri havaya dağılarak sandalye, masa gibi yüzeylere bulaşabilir. Şahıs virüsün bulaştığı bir yere değdikten sonra ellerini ağzına, gözlerine veya burnuna sürerse virüs bulaşabilir. Bu yüzeylerde virüsün ne kadar zamanla canlı kalabileceğini etkileyen ısı, nem oranı, yüzey kaliteyi gibi pek çok etken söz mevzusudur. Hasta bireyin temasının olduğu bu yüzeylere değilmemeli, rastgele bir nedenle değildiyse eller yıkanmalıdır.
Domuz gribi virüsü cansız yüzeylerde ne kadar yaşar?
Kapı kolu, masa, kadeh vb yüzeylerde virüs 2-8 saat canlı kalmaktadır. Bu yüzeylerin sık sık arınılması ve ellerin sık sık yıkanması, bulaşma tehlikesini de en aza indirecektir.
Ev eşyalarının pakliğinde nelere dikkat etmek gerekir?
Grip virüsünün dağılmasını önlemek için, yüzeylerin masalar, kapı kolları, banyo yüzeyleri, mutfak tezgahı, oyuncaklar vb günlük paklikte kullanılan deterjanlarla arınılması yeterlidir. Günlük kullandığımız paklik maddeleri dışında klor, hidrojen peroksit, iyotlu antiseptikler ve içki gibi bazı kimyevi maddeler de tesirlidir.
Hastalara ait çarşaf, çamaşır, havlu ve kap kacağın ayrı olarak yıkanmasına gerek yoktur. Ancak, bu eşyalar yıkanmadan başkası tarafından kullanılmamalıdır. Bu çarşaflar olası olduğunca elle temas edilmeden taşınmalı ve yıkanmalıdır. Hastanın çarşafları, çamaşırları değiştirildikten sonra eller kesinlikle sabunlu suyla yıkanmalıdır. Hastaya ait kap kacak ya bulaşık cihazında ya da elde deterjan kullanılarak yıkanmalıdır.
Yetişkinlerde acil müdahale gerektiren bulgular nelerdir?
– Güç soluk almak veya soluk darlığı
– Şuur fluluğu
– Sık ve uzun süreli kusma
Çocuklarda acil müdahale gerektiren bulgular nelerdir?
– Süratli veya güç soluk alma
– Bedende solgunluk ya da morarma
– Beslenememe
– İhtarlara cevapta eksilme ve uykuya eğilim
– Sıkıntılılık
– Ateşle birlikte döküntü görülmesi
Domuz gribi tanısı
Tanı PCR usulü ile konulmaktadır. Test bu mevzuda özelleşmiş laboratuvarlarda yapılmaktadır.
Domuz gribini rehabilitasyon eden ilaçlar var mıdır?
Evet. Domuz gribinin rehabilitasyonu veya bu hastalıktan korunmak için hekim hakimiyetinde kullanılabilecek ilaçlar mevcuttur. Bu ilaçlar hekim tarafından önerilmedikçe, reçetesiz olarak netlikle kullanılmamalıdır.
Domuz gribinden kendimi nasıl gözetebilirim?
Alttaki tedbirleri alarak yalnızca gripten değil; grip gibi solunum yoluyla bulaşan tüm hastalıklardan kendinize gözetebilirsiniz.
– Öksürme ve aksırma sırasında ağzınızı ve burnunuzu bir mendil ile kapatınız. Mendilinizi kullandıktan sonra çöp sepetine atınız.
– Öksürdükten ve aksırdıktan sonra ellerinizi bol sabun ve suyla yıkayınız. İçki kapsayan el devireme antiseptikleri de tesirlidir.
– Lekeli ellerinizle gözlerinize, burnunuza ve ağzınıza değmeyiniz.
– Domuz gribini tutulursanız, bulguların başlamasından 7 gün sonrasına ya da bulgularınızın tamamen geçmesinden bir gün sonrasına kadar evde istirahat ediniz.
– Hastalığın bulaşmaması için çevrenizdeki şahıslardan uzak durunuz.
– Bulunduğunuz mekanı sık sık havalandırınız.
Kimler aşı olmalıdır?
– 65 yaşın üzerindekiler,
– Yaşlı bakım evinde kalanlar,
– Astımlı çocuklar, kronik kardiopulmoner hastalığı olanlar,
– Diyabet, renal bozukluk ya da immun yetmezliği olanlar,
– Uzun süreli aspirin rehabilitasyonu alanlar Reye Belirtiyi ihtimali,
– İnfluenza sezonunda hamileliğinin ikinci ya da üçüncü trimesterinde olacak bayanlar,
– Grip virüsünü tehlikeli gruplara taşıyabilecek şahıslar: sağlık çalışanları, yaşlı bakım evlerinde çalışanlar, ev ziyareti yapanlar, grip açısından tehlikeli bireyin ev milleti, HIV ile enfekte şahıslar kesinlikle aşı olmalıdır.