Genç yaşta kalp hastalıklarına dikkat

Daha çok ileri yaşlarda görülen kalp hastalıkları ve kalp krizi, son senelerde gençlerde de daha sık ortaya çıkıyor. Doğuştan gelen kalp hastalıklarından tamamen korunmak muhtemel olmasa da, ailelerin çocuklarındaki bulgulara dikkat etmeleri, rehabilitasyon için geç kalınmaması açısından ehemmiyet taşıyor. Genetik ve etrafsal etkenlere bağlı olan koroner atardamar hastalığından korunmak için ise, genç yaşlardan itibaren bazı ehemmiyetler almak gerekiyor.

Doğuştan gelen kalp hastalıkları genç yaşlara kadar fark edilmeyebilir

Gençlerde en sık görülen kalp hastalıkları iki gruba bölmektedir. Birinci grupta; kalbin delik olması, damarların ters çıkması, kapakçık işlev bozuklukları gibi doğuştan gelen anomaliler yer almaktadır. Bu hastalıklar çocuklarda hiç belirti vermeden genç yaşlara kadar suskunca ilerleyebilir. Gençlerde ortaya çıkan ikinci gruptaki hastalık ise koroner atardamar hastalığıdır. Bu gidişat doğuştan gelen hastalıklara oranla çok daha ender görülmektedir. Koroner atardamar hastalığı da bazı vaziyetlerde doğuştan geliyor olabilir. Doğuştan gelen koroner atardamar hastalığında kalbi besleyen koroner damarlar kasların arasında yer almaktadır. Kalp güçlü kasıldığı zaman damarı kapatabildiği için bu hastalarda ağır egzersizler göğüs sızısına neden olabilmektedir. Genç sporcularda görülen ani vefatların sebebi çoğu zaman bu gidişata bağlı olarak karşımıza çıkmaktadır. Sporcularda ani vefatların değişik bir sebebi de doğuştan aort darlığıdır.

Damarlardaki kolesterol birikimi 25 yaşından itibaren başlıyor

Kalp hastalıklarının ortaya çıkmasındaki başlıca nedenlerden biri, damar sertleşmesine yol açan kolesterol birikimidir. Yapılan bazı araştırmalar bu birikmenin 25 yaşından itibaren ince çizgilenmeler biçiminde çok hafif de olsa başladığını göstermektedir. Günümüzde artık 30-35 yaşlarında koroner atardamar hastalığından stent takılan ya da operasyon olan hastalar karşımıza çıkmaktadır. Bu yaşlarda hastalar göğüs sızısı gibi şikayetlerle hekime müracaat ettiklerinde ayrıntılı tetkik edilmeli ve aile hikayeleri irdelenmelidir. Ailesinde erken yaşlarda koroner atardamar hastalığı varsa bu hastada da olabileceği göz önünde bulundurulmalıdır. Kolesterol mekanizmasındaki bazı bozukluklar genetik olarak aile fertlerine devredilmektedir. Çoğu genç yaştaki hasta bu cins genetik kolesterol metabolizması bozukluklarını taşımaktadır. Kadınlarda hormonlar menopoz yarıyılına kadar gözetici bir etmen olsa da bu bozukluğu taşıyan kadın hastalarda da 30-35 yaşlarında koroner atardamar hastalığı görülebilmektedir.

Çocuklarda kalp kapakcığı hastalıkları dikkat istiyor

Doğuştan gelen kalp hastalıklarının çocuklardaki en ehemmiyetli bulguları; çarpıntı, ivedi yorulma ve akranlarından geri kalmadır. Çocuklardaki kalp kapak hastalıkları kritik bedellere erişmedikleri sürece yalnızca takip edilmektedir. Darlık kritik bedellere erişirse öncelikle kapak açılmaya çalışılmaktadır. Bunun sebebi kapak başkalaşımının çocukluk çağında kesin çözüm olmamasıdır. Yetişkinlik yarıyılına gelmeden takılan kapak çocuk geliştiği zaman minik kalacağı için bu yaşlarda mevcut kapağı gözetmek gerekmektedir. Kapak başkalaşımının gerekli olduğu vaziyetlerde ise bir ekip özel usullerle muhtemel olan en büyük kapak takılmaktadır. Darlıkların rehabilitasyonunda ilk müdahale çoğu zaman balonla genişletmedir. Balonla iyi bir genişleme sağlanırsa bazı vaziyetlerde hasta tamamen iyileşebilmektedir. Doğuştan gelen kalp hastalıklarının rehabilitasyonunda cerrahi usuller hasta yetişkin oluncaya kadar genellikle ötelenmektedir.

Sıkışan damarların rehabilitasyonunda cerrahi harekât zaferli neticeler veriyor

Koroner atardamar rehabilitasyonunda ise öncelikle egzersiz testi yaparak kalbi besleyen damarların ciddi bir beslenme bozukluğuna yol açıp açamadığına bakılmaktadır. Ciddi bir beslenme bozukluğuna neden olan darlık varsa, hastaya çocuk yaşta olsa dahi anjiyo yapılması gerekmektedir. Anjiyo neticesine göre çok ciddi sıkışma varsa üzerinden geçen kas bandı cerrahi usullerle kesilerek hür hale getirilmektedir. Şayet çok ciddi bir sıkışma yoksa egzersiz kısıtlaması ve kumpaslı hakimiyetlerle hastanın yetişkin yaşlara gelmesini sağlanmaktadır. Sıkışan damarlarda seyrek stent de çözüm olabilse de, çoğu zaman cerrahi gençlerde daha sık seçim edilmektedir. Bunun nedeni damarın içine konulan stendin de daralmalara yol açabilmesidir.

Akdeniz tipi beslenme ve kumpaslı fiziksel etkinlik ehemmiyetli

Doğuştan gelen kalp hastalıklarını önlemek için yapılabilecek bir şey olmasa da ailelerin çocuklarını bu hastalıkların bulguları açısından yakından gözlemlemeleri ehemmiyetlidir. Hastalığı erken fark etmek; egzersiz seviyesinin kalbi zorlamayacak biçimde ayarlanmasını ve doğru zamanda gecikmeden müdahale edilmesini sağlayacaktır. Koroner atardamardan korunmak için ise dikkat edilmesi gereken en ehemmiyetli nokta beslenme alışkanlıklarıdır. Akdeniz tipi sebze ve beyaz et ağırlıklı beslenme alışkanlıkları çocuğa kazandırılmalıdır. Çocuklar ve gençler kolesterol oranı yüksek olan donmuş ve hazır besinlerden muhtemel olduğunca uzaklaştırılmalıdır. Ayrıca hareketli yaşam için günde 5000 adım atmak alışkanlık haline getirilmelidir. 5000 adım takribî 3 kmlik bir mesafeye denk gelmektedir. Genetik servetimiz günde takribî 8 km yürümeye denk gelecek bir egzersizi gerektirmektedir. Bu sebeple gençler hekim tetkikinden geçtikten sonra uygun bir egzersiz programı uygulamalıdır. Kalp sıhhatini gözetmek için sigaradan netlikle uzak durulmalı ve içki tüketimi hudutlandırılmalıdır.