Meme kanserinde yaş küçülüyor

Meme kanseri bayanlarda en sık tesadüfülen kanser cinsi olarak karşımıza çıkıyor. Türkiye’de özellikle riskin ebadını gözler önüne seriyor. Memorial Ankara Sağlık Kurumu Genel Cerrahi Bölümü’nden Prof. Dr. Cenap Sınar, Meme Kanseri Farkındalık Ayı’nda hastalık ve rehabilitasyonu ile alakalı ehemmiyetli bilgiler verdi.

Obeziteden korunmalı

Yaşam sitili ve alışkanlıklar, etrafsal etkenler ve genetik kanser geçişi meme kanseri tehlike çoğalışında rolü olabilecek etkenlerdir. Bir Hayli çalışma, meme kanseri tehlikesine egzersiz yapmanın pozitif tesirini, obezitenin ve yağ güzergahından zengin beslenme alışkanlıklarının negatif tesirini ortaya koymuştur. Meme kanseri tehlikesini ortaya koyacak genetik testler mevzusunda da çok süratli ilerlemeler olmuştur. Analistler son senelerde kan dolaşımında hür gezen ur hücrelerini tespit etecek testler bulmuş ve ülkemiz de dahil olmak üzere kullanıma sunmuşlardır. Özellikle meme kanseri hastalığını bütün olarak rehabilitasyon ettiğimizi kabul ettiğimiz olayların bir kısmında hastalık yine var olabilmekte ve tekerrür karşımıza çıkabilmektedir. Gezen ur hücrelerini tespit eten testler ile bu tip olaylarda henüz bir metastaz urun bir uzva atlaması muayenehane olarak ortada yokken bu ur hücreleri kanda tespit etilebilmektedir. Bu mevzuda halen en kısıtlayıcı şey test maliyetlerinin yüksek olmasıdır.

Yeni görüntüleme usulleri teşhisi basitleştirdi

Meme kanseri teşhis alanında da ehemmiyetli büyümeler olmaktadır. Sintimamografi ismi verilen usulde meme kanser hücrelerine tutunabilen bir radyoaktif madde hastaya verilerek meme kanser hücreleri özel bir kamera takviyesiyle tespit edilebilmektedir. Özellikle standart mamografilerde kuşkulu bir alan bulunan hastalarda bu yeni tip görüntüleme usulünün kanser tanısında faydalı olabileceği düşünülmektedir. Ancak bütün rolü henüz sarih değildir, yoğun meme yapısına sahip genç hastalarda faydalı olması beklenmektedir.

Kemoterapinin işe yarayacağı hastalar evvelden tespit edilebiliyor

Kemoterapi meme kanseri rehabilitasyonunda ehemmiyetli bir role sahiptir ancak kısa ve uzun vadeli ciddi hasarlı tesirleri de bulunmaktadır. Son senelerde kanser hücre genetiğini araştıran birkaç adet test ülkemiz dahil tüm dünyada kullanıma sunulmuş, kemoterapi den fayda görecek ve görmeyecek hasta gruplarının ayırt edilmesinde çok bedelli hale gelmiştir. Test, aynı zamanda gelecekte nüksetme ihtimalinin ne kadar olduğunu tanımlamada da hekimlere dayanakçı olmaktadır.

Meme gözetici cerrahi ön tasarıda

Meme kanser cerrahisinde ur erken evrede fark edilmişse meme gözetici cerrahilerin yapılması ön tasarıya çıkmıştır. Kanser kemoterapi ilaçlarının oldukça tesirli olması sebebiyle artık büyük urlarda da evvel kemoterapi verilerek ur küçültülmekte sonra meme gözetici operasyonlar yapılabilmektedir. Aynı memede birden fazla odakta meme kanseri olan, ailesinde kanser bulunan, meme korunduktan sonra ışın alması mahzurlu olan olaylarda yeniden de tüm memenin operasyonla alınması gereği vardır. Böyle bir gidişatta da o memenin cildi vazgeçilerek içindeki meme dokusu boşaltılmakta, aynı seansta o memenin içine silikon takma konularak hastanın memesi alındığı halde meme imajı devam etmektedir.

Erken teşhis çok ehemmiyetli

Tıpta yaşanan tüm büyümelere karşın yeniden de en ehemmiyetli şey meme kanserini erken fark etmektir. Bunun en garantili yolu bayanların senede bir kere meme cerrahı tarafından tetkik edilmeleri, mamografi ve meme ultrasonografisi ile memenin araştırılmasıdır. Bu biçimde henüz çok erken aşamadayken meme kanserleri tespit edilmekte, hem meme korunması olası olmakta, hem de bu hastalığın yaşamı tehdit etme ihtimali çok eksilmektedir. Ülkemizde erken yaşta meme kanserlerinin oranı değişik Batı ülkelerine göre giderek çoğalmaktadır. Dolayısıyla genç yaştan itibaren bayanlarımıza kendiliğindene meme tetkiki eğitimi verilmeli, ailesinde meme veya over yumurtalık kanseri olayı olan genç bayanların senelik ultrasonografi ile takipleri kesinlikle yapılmalıdır.