Yaş ilerledikçe uyku problemleri çoğalıyor

Acıbadem Ankara Sağlık Kurumu Nöroloji Uzmanı Dr. Esra Mıhçıoğlu, yaş ile beraber uykuda karşılaşılan meseleleri paylaştı.

Çoğu yetişkin uyandığında bütün anlamıyla dinç olmak için takribî 8 saatlik bir uykuya gereksinim dinler. Bu çoğu 65 yaş ve üzeri yetişkin için de geçerlidir. Fakat yaş ilerledikçe uyku problemleri hayata olasılığı çoğalır. Pek çok etken bütün dinlenmeyi sağlayacak iyi bir uykunun önünde mani oluşturur. Yaşlı yetişkinlerin akşamları daha erken saatlerde uykuları kazanç veya yatağa gittiklerinde uykuya dalmakta mesele yaşayabilirler. Tam gece süresince uykuda kalamayabilirler. Sabah erken saatlerde uyanabilir ve uykuya geri dönmekte mesele yaşayabilirler. Bu problemler yaşlı yetişkinleri gün boyu uykusuz vazgeçebilir.

“65 yaş üstündekilerin uyku döngüsü daha öncekisi gibi çalışmayabilir”

Pek çok şey uyku problemlerine neden olabilir. Bir yetişkin 65 yaşına geldiğinde onun uyku/kurnazlık döngüsü daha öncekinden olduğu gibi çalışmaya devam etmeyebilir. Tütün, içkili veya kafeinli alkol gibi bazı alışkanlıklar uyku problemlerine neden olabilir. Uyku problemleri başka bir hastalık sebebiyle veya var olan bir sızının bireyi uykudan alıkoyması sebebiyle olabilir. İlaçlar tansiyon ilaçları, kolesterolü hakimiyet eden ilaçlar vb. da bireyi kurnaz yakalayabilir. Ayrıca uyku apnesi, sıkıntılı bacak belirtiyi veya periyodik bacak hareket bozukluğu gibi uyku bozuklukları olabilir.

Uyku apnesi

Uyku apnesi olan bireylerde solunum uyku sırasında 10 – 30 saniye kadar durur. Sonra bir iç sürükleme ile tekerrür solumaya başlarlar. Bu vaziyet bir gecede suratlarca defa yinelenebilir. Bunun olduğu her an şahıs hafifçe uyanır. Uyku apnesi olan bireyler genellikle yüksek sesle horlarlar. Uyku apnesi gündüz saatlerinde uykusuzluk bulgularına neden olur. Ayrıca hipertansiyon ve kalp hastalarının vaziyetini ağırlaştırabilir.

Uyku apneniz varsa ve fazla kiloluysanız, kilo vermeniz uyku apnenizi rahatlatabilir. Yan tarafa uyumak, içki harcamamak veya uyku ilaçları kullanmamak da dayanakçı olabilir. Uyku apnesi olanların çoğu geceleri hava yollarını sarih yakalamak üzere özel bir solunum maskesi kullanmak gereksinimindedir. Buna aralıksız pozitif havayolu tazyiki continuous positive airway pressure – CPAP denir. Bu uyku sırasında sıradan solunumun devam etmesine destek edecektir. Uyku apnesi olan bazı bireylerde cerrahi usuller dayanakçı olabilir.

Sıkıntılı bacak belirtiyi

Sıkıntılı bacak belirtiyi, bacaklardaki zonklama, çekilme, ürperme ve eşi rahatsızlık verici hisler ve dizginlenemeyen ve bazen de çok güçlü bacaklarını oynatma güdüsü ile karakterize nörolojik bir hastalıktır. Bulgular öncelikle bireyin hafiflediği veya dinlendiği gece saatlerinde ortaya çıkar ve şiddeti gece süresince çoğalır. Bacakları hareket ettirmek rahatsızlığı geçirir.

Bu problem yaşlı yetişkinlerde daha sık görülür ve ciddi uykuya dalma meselesine neden olur. Sıkıntılı bacak belirtiyi varsa bacaklara sıcak veya soğuk ped uygulamaları, sıcak veya soğuk banyo dayanakçı olabilir. Hafifleme emelli egzersiz ve esneme hareketlerinin iyi geldiği öğrenilmektedir. Uyumadan evvel ayak parmakları, ayaklar ve bacakları ovuşturmak verimli olabilir. Bazı ilaçlar da bu sualin çözümünde seçim edilebilir. Bu mevzuda hekiminizle görüşmelisiniz.

Nitelikli bir uyku için yapılması gerekenler

– Her gün aynı saatte yatın ve kalkın.

– 20 dakikayı aşan şekerlemeler yapmayın.

– Öğle yemeğinden sonra kafeinli meşrubat harcamayın.

– Akşamları içki harcamayın. Uykuya dalmanızı basitleştirebilirse de gece uykunuzun ortasında uyanmanıza neden olabilir.

– Uykuya dalmak üzere uzun zaman yatakta kalmayın. 30 dakika içinde uykuya dalamamışsanız kalkın ve suskunca okumak veya hafif bir müzik dinlemek gibi başka bir şey yapın. Sonra tekerrür yatmayı deneyin.

– Kullandığınız ilaçlardan rastgele birinin sizi kurnaz yakalayıp yakalayamayacağını hekiminize mesele.

– Hekiminize sızınız veya başka bir rahatsızlığınızın uyku problemi yaratıp yaratamayacağını mesele.

– Her gün egzersiz yapmaya çalışın. Egzersiz yaşlı yetişkinlerin daha iyi yatmasını sağlayabilir.