Ani duyma kaybının sebepleri ve rehabilitasyonu
Ortada hiçbir neden yokken bir sabah uyandığınızda dinlemiyorsanız, ani duyma kaybı yaşıyor olabilirsiniz. ‘Azıcık bekleyeyim belki geçer’ demeyin, müddet kaybetmeden bir hekime müracaat etin! Çünkü sebebi belirsiz ani duyma kayıpları, ilk 3 günde müdahale edilmezse kalıcı duyma kaybına dönüşebilir. Oysa erken ve doğru rehabilitasyon ile duymanın sıradana dönmesi olası.
Dünyada ve Türkiye’de 100 binde 5-20 birey arasında görülen, sebebi belirsiz ani duyma kaybının erken tanı ile rehabilitasyonunun olası olduğunu sile getiren Türkiye İş Bankası iştiraki Bayındır Söğütözü ve İçerenköy Sağlık Kurumuları KBB ve Baş Boyun Cerrahisi Bölüm Başkanı Prof. Dr. Osman Nuri Özgirgin; ani duyma kayıplarıyla alakalı bilgiler verdi ve ihtarlarda bulundu:
Ani duyma kaybı, aniden ortaya çıkan tek taraflı, seyrek iki taraflı duyma azlığı gidişatıdır. Sebebi belirsiz ve bulunamayan ani duyma kaybının gelişiminde en ehemmiyetli neden olarak virüsler gösteriliyor. Özellikle uçuk virüsü olarak da öğrenilen herpes virüsü, oluşturduğu enfeksiyonla iç kulakta dinleme hücrelerinin hasar görmesine neden olabiliyor.
Ani duyma kaybına; rastgele bir travma, çok şiddetli sese maruz kalma, tazyik farklılığı, hastanın geçirmekte olduğu iç kulak hastalığı, saklı izleyen beyin sapı urları, bazı sistemik hastalıklar, tüberküloz, sıtma, akciğer ve böbrek hastalıklarında kullanılan bazı ilaçlar ile kanser ilaçları neden olabiliyor.
İlk bulgular çınlama ve uğultu sesi
Ani duyma kaybı bazen hasta tarafından fark edilen tek ya da çift taraflı duymada azlık olarak ortaya çıkabiliyor. Ancak başlangıçta duyma kaybı fark edilemeyebiliyor. Çoğu zaman hastalar yeni başlayan bir çınlama ya da uğultu sesi seziyor. Bazen de kulakta bir dolgunluk ya da tıkanıklık hissi oluyor.
Yeni başlayan kulakta tıkanıklık, duyma azlığı, uğultu veya çınlama gibi gidişatlarda, zaman geçirmeden kulak-burun-boğaz uzmanına müracaat etilmeli. Ani duyma kayıplarının rehabilitasyonunda en ehemmiyetli nokta, teşhisin erken konularak rehabilitasyonun erken başlanabilmesidir. Erken rehabilitasyonla duyma kaybının geri dönme ihtimali çoğalır.
Tesirli rehabilitasyon için ilk 48 saatte müdahale
Sebebi belirsiz ve bulunamayan ani duyma kayıpları, ilk günlerde hemen müdahale edilmezse kalıcı duyma kaybına yol açabiliyor. Oysa doğru rehabilitasyon ile duymanın sıradana dönmesi olası olabiliyor. Ani duyma kaybında ilk 48 saat müdahale ve doğru rehabilitasyon büyük ehemmiyet taşıyor.
Ani duyma kaybı, kulak-burun-boğaz doktorluğu uygulamasında bir tıbbi acil vaziyet olarak değerlendiriliyor. Yeni başlayan uğultu, çınlama, kulakta tıkanıklık, dolgunluk gibi gidişatların varlığında, hastalar, müddet geçirmeden kulak-burun-boğaz doktorunun takviyesine müracaat etmeli. Kulak sıhhati için zaman kaybetmeden, lüzumlu muayene ve rehabilitasyonların başlatılması gerekiyor.
Bir ay geciktiğinde ilaçla rehabilitasyon kısmeti eksiliyor
– Ani duyma kaybının kesin teşhisi duyma testi odyolojik tahlil yapılarak konuluyor. Ayrıca rehabilitasyona cevabın ve iyileşmenin takibinde de odyolojik testlerden faydalanıyor.
– Bazen iç kulak yolundaki urların da aniden duyma kaybına neden olabileceği düşünülür ise duyma ve denge asaplarının da MRG ile değerlendirilmesi öncelikli muayene usullerinden.
– Ani duyma kaybının rehabilitasyonu ilaç rehabilitasyonudur. İlaç rehabilitasyonunun tesirli olabilmesi için en kısa zamanda hastalığın teşhisi ve rehabilitasyonun başlaması ehemmiyet taşıyor. Çünkü ani duyma kaybının gelişiminin üzerinden bir ay geçtikten sonra ilaç rehabilitasyonu fayda sağlamayacağından uygulanmaz.
Müddet kaybetmeyin
– Ani duyma kaybında en tesirli ilaç, ulus arasında kortizon olarak öğrenilen kortikosteroidlerdir. Kortikosteroidler, ani duyma kaybında yüksek dozlarda ve kısa süreli olarak uygulanır. Ayrıca ani duyma kaybının ilk üç günde tespit etilmesi halinde, virüslere karşı tesirli olan antiviral ilaçlar da rehabilitasyona ilave edilir. Ancak ilk üç günden sonra tesirli olmadıkları için verilmezler.
– İlaç rehabilitasyonu başladıktan sonra odyolojik test takiplerinde yeterli iyileşme görülmezse, kulak çeperinden orta kulağa kortikosteroid enjeksiyonu uygulanır.