Bale yapan çocukları bekleyen saklı risk

Fizik Rehabilitasyon ve Rehabilitasyon Uzmanı Dr. Ruhsan Cihan, bale dahil tüm danslarda adale iskelet sistemi problemleri görüldüğünü, ancak ayak problemlerinin daha çok bale yapan kişlilerde izlendiğini söyledi. Dr. Ruhsan Cihan, “Ehemmiyetli olan yapılacak olan dans hangisi olursa olsun doğru yaşta başlamak, doğru zeminde çalışmak, dans yaparken doğru kundura seçmek, bedenin ısınmasının yeterli olmasına dikkat etmektir” dedi.

Ayakta biçim bozukluğu

Dans, bedeni kesintisiz yük altında vazgeçen bir sanat dalı olması nedeniyle adale iskelet sisteminde bir ekip kasvetlere yol açabilmektedir. Baleye başlamada en ideal yaş olarak görülen 4-11 yaşlarında baleye başlayanlar, kundura ve zemin tercihine dikkat etmezlerse ergenlik yarıyılında ciddi adale- iskelet problemleri yaşayabilirler. Özellikle çocukluk çağından itibaren bale yapanlarda, ergenlikte ayaklarda biçim bozuklukları oluşmaya başlar.

Baleye başlangıç yaşı ehemmiyetli

Çocukların bale eğitiminde bir ekip adale iskelet sistemi ve ayak problemlerinden korunmaları için uygun yaşta başlanması gerekmektedir. Kız veya oğullar için en ideal başlama yaşı 4-11 olmalıdır. Ama ‘bebek balesi’ ismi verilen sınıflarda 3-3.5 yaşında talebeler de kabul edilmekte, onlara özel temel eğitimler verilmektedir.

Ayak ucu çalışması 12 yaşında başlamalı

Kız çocukları bale yapmaya oğullarından daha evvel başlamalıdır. Zira ayak ucu çalışması başlamadan evvel bacak ve adalelerinin yeterince kuvvetlenmesi gerekmektedir. Ayak ucu çalışmaları ise en erken 12 yaşlarında başlamalıdır. Daha evvel başlanırsa geri dönüşü olmayan zararlar alana kazanç.

Bale öğretmeninin kariyerine bakın

Çocuğun sevk edileceği bale kursunun özelliklerine bakılması da çok ehemmiyetlidir. Kursta kimler ders veriyor, baş öğretmenin ve değişik öğretmenlerin bale ka­riyeri nedir, mevcut talebelerin seviyeyi nedir, ders yapılan salonlar bale için özel yapılmış mıdır, soyunma odaları pak midir gibi sualler baleye başlarken dikkat edilmesi gereken unsurlardır.

Sağlık meseleleri ergenlikte ortaya çıkıyor

Bale yapanlarda boyun ve bel adale zorlanmaları, diz önü sızıları, menisküs yırtıkları, ayak bilek tendinitleri, aşil tendon tendinitleri, ayak bilek sıkışma belirtileri, ayak bilek dış yan bağ yaralanmaları, ayak dahi burkulmaları, halluks valgus, halluks rijidus, plantar fasciitis sık görülmektedir. Bu problemler ufak yaşta baleye başlayan şahıslarda, ergenlik yarıyılında karşımıza daha çok çıkmaktadır.

Kalçalarını rahat döndürenler daha talihli

Dans sırasında kalçalarını rahatlıkla dışa döndürebilenler uğurludur. Ancak döndüremeyen şahıslarda bu baskıyı iskelet sisteminin değişik bölgeleri kompanse etmeye çalışacağından bel sızıları, düşük ayak kavsi, diz önü sızıları ve tendon hastalıkları daha kolay oluşabilmektedir.

Diz ve ayak problemi en sık yaşananlardan

Bale yapan dansçılar arasında diz eklem ve ayak bilek problemleri, ilk sıralarda yer almaktadır. Bu yaralanmalara tesir eden pek çok etmen olmakla beraber, en ehemmiyetlisi uygulanan yüklenmelerdir. Yüklenme, dansçıların provalar ve temsiller sırasında ‘şok emici’ özellikleri olmayan kundura kullanmaları neticesinde tepkin güçlerinin bacaklar tarafından absorbe edilmesidir.

Burkulan yeri kalp seviyesinden üstte tutun

Bale yapanların en sık yaşadığı meselelerden biri olan ayak bilek burkulmalarında ise istirahat, soğuk uygulama, kompresyon tazyik uygulama ve elevasyon ödemi önlemek emeliyle yerel bölgeyi kalp seviyesinden yukarıyada yakalamak harekâtları ehemmiyetlidir. Egzersizle artan ve istirahatle geçen sızılarda, aralıksız olan sızılarda, rehabilitasyona karşın devam eden sızılarda kesinlikle bir uzmana müracaat etilmelidir.

Zemin parke olmalı

Bale yapanlarda kundura tercihi ve dans edilen zeminin özelliği ehemmiyetlidir, pabuçlar şok emici olmalıdır. Zemin ise ne çok sert ne de çok yumuşak olmalıdır. Dans çalışma alanı zemini, dansçıya hareketlerini yapma mevzusunda kolaylık sağlamalıdır. Misalin zemin, kayıp düşülecek kadar kaygan olmamalı ve hareketlerin akışını bayağı bir standartta sağlayacak yapıda olmalıdır. Tahta parke veya PVC kaplamalı bir zemin idealdir.