Diyabet ve pankreas kanseri ilişkisi

Teşhisi ve rehabilitasyonu en güç kanser cinslerinden biri olarak kabul edilen pankreas kanseri, hayatı tehdit eden kanser sebepleri arasında dördüncü sırada yer alıyor. Hastalığın ortaya çıkmasına neden olarak ileri yaş olsa da obezite, sigara kullanımı ve genetik etmenlere bağlı olarak gençlerde de görülebiliyor. Pankreas kanserinin diyabet ile yakın bir ilişkisi var. Diyabet bazen pankreas kanserinin ilk bulgusu olabiliyor. Memorial Antalya Sağlık Kurumu Genel Cerrahi Bölüm Başkanı Prof. Dr. Alihan Gürkan, pankreas kanserinin sebeplerini ve bulgularını anlattı.

Ailesel geçiş ve genetik etmenlere dikkat

Sigara kullanımı ve obezite, her urun yaradılışında olduğu gibi pankreas kanserinin ortaya çıkmasında da ehemmiyetli rol oynar. Pankreas kanseri ile şeker hastalığı ilişkisi göz arkasını edilmemelidir. Diyabet hastalığı ortaya çıktıktan sonra pankreasta hastalık gelişimi daha tehlikeli hale gelmekte, pankreas kanseri diyabet ile bulgu verebilmektedir. Bazı genetik etmenler de pankreas kanserinde aktiftir ve ailesel geçiş söz mevzusudur. Bu açıdan aile bireylerinde pankreas kanseri olan bireylerin genellikle daha sık aralıklarla takip edilmesi gerekir. Bazı kanser cinsleri de pankreas kanserine eşlik edebilir ve pankreas kanserinin yaradılışını tetikleyebilir. Ailesinde kanser hikayesi olan bireylerin bu açından da değerlendirilmesi ehemmiyetlidir.

Pankreas kanserinin sebeplerini umursayın

– %30 oranında sigara kullanımı

– İleri yaş

– Daha çok protein ağırlıklı, meyve ve sebzeden yoksun beslenmek

– Obezite

– Petrol ve kimyevi maddelere maruz kalmak

– Uzun müddet rehabilitasyon edilmeyen kronik pankreas irini

– Diyabet

Mide hastalığı ile karıştırılıyor

Pankreas kanseri, erken düzeyde genellikle bulgu vermeyen ve ilerlediğinde faklı şikayetlerle kendini gösteren bir hastalıktır. Özellikle sırta vuran ağrı, idrar ve ten renginin sararması ile sarılık gelişimi, ur çok ilerlediğinde sarihe çıkar. Pankreasın bulunduğu yer sebebiyle şikayetler de değişik hastalıklar ile eşlik gösterebilir. Midenin artta yer alan bir uzuv olduğu için ağrı şikayeti, yeniden midenin artta büyür ve pankreasta var olan bir sualin de göz arkasını edilmesine yol açar. Mide ağrısı şikayeti, asit salgısının eksiltilmesine müteveccih bir ekip rehabilitasyonlar ile giderilmeye çalışıldığında, pankreas kanseri tanının gecikmesine neden olabilir.

Bu 8 bulguya dikkat

– Yemek sonrası ya da yatay pozisyona geçince artan karın ağrısı

– Gaz sancıları, kabarıklık

– Kusma ve iştah kaybı

– Koyu renkli ya da kanlı idrar

– Genel halsizlik

– Karaciğer ve safra kesesinde sihrime

– Kaşıntı

– Varis

Endoskopik ultaronografi ile teşhis

Tanı için iyi bir ultrason ile pankreastaki kitle görülebilmektedir. Bunun dışında tomografi, pet-CT ve en ehemmiyetlisi endoskopik ultrasonografi, özellikle kitlelerin yeri ve lokalizasyonunu tespit etmede çok galibiyetlidir. Çağdaş usullere karşın henüz tesirli bir ilaç rehabilitasyonu geliştirilemeyen pankreas kanserine ancak cerrahi usuller ile müdahale edilebilmektedir. Cerrahide, urun olduğu yere müteveccih pankreasın kısaltılıp çıkarılması, pankreasın baş kısmındaysa oldukça kompleks bir operasyon olan whipple operasyonuna müracaat etilmesi söz mevzusudur.

Operasyonlarda hasta konforu ön tasarıda

Sarih ve kapalı cerrahi pankreas urunun her cinsinde uygulanabilir. Gövde ve kuyruk urlarında rutin olarak laparoskopik cerrahi yapılabilir. Pankreas başı urlarında laparaskopik cerrahi için tecrübe kesinlikle zorunludur zira oldukça güç bir cerrahidir. Özellikle çevrede büyük damarların bulunması, urun bunlarla olan ilişkisi cerrahiyi güçleştirir. Özellikle ilerleyen yarıyıllarda urun gelişerek onikiparmak bağırsağını ve safra yollarını tıkamasıyla ortaya çıkacak sarılık, bulantı ve kusma şikayetlerinin giderilmesi ismine operasyonun ehemmiyeti büyüktür.

Her hastanın cerrahi uğru olabilir

Pankreas başı, onikiparmak bağırsağı ve safra yollarının pankreas başına yakın bölümlerinde oluşan urları ayırmak, bu üç uzuv birbirine yapışkan olduğu için pek olası olmamaktadır. Söz mevzusu uzuvlarda alana gelen urlarda bölgeyi komple arınmak için çok daha aktif olan “whipple usulü”ne müracaat etilmektedir. Uru pankreasın içerisinde olan, dağılmamış vaziyette olan hastalar için uygundur. Ama günümüzde artık karaciğerin arttaki toplardamara sıçramış urlarda da bu operasyon yapılabilmektedir.