Gebelikte MR sürükletmek bebek için hasarlı mı
“Bu acaba bebeğime hasarlı mı?” Gebelik yarıyılında ilk akla gelen sualdir bu. Gebelikte MR sürükletmek de bu açıdan merak edilen mevzuların başında geliyor. Anne ve bebek sıhhatini ilgilendiren vaziyetlerde MR sürükletmenin bir mahzuru olmayacağını söyleyen Acıbadem Ankara Sağlık Kurumu Radyoloji Uzmanı Dr. Mehmet Yörübulut, “Aksine anne ve bebek sıhhati için yaptırılması lüzumlu gidişatlar olabilir” diye konuştu.
Anne adayları, hamile kaldıklarını bildikleri ilk andan itibaren bebeğine hasar verecek şeylerden sakınır. Ancak bazı mevzularda yanlış bir kanı oluşabildiğinden, afaki çekinceler ortaya çıkabiliyor. Gebelikte MR sürükletmek de bunlardan biri. Gebelikte MR sürükletmenin hasarlı olmadığını vurgulayan Radyoloji Uzmanı Dr. Mehmet Yörübulut, yapılan bilimsel araştırmalarda bugüne kadar anne ve fetüs sıhhati üzerinde MR’ın negatif bir tesirinin bulunmadığını söyledi.
En sık kullanılan yöntem
Güçlü bir mıknatısın alana getirdiği manyetik alanda, insan bedeni ve uzuvlarına radyofrekans verilerek uygulanan MR manyetik titreşim, bir görüntüleme yöntemi. İnsan bedeninin hemen hemen tüm uzuvlarında hastalıkları teşhis emeli ile tıpta sıkça kullanılan bu yöntem; özellikle beyin, omurga, eklemler, damarlar, alt ve üst karın bölgeleri, prostat ve meme görüntülemede sıkça seçim ediliyor. Ayrıca son senelerde kalp hastalıklarının teşhisinde de kullanım sıklığının çoğaldığı kollanıyor.
Işınım kapsamıyor
Gebelikte, anne sıhhatini ve fetüs dediğimiz anne karnındaki bebeğin sıhhatini ilgilendiren vaziyetlerde MR sürükletme lüzumu doğabiliyor. Misalin, gebelikte annenin safra kesesi ve safra yollarını ilgilendiren taş hastalıkları ve iltihabi vaziyetlerin görülme gidişatının çoğaldığını, böyle bir vaziyette de safra kesesi ve safra yollarını gösteren MR analizi istenebildiğini dile getiren Dr. Mehmet Yörübulut, “Lüzumlu bilgilendirme ve hazırlıklar yapıldıktan sonra hekim eşliğinde anne adayına çekim yapılabilir. MR, ayrıca ışınım kapsamadığından ve hastalıkları teşhis galibiyeti yüksek olduğundan emin bir muayene” biçiminde kaydetti.
İlk üç ay beklenebilir
MR hakkında merak edilen değişik bir nokta ise, ilk trimester denilen gebeliğin ilk 3 ayında çekim yapılıp yapılamayacağı… Bu mevzuda yapılan bilimsel çalışmalarda yeniden rastgele bir yan tesir bildirilmediğinin altını çizen Dr. Mehmet Yörübulut, “Ancak biz doktorlar önlem olarak ilk üç ayda acil bir gidişat yoksa, MR çekiminin bir sonraki trimestere vazgeçilmesini seçim ediyoruz. Ancak acil ve lüzumlu gidişatlar için bu vakti beklemeye gerek dinlenmiyor. Anne karnındaki bebeğin sıhhatli olup olmadığını kavramak için, zaman kaybetmeden ‘fetal MR’ görüntüleme yapılması gerekebiliyor. Bebeğin sıhhatini ilgilendiren hastalıklarda ultrasonografinin tanı için beceriksiz kaldığı vaziyette ya da tanıyı desteklemek için yapılan Fetal MR ile fetüsün başta beyin, omurilik ve karın içi uzuvları olmak üzere değişik tüm uzuvları ile ekstremiteleri bacak-ayak-el ve kol değerlendiriliyor. Gebeliğin 24. haftasından itibaren uygulanabilen fetal MR, fetüsün ve plasentanın değerlendirilmesi açısından ultrasonografiden daha emin neticeler veriyor” açıklamasında bulundu.
İlaçsız olmalı
Gebelikte MR uygulanmakla beraber, bazı biçim farklılıkları olabiliyor. Mesela ilaçsız MR gibi… Gebelikteki MR çekimlerinde damar yoluyla verilen ‘kontrast madde’ denilen ilaçların kullanılmadığını laflarına ilave eden Dr. Mehmet Yörübulut, kontrast madde üzerine yapılan çalışmalarda, hayvanlar üzerinde yeniden bir teratojenik tesir kollanmadığını belirterek “Ancak insanlar üzerinde yeterli seviyede çalışma yapılmadığından ilaç kullanımı nasihat edilmiyor” dedi. Bu sebeple anne adaylarına uygulanan MR çekimleri, kontrast madde kullanılmadan reelleştiriliyor.