Giderek gelişen ‘ben’lere dikkat

Kanser olan benlerin görüntülerinin birbirinden değişik olabileceğini vurgulayan Johns Hopkins Üniversitesi Tıp Fakültesi’nden Genel Cerrahi ve Medikal Onkoloji Uzmanı Doç. Dr. Lisa Jacobs, “Melanomda ben asimetriktir, yuvarlak değildir. Ayrıca hudutları meçhuldür. Ebatları giderek gelişen benlerde melanomdan şüphelenebilir. Bendeki renk metamorfozu da iyi gözlemlenmeli. Şayet bedende bu özelliklerde bir ben görülürse hemen bir ten hastalıkları uzmanına müracaat etilmeli. Rehabilitasyon edilmeyen ten kanserleri süratlice akciğerlere, karaciğere ya da beyne yayılabilir. Sarih derili insanlar daha büyük tehlike altında olsalar da herkes güneşin hasarlı ışınlarından korunmak için lüzumlu tedbirleri almalı, güneşe fazla maruz kalmaktan sakınmalı” açıklamasında bulundu.

Ten kanserinden korunmak için alınabilecek 4 ihtiyat

Güneş yanıklarını önleyin

Güneşe maruz kalmanın neticeleri zamanla ortaya çıkar. Amerikan Ten Kanseri Vakfı’na göre çocukluk ya da gençlik çağında bir kere geçirilen güneş yanığı, ileri yaşlarda melanoma tutulma tehlikesini en az iki kat artırıyor. Rastgele bir yaşta 5 ya da daha fazla güneş yanığı geçiren bireylerde de melanoma tutulma tehlikeyi 2 kat çoğalıyor. Solaryum da netlikle tehlikeli. Yapılan araştırmalar kapalı civarda hakikatleştirilen bu “güneşlenme” eyleminin de cilt kanseri tehlikesini artırdığını gösteriyor.

Güneş gözetici krem sürün

Güneşin hasarlı ışınlarından korunmak içinse cilt tipinize uygun güneş gözetici kremler kullanılabilir, güneşin yoğun olduğu saatlerde güneşe maruz kalmayabilir, uygun kıyafetlerle cildinize gözetebilirsiniz. Özellikle de geniş kenarlı, suratınızı, kulaklarınızı ve omuzlarınızı da gözeten şapkalar çok faydalı. Ayrıca güneş ışınlarından korunmak için sarih renkte, hafif ve uzun kollu kıyafetler giyinmenizde fayda var.

Güneş gözetici kremler, cildi güneşin hasarlı ultraviyole ışınlarına gözetirler. 30 koruma etkenli güneş kremleri, güneşderi korunmak için yeterli. Ancak bu kremlerin tesirli olabilmeleri için bunları güneşe çıkmadan evvel yeterli ölçüde cildinize sürmeniz gerekiyor. Şayet cildiniz kızarıyor ya da bronzlaşıyorsa kremi doğru ya da yeterli ölçüde sürmemişsiniz demektir. Güneş gözetici mahsulleri iki saatte bir tekerrür cilde sürmek ehemmiyetli. Ayrıca yüzdükten ya da egzersiz sonrası terledikten sonra da tekerrür cilde uygulamak gerekiyor.

“Sabah erken saatte” ve “öğleden sonra” kaidesini uygulayın

Güneş yanığından korunmak için sabah erken saatlerde ve öğleden sonra geç saatlerde caddeye çıkmak öneriliyor. Güneş ışınlarının en yoğun olduğu özellikle 10:00-14:00 saatlerinde caddeye çıkmamak ya da gözetici temkinler almak ehemmiyetli. Ultraviyole ışınlarına bulutlu günlerde de maruz kalınıyor. Dolayısıyla havanın kapalı olduğu bulutlu günlerde de güneş gözetici krem sürmek ehemmiyet taşıyor.

Kendinizi muayene edin

Bedeninizi kumpaslı olarak hakimiyet edin, yeni oluşan ya da başkalaşıma uğrayan benlerin farkında olun. Şayet kuşkulu bir bene rastlarsanız zaman kaybetmeden bir ten hastalıları uzmanına görünün. Melanom tanısı konur ve erken safhada ben tenden cerrahi harekâtla alınırsa, ten kanserinden kurtulmak muhtemel olabilir. Her kanser cinsinde olduğu gibi ten kanserlerinde de erken tanı çok ehemmiyetli.

Ten kanseri son 20 senede bir evvelki seneye mukayeseyle yüzde 4 çoğalıyor

Johns Hopkins Medicine ile iş birliği içerisinde olan Anadolu Sağlık Merkezi’nden Ten Hastalıkları Uzmanı Dr. Mehmet Coşkun Acay güneş ışınlarına karşı yeterli korunmadığında cilt için risk alarmı çalmaya başladığını belirterek “Kanser cinsleri arasında en sık görülen ten kanseri her geçen sene daha da çoğalıyor. En sık görülen kanser cinsi olan ten kanserinin son 20 senede, her sene bir evvelki seneye mukayeseyle yüzde 4 oranında çoğaldığı öğreniliyor. Bunun başlıca sebepleri arasında; kanser mevzusunda bilinçlenmenin ve erken tanı usullerinin çoğalmasıyla daha fazla hasta teşhisi, semandaki ozon katmanının incelmesi, güneş altında veya derinin bronzlaşması emeliyle ultraviyole ışınlarına maruz kalma ve bağışıklık sisteminin zayıflamasına neden olan kronik böbrek yetmezliği ile AIDS gibi hastalıklardaki çoğalışlar sayılabilir.Melanom gelişimi için başlıca tehlikeler displastik benler displastik nevüs ve doğumsal benlerdir konjenital nevüs. Cemiyetlerin takribî yüzde 4-17’sinde bulunan displastik benlerin, çalışmalara göre değişmekle birlikte yüzde 0.6-2’sinde melanom büyüyebilir. Konjenital benler ise doğumda mevcut olan benlerdir ve melanom büyüme tehlikeyi benin büyüklüğüyle doğru orantılı olarak çoğalır. Bayanlarda hormonal farklılıkların olduğu hamilelik, menopoz ve östrojen hormon rehabilitasyonu gibi vaziyetlerde de melanom büyümesi tehlikeyi daha yüksektir.Tüm kanser cinslerinde olduğu gibi ten kanserlerinin rehabilitasyonunun galibiyeti de erken tanıya bağlıdır. Bu noktada şahısların bedenini iyi bir biçimde gözlemlemeleri ve belli aralıklarla hekim muayenesi oldukça ehemmiyetli. Genel olarak altı ay içinde iyileşmeyen bir cilt lezyonu ortaya çıkması ya da mevcut bir benin değişmeye başlaması gidişatında kesinlikle hekime müracaat etilmeli” dedi.