Titizlik bu hastalığa yol açıyor
Yaşamımız çağdaş dünyanın nimetleriyle çevrelenmeye devam ediyor. Uslu binalar, büyüyen teknolojiyle beraber hiç kuşku yok ki hayatımız da giderek basitleşiyor. Madalyonun bu tarafı gülümserken, öteki tarafında ise çağdaş hayatın sağlımız üzerindeki negatif tesirleri yer alıyor. Hastalıklar yaygınlaşıyor, çeşitleniyor… Son senelerde ismini sık dinlediğimiz meselelerden biri olan fibromiyalji de çağdaşlaşmayla beraber görülme sürati artan hastalıklardan biri. Acıbadem Taksim Sağlık Kurumu Fizik Rehabilitasyon Rehabilitasyon Uzmanı Prof. Dr. Ferda Özdemir, fibromiyaljinin alıngan yapılı, mükemmeliyetçi, çok titiz bireylerin hastalığı olduğunu söylüyor.
Ekonomiyi, iş yaşamını ve yevmiye hayatı negatif etkileyen ve “çağın hastalığı” olarak belirlenen fibromiyalji dünya popülasyonunun yüzde 3-6 sını etkileyecek kadar yaygın bir mesele. Ancak hastalık tek bir şikayetten ziyade, yaygın adale ağrıları, baş ağrısı, bitkinlik, yorgunluk, halsizlik, uyku kumpassızlıkları, depresif saldırılar ve bazen de spastik kolit denilen bir hayli problemin eşlik ettiği genel bir belirti olarak belirleniyor. Amerika’da yapılan istatistiklere göre, fibromiyalji iş eforu kaybına yol açtığı için, maliyeti azami hastalıklar sıralamasında, kalp hastalıklarının ardından ikinci sırada bulunuyor
Titiz ve alıngan yapılıysanız dikkat!
Fibromiyalji belirtisinin neden büyüdüğü bütün olarak öğrenilemiyor. Yapılan araştırmalarda; uyku bozukluğu, ağrı idrak etme bozukluğu, santral asap sisteminde nörotransmitter denilen maddelerin balanssızlığı, asap sistemi ve hormonal sistem bozukluğu, adale ve adale işlevlerinin bozukluğu, sempatik sistemin fazla çalışması gibi bir hayli sualin faktör olabileceği düşünülüyor. Ancak bu belirtiyi yaşayan bireylerin bazı ortak karakteristik özellikleri bulunuyor. Hassas yapılı, her şeyden tez etkilenen, kendilerinden temennileri yüksek olan, mükemmeliyetçi, çok titiz ve duygu gidişatları çok tez değişen bireylerin hastalığıdır. Bu bireylerin stresli zamanlarında ağrıolasılığı da çok yüksektir.
Hem hasta hem de yakınlarının eğitimi
Kronik hastalıkların tümünde olduğu gibi fibromiyalji rehabilitasyonunun merkezinde de hastanın kendisi yer alıyor. Bu sebeple tesirli neticelere erişebilmek için öncelikle hastanın ve yakınlarının bilgilendirilmesi ve eğitimi gerekiyor. Son senelerde yurt dışında ve ülkemizde hasta ve etrafının eğitimi emeliyle teorik ve egzersiz uygulamalarını içeren “Fibromiyalji Mektebi” ismiyle anılan eğitim programları rehabilitasyon zaferinin daha da kalıcı neticelere erişmesine takviyeci oluyor.
Yeni geliştirilen casuslarla faal ilaç rehabilitasyonu
Fibromiyalji belirtisinde ilaç rehabilitasyonunda; genellikle adale hafifleticiler, ağrı kesiciler, antidepresanlar, uyku tertip edici ilaçlar, mineral ve antioksidan vitaminler uygulanıyor. Prof. Dr. Ferda Özdemir, son senelerde gabapentin türevlerinin yer aldığı ilaçlardan da faal neticeler alınabildiğini anımsatıyor. Ayrıca bir hayli ilacın fibromiyalji rehabilitasyonunda sınandığı kimilerinin galibiyetli olduğu öğreniliyor.
Fizik rehabilitasyon uygulamaları
Hastalığın rehabilitasyonunda fizik rehabilitasyon uygulamalarının ehemmiyetli bir yeri bulunuyor. Sıcak kutular, derin ısıtıcılar ve ağrı kesici özelliği olan elektriksel akımlar ile pozitif neticeler alınabiliyor. Fizik tedavinnin rutin uygulamaları arasına henüz girmemiş manyetik alan ve kriyoterapi gibi usullerin de fibromiyalji belirtisinde oldukça faal neticeler veriyor.
Doğru ve kumpaslı egzersiz
Egzersiz, hem rehabilitasyonun, hem de korunmanın olmazsa olmaz unsurlarından biri olarak gösteriliyor. Egzersiz yapılmadığı takdirde hastalar öteki rehabilitasyonlardan hudutlu fayda görüyor. Hafifleme ve germe egzersizleri, eklem hareket sarihliği egzersizleri, pilates, yürüyüş, yüzme ve bisiklete binme seçim edilebilecek seçenekler arasında yer alıyor. Egzersiz programlarının hastaya göre ayarlanması da son derece ehemmiyet taşıyor. Ayrıca, tesirli neticeler alınabilmesi için haftada üç kere uygulamak gerekiyor.
Suyun iyileştirici eforu
Fibromiyalji belirtisinde kaplıca rehabilitasyonu, gerek civarın değiştirilmesi gerekse suyun sıcaklık, mineral içeriği ve radyoaktivite gibi özellikleri sayesinde pozitif fayda sağlıyor. Suyla yapılan girdap banyoları, tazyikli duşlar bu katkıyı daha da güçlendiriyor. Kaplıcalardan pozitif tesir alınması için 21 seans sürdürülmesi öneriliyor.
Güneşsiz olmaz!
Gerek sunduğu sıcaklık, gerekse ultraviyole tesiri ile güneşlenme bir hayli hastada uzun süren gevşeme sağlıyor. Bu sebeple hastaların ağrılarında, güneşlenme ve yüzme fırsatını buldukları yaz aylarında kış aylarına göre ehemmiyetli düzelmeler görülüyor. Yalnızca yaz aylarında değil, kış güneşi fırsatlarını da değerlendirmek ehemmiyet taşıyor.